Opcje ustawieńWCAGIkona do zmiany kontrastu
ABC Zdrowia
Wrz222020

22 Wrz 2020

Zespół Aspergera u dzieci i dorosłych - przyczyny objawy, leczenie

Co to jest Zespół Aspergera?

Zespół Aspergera to zaburzenie rozwoju, które można postrzegać jako odmienny wzorzec budowania relacji z otoczeniem. Zespół Aspergera dotyczy nie tylko dzieci i młodzieży - również bywa rozpoznawany u dorosłych. 
Zespół Aspergera (ZA, syndrom Aspergera, ang. Asperger syndrome, AS) często nazywany jest niepoprawnie chorobą Aspergera. Tak naprawdę jest to łagodne zaburzenie ze spektrum autyzmu, którego podstawowym objawem są trudności w nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji międzyludzkich.
Zespół Aspergera jest stosunkowo nową jednostką diagnostyczną, której kryteria diagnozy opracowano w 1992 roku (wtedy też wprowadzono ją do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10). Jednak przypadki tego łagodnego zaburzenia opisywano już kilkadziesiąt lat wcześniej.
Zespół Aspergera to nie choroba! "Choroba Aspergera" jest wyrażeniem niepoprawnym - terapeuci apelują, aby nie traktować zespołu Aspergera w ten sposób. Taki stereotyp umacnia przekonanie, że osoby z syndromem są inne, gorsze albo wprost przeciwnie - są wyjątkowe i wymagają specjalnego traktowania. Oba podejścia są błędne i nie pomagają w zrozumieniu osób dotkniętych tym zaburzeniem.
W nowoczesnych publikacjach na temat zespołu Aspergera sugeruje się, by syndrom ten traktować jako odmienny wzorzec budowania relacji z otoczeniem. Odmienny nie znaczy gorszy albo lepszy - po prostu inny, jednak nadal mieszczący się w granicach norm.

Jakie są przyczyny zespołu Aspergera u dzieci i dorosłych?

Do tej pory nie wiadomo, co leży u podstaw rozwoju syndromu Aspergera. Przyjmuje się, że za zaburzenia ze spektrum autyzmu odpowiadają nieprawidłowości neurologiczne i zaburzenia w rozwoju płodowym.
Wśród potencjalnych przyczyn zespołu Aspergera wymienia się:

  • czynniki genetyczne – uwarunkowane genami znajdującymi się na chromosomach 3, 4, 11 i genem EN2 na chromosomie 7,
  • wiek ojca powyżej 40. roku życia,
  • urazy okołoporodowe,
  • toksoplazmozę,
  • uszkodzenia OUN (ośrodkowego układu nerwowego),
  • dziecięce porażenie mózgowe,
  • poważne infekcje.

Warto pamiętać, że w odniesieniu do czynników genetycznych nie dziedziczy się samej choroby, co raczej podatność na rozwój zespołu Aspergera i innych zaburzeń ze spektrum autyzmu.

Jakie są objawy zespołu Aspergera u dzieci i dorosłych?

Objawy zespołu Aspergera u dzieci

Objawy zespołu Aspergera można zaobserwować na każdym etapie życia dziecka, ale najczęściej ujawniają się w momencie kiedy zaczyna ono uczęszczać do przedszkola, bądź szkoły. Intelektualnie może rozwijać się prawidłowo, a nawet robić większe postępy w nauce niż jego rówieśnicy, a symptomy mogą być widoczne bardziej w obszarze zachowania w kontaktach społecznych. Dziecko może słabo integrować się z grupą, wykazywać niechęć do kontaktów z rówieśnikami, izolować się od innych, bawić się w pojedynkę. Może lepiej funkcjonować w środowisku dorosłych, niż rówieśników.
Dziecko z zespołem Aspergera może mieć również trudności z zachowaniem adekwatnym do sytuacji, np. przeszkadzać na lekcjach, odpowiadać pytaniem na pytanie, krzykiem na prośbę o spokój etc. Można również zaobserwować powtarzalność i rutynę zachowań, obsesyjne skupianie się na jednej czynności, czy obszarze zainteresowań, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (przykładowo układanie zabawek w jednym rzędzie), a niekiedy niezdarność ruchową.

Objawy zespołu Aspergera u nastolatków

Większość objawów zespołu Aspergera utrzymuje się w okresie dorastania. Mimo iż nastolatki dotknięte zespołem Aspergera mogą zacząć naukę brakujących im umiejętności społecznych, komunikacja może nadal stanowić problem.
Wielu nastolatków z zespołem Aspergera z trudem odczytuje zachowania innych osób. Dorastające dzieci z zespołem Aspergera chcą zwykle nawiązywać przyjaźnie, ale mogą czuć nieśmiałość i brak pewności siebie w kontaktach z rówieśnikami. Niekiedy czują się inne niż wszyscy, a dopasowanie się do kolegów jest dla nich frustrujące i męczące. Nie przejawiają oznak buntu, ponieważ lepiej żyje im się w świecie, w którym panują jasno określone zasady. Nie lubią ich łamać, nie sprawia im też przyjemności wychodzenie poza schemat. Między nastolatkiem z zespołem Aspergera a jego rówieśnikami powstaje duża przepaść.
Nastolatki z zespołem Aspergera mogą być mało dojrzałe, jak na swój wiek, naiwne i zbyt ufne, co może spotkać się z nieprzychylnymi komentarzami rówieśników, a nawet ze znęcaniem się. W rezultacie nastolatki z zespołem Aspergera mogą wycofywać się i izolować.
Niekiedy doświadczają depresji i zaburzeń lękowych. Należy jednak pamiętać, że niektóre nastolatki z zespołem Aspergera są w stanie nawiązać przyjaźnie i podtrzymywać je przez okres nauki szkolnej.
Młodzież nastoletnia z zespołem Aspergera częściej nawiązują relacje za pośrednictwem internetu i mediów społecznościowych. To tam znajdują osoby, które mają podobne pasje i zainteresowania. Komunikowanie się za pośrednictwem internetu jest też łatwiejsze bo opiera się na prostym przekazie słownym. W ten sposób nastolatek z zespołem Aspergera unika niejasnych dla niego dwuznaczności i nadinterpretacji.
Część wyżej wymienionych cech, na przykład niekonwencjonalne myślenie, kreatywność i umiejętność zgłębiania oryginalnych zainteresowań, chęć postępowania według zasad oraz szczerość, mogą przydać się nie tylko w szkole, ale i w późniejszym życiu.

Objawy zespołu Aspergera u dorosłych

Objawy zespołu Aspergera u dorosłych są bardzo podobne do tych występujących u dzieci, tylko bardziej „przystosowane” do środowiska świata dorosłych. Dorośli z syndromem Aspergera mogą mieć:

  • trudności w kontaktach interpersonalnych, nawiązywaniem rozmowy i znajomości;
  • swoiste pasje pochłaniające większość czasu;
  • rytualne, schematyczne, powtarzające się zachowania;
  • zachowania obsesyjno-kompulsywne;
  • zaburzenia percepcji zmysłowej.

Jak przebiega diagnostyka zespołu Aspergera?

Zespół Aspergera diagnozuje się na podstawie objawów klinicznych. Kiedy rodzice zaczynają czuć się zaniepokojeni zachowaniem swojego dziecka, zgłaszają się z nim do swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Lekarz wtedy, po rozmowie z rodzicami, kieruje malucha na konsultacje do psychiatry i neurologa, ewentualnie także do psychologa. Specjaliści, na podstawie zebranego od rodziców wywiadu, obserwacji dziecka, jak i specjalnych kryteriów diagnostycznych, mogą postawić rozpoznanie zespołu Aspergera.

Jak przebiega leczenie zespołu Aspergera?

W leczeniu zespołu Aspergera wykorzystuje się wiele metod leczenia, których wybór uzależniony jest od cech pacjenta. Dobór odpowiedniej formy terapii powinien być zawsze konsultowany ze specjalistą.

Metody leczenia

Psychoterapia metodą behawioralno-poznawczą

Psychoterapia metodą behawioralno-poznawczą – mówi o tym, że to jak zachowuje się człowiek, zależy od tego jaki rodzaj emocji odczuwa i co myśli. Metoda ta ma na celu zmianę myślenia pacjenta, zarówno na temat własnej osoby jak i innych ludzi i świata. Specjaliści pomagają pozbyć się utartych schematów myślowych i uczą takich, które zmieniają spojrzenie na otaczający świat.

Zajęcia z integracji sensorycznej (IS)

Zajęcia z integracji sensorycznej (IS) – dedykowane są dzieciom, którym pomaga się przeciwdziałać nieprawidłowościom sensorycznym oraz poprawnie analizować docierające bodźce. W tym celu wykorzystuje się różnego rodzaju przedmioty, w postaci: huśtawek, hamaków, trampolin, piłek, podwieszanych platform oraz materiałów w różnych kolorach i fakturach - mają one pobudzać zmysły. Ta metoda leczenia ma na celu poprawę koordynacji ruchowej dziecka.

Trening umiejętności społecznych (TUS)

Trening umiejętności społecznych (TUS) – przeznaczony jest dla dzieci i młodzieży. W trakcie takich zajęciach uczą się oni określonych zachowań w pewnych sytuacjach, np. dyskutowanie, nawiązywanie nowych znajomości czy wyrażanie krytyki.

Terapia metodą kognitywną

Terapia metodą kognitywną - polega na tezie, że człowiek rozwija się według pewnych i powtarzalnych okresów, a rozwój u osób z Aspergerem łączy się z dysharmonią. Terapia ma na celu wspieranie osoby z zespołem Aspergera, pomoc w odbudowie jej podstawowych funkcji, by mogła się ona dalej prawidłowo rozwijać. Duży nacisk kładziony jest na rolę terapeuty-przewodnika, którego zadaniem jest akceptowanie, a nie zmuszanie do pewnych zachowań wymaganych przez społeczeństwo, które rzadko uwzględniają potrzeby danej osoby.

Terapia behawioralna

Terapia behawioralna - polega na zmianie obecnych zachowań na takie, które są pożądane w społeczeństwie. Nauka takich zachowań odbywa się na zasadzie nagród i kar (częściej nagród - większa motywacja). Terapia polega na stosowaniu technik behawioralnych mających pomóc osobie z zespołem Aspergera poprawnie funkcjonować wśród ludzi, i wykonywać codzienne czynności. Terapia behawioralna uczy jedynie mechanicznych zachowań, nie uczy zrozumienia potrzeb i intencji drugiego człowieka. Wadą tej metody jest schematyzm, ponieważ nie wszystkie wzorce zachowań będą miały zastosowanie we wszystkich sytuacjach.

Leczenie lekami

Nie opracowano leków dedykowanych temu konkretnemu zaburzeniu. W leczeniu oprócz wyżej wskazanych metod podaje się neuroleptyki, których zadaniem jest łagodzenie objawów i poprawa komfortu życia.

Gdzie pójść na konsultację do lekarza neurologa?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna to przychodnia prywatna, gdzie można przyjść na konsultację do lekarza neurologa. Działa w niej Poradnia Neurologiczna, w której przyjmowani są dorośli i Poradnia Neurologii Dziecięcej gdzie leczone są dzieci. Pracują w niej bardzo dobrzy neurolodzy z wieloletnim doświadczeniem w leczeniu chorób centralnego układu nerwowego i nerwów obwodowych u dorosłych i dzieci.

W celu umówienia się na konsultację u neurologa, skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

 

Źródła:
poradnikzdrowie.pl/zdrowie/psychiatria/zespol-aspergera-przyczyny-objawy-terapia-aa-1mx7-kSbN-aYhf.html
portal.abczdrowie.pl/zespol-aspergera
medme.pl/artykuly/czym-jest-zespol-aspergera,64957.html
doz.pl/czytelnia/a12931-Zespol_Aspergera__objawy_diagnoza_i_leczenie
medonet.pl/choroby-od-a-do-z/choroby-wieku-rozwojowego,zespol-aspergera-u-dzieci--syndrom--choroba----objawy--leczenie,artykul,1721418.html

fundusze-europejskie
rzeczpospolita-polska
rzeczpospolita-polska
europejski_fundusz_spoleczny