
15 Sty 2025
Rola genetyka w onkologii
Onkologia, jako dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką i leczeniem nowotworów, coraz częściej korzysta z osiągnięć genetyki. Zrozumienie genetycznych mechanizmów powstawania i rozwoju nowotworów otwiera nowe możliwości w zakresie profilaktyki, diagnostyki i terapii. W poniższym artykule omówimy, jak genetyka wpływa na współczesną onkologię i jakie korzyści przynosi pacjentom.
Rola genetyka w profilaktyce nowotworów
Identyfikacja ryzyka genetycznego
Genetyka umożliwia identyfikację osób z podwyższonym ryzykiem zachorowania na nowotwory na podstawie analizy dziedzicznych mutacji genowych. Przykłady takich mutacji to:
- BRCA1 i BRCA2: Związane z rakiem piersi i jajnika.
- APC: Powoduje rodzinny polipowatości jelita grubego.
- MLH1, MSH2, MSH6: Powiązane z zespołem Lyncha, zwiększającym ryzyko raka jelita grubego i endometrium.
Profilaktyka pierwotna i wtórna
- Osoby zidentyfikowane jako obarczone wysokim ryzykiem genetycznym mogą skorzystać z programów profilaktycznych, takich jak regularne badania przesiewowe czy profilaktyczna mastektomia.
- W Onkolmed Lecznica Onkologiczna oferujemy badania genetyczne oraz porady specjalistów genetyków klinicznych.
Genetyka w diagnostyce nowotworów
Diagnostyka molekularna
Diagnostyka molekularna pozwala na wykrycie specyficznych mutacji w komórkach nowotworowych. Przykłady:
- EGFR: Mutacje tego genu są związane z rakiem płuca.
- HER2: Nadekspresja tego genu występuje w agresywnych postaciach raka piersi.
- BRAF: Mutacja V600E jest charakterystyczna dla czerniaka i niektórych rodzajów raka jelita grubego.
Biomarkery nowotworowe
Analiza biomarkerów genetycznych umożliwia dokładne rozpoznanie rodzaju i podtypu nowotworu. Dzięki temu możliwe jest:
- Lepsze określenie rokowania.
- Personalizacja planu leczenia.
Rola genetyka w leczeniu nowotworów
Terapie celowane
Terapie celowane działają na konkretne zmiany genetyczne w komórkach nowotworowych. Przykłady:
- Inhibitory EGFR w leczeniu raka płuca z mutacjami EGFR.
- Inhibitory PARP dla pacjentów z mutacjami BRCA1/2 w raku piersi i jajnika.
- Inhibitory BRAF w terapii czerniaka z mutacją BRAF V600E.
Immunoterapia oparta na genetyce
Nowoczesne metody leczenia, takie jak CAR-T cell therapy, polegają na modyfikacji genetycznej limfocytów T pacjenta, aby były one zdolne do skuteczniejszego niszczenia komórek nowotworowych.
Leki ukierunkowane na rzadkie mutacje
Postęp genetyki pozwala opracowywać leki dla pacjentów z rzadkimi mutacjami, które wcześniej były trudne do leczenia.
Genetyka w badaniach klinicznych
Badania kliniczne, które uwzględniają analizy genetyczne, pomagają w:
- Odkrywaniu nowych terapii.
- Lepszym zrozumieniu mechanizmów powstawania nowotworów.
- Testowaniu leków w grupach pacjentów z określonymi mutacjami.
W Onkolmed współpracujemy z ośrodkami prowadzącymi badania kliniczne, co umożliwia naszym pacjentom dostęp do nowoczesnych metod leczenia.
Wyzwania związane z genetyką w onkologii
Dostępność badań genetycznych
Koszty i dostępność zaawansowanych badań genetycznych mogą stanowić barierę. W Onkolmed staramy się zapewnić dostęp do tych usług w przystępnych cenach.
Interpretacja wyników
Wyniki badań genetycznych wymagają interpretacji przez doświadczonych specjalistów, aby uniknąć błędów w diagnostyce i leczeniu.
Etyka i prywatność
Przechowywanie i wykorzystanie danych genetycznych pacjentów wiąże się z koniecznością przestrzegania wysokich standardów etycznych i ochrony prywatności.
Dlaczego warto wybrać Onkolmed?
W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie oferujemy:
- Kompleksową opiekę genetyczną, w tym badania genetyczne i konsultacje specjalistów.
- Dostęp do najnowszych technologii diagnostycznych i terapeutycznych.
- Indywidualne podejście do każdego pacjenta.
Zapraszamy do skorzystania z naszych usług. Wczesne wykrycie ryzyka genetycznego i odpowiednia interwencja mogą uratować życie.
Źródła:
- Vogelstein, B., Kinzler, K. W., "Cancer genes and the pathways they control," Nature Medicine, 2020.
- WHO Guidelines on Genomic Medicine in Cancer, 2022.
- Nowotwory.net - aktualne wytyczne w genetyce onkologicznej, 2023.