Jakie problemy zdrowotne leczy urolog dziecięcy?

Kim jest urolog dziecięcy?

Urologia dziecięca to specjalizacja medyczna zajmująca się diagnostyką i leczeniem schorzeń układu moczowego i płciowego u dzieci. Urolog dziecięcy posiada specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności potrzebne do opieki nad dziećmi w różnym wieku, od noworodków po młodzież. Problemy zdrowotne, z którymi zgłaszają się pacjenci do urologa dziecięcego, mogą mieć różnorodne przyczyny, od wrodzonych wad rozwojowych, przez infekcje, po urazy. Poniżej opisujemy najczęstsze choroby i zaburzenia, które diagnozuje i leczy urolog dziecięcy.

Najczęstsze problemy zdrowotne u dzieci leczone przez urologa dziecięcego

1. Wrodzone wady układu moczowego
   Wrodzone wady układu moczowego to jedne z najczęstszych schorzeń diagnozowanych przez urologów dziecięcych. Do najczęściej spotykanych wad należą:
   • Wodonercze – jest to stan, w którym dochodzi do nagromadzenia moczu w nerce z powodu utrudnionego odpływu do pęcherza. Wczesna diagnoza jest istotna, aby uniknąć trwałego uszkodzenia nerki.
   • Zastawka cewki tylnej – jest to wada wrodzona występująca u chłopców, polegająca na obecności błoniastych zgrubień w cewce moczowej, które utrudniają swobodne wydalanie moczu.
   • Moczowód olbrzymi – polega na nieprawidłowym poszerzeniu moczowodu, co może prowadzić do nawracających infekcji dróg moczowych i zwiększać ryzyko uszkodzenia nerki.
2. Infekcje dróg moczowych (ZUM)
   Infekcje dróg moczowych to częsta przyczyna wizyt u urologa dziecięcego. Są one szczególnie częste u dziewczynek oraz dzieci z wadami wrodzonymi układu moczowego. Objawy zakażenia dróg moczowych mogą obejmować:
   • Ból podczas oddawania moczu,
   • Gorączkę,
   • Częste oddawanie moczu w niewielkich ilościach,
   • Nieprzyjemny zapach moczu.
   • Nawracające infekcje mogą prowadzić do poważnych komplikacji, dlatego ważna jest diagnostyka oraz leczenie, które często obejmuje zarówno antybiotykoterapię, jak i diagnostykę obrazową.
3. Enureza (moczenie nocne)
   Moczenie nocne, znane również jako enureza, to problem dotykający około 15-20% dzieci powyżej piątego roku życia. Enureza może mieć wiele przyczyn, w tym problemy anatomiczne, zaburzenia hormonalne, a także stres i czynniki emocjonalne. Współpraca z urologiem dziecięcym pomaga w identyfikacji przyczyn oraz w doborze odpowiednich metod leczenia, takich jak terapia behawioralna, farmakoterapia lub trening pęcherza.
4. Stulejka i problemy z napletkiem
   Stulejka to stan, w którym nie można odprowadzić napletka u chłopców, co może prowadzić do nawracających stanów zapalnych oraz problemów z oddawaniem moczu. Urolog dziecięcy może zalecić leczenie zachowawcze, jak stosowanie maści steroidowych, a w przypadku braku poprawy - zabieg chirurgiczny, czyli obrzezanie. Ważne jest, aby stulejkę diagnozować w odpowiednim wieku, gdyż u niemowląt i małych dzieci jest to stan fizjologiczny, który zwykle ustępuje samoistnie.
5. Wnętrostwo (wnikanie jądra)
   Wnętrostwo to zaburzenie, w którym jedno lub oba jądra nie zstępują do moszny przed urodzeniem lub krótko po nim. Jest to częsta wada u wcześniaków. Nieprawidłowe położenie jądra może prowadzić do problemów z płodnością oraz zwiększać ryzyko nowotworu jądra w przyszłości. Urolog dziecięcy ocenia, czy konieczny jest zabieg chirurgiczny, by sprowadzić jądro do moszny, a także monitoruje dalszy rozwój dziecka.
6. Problemy z oddawaniem moczu
   Dzieci mogą również cierpieć na problemy z oddawaniem moczu, takie jak częstomocz, naglące parcie na mocz czy nietrzymanie moczu. Urolog dziecięcy zajmuje się diagnostyką, która może obejmować badania urodynamiczne, oraz leczeniem, które może obejmować trening pęcherza, farmakoterapię lub, w cięższych przypadkach, interwencję chirurgiczną.
7. Kamica nerkowa
   Kamica nerkowa u dzieci jest mniej powszechna niż u dorosłych, jednak ze względu na niewłaściwe nawyki żywieniowe i odwodnienie, przypadki tego schorzenia u dzieci stają się coraz częstsze. Objawy kamicy nerkowej mogą obejmować:
   • Silny ból w okolicy lędźwiowej,
   • Krwiomocz (obecność krwi w moczu),
   • Nudności i wymioty.
   • Urolog dziecięcy może zalecić badania obrazowe, takie jak USG nerek, oraz leczenie obejmujące nawodnienie, leki przeciwbólowe lub, w przypadku większych kamieni, zabieg ich usunięcia.
8. Wady rozwojowe układu płciowego
   Urolog dziecięcy często diagnozuje i leczy wady rozwojowe układu płciowego, takie jak spodziectwo, które polega na nieprawidłowym umiejscowieniu ujścia cewki moczowej u chłopców. Problem ten może prowadzić do trudności z oddawaniem moczu oraz wymagać korekcji chirurgicznej w odpowiednim wieku.
9. Nowotwory układu moczowo-płciowego
   Chociaż nowotwory układu moczowo-płciowego u dzieci są rzadkie, urolog dziecięcy może diagnozować i leczyć przypadki takie jak:
   • Guz Wilmsa – nowotwór nerki, występujący najczęściej u dzieci poniżej 5. roku życia,
   • Rhabdomyosarcoma – nowotwór mięśni prążkowanych, który może obejmować struktury układu moczowo-płciowego.

Wczesne rozpoznanie jest kluczowe, ponieważ nowotwory te mogą rozwijać się szybko. Diagnostyka obejmuje zazwyczaj badania obrazowe, a leczenie jest interdyscyplinarne i może obejmować chirurgię, chemioterapię i radioterapię.

Diagnostyka w urologii dziecięcej

Diagnostyka problemów urologicznych u dzieci wymaga zastosowania zaawansowanych technik, takich jak:

1. USG jamy brzusznej – podstawowe badanie obrazowe wykorzystywane do oceny nerek i pęcherza,
2. Urografia – badanie RTG z użyciem kontrastu, pozwala ocenić drożność dróg moczowych,
3. Badania urodynamiczne – pomagają ocenić czynność pęcherza moczowego oraz przepływ moczu.

Leczenie i opieka długoterminowa

Leczenie problemów urologicznych u dzieci zależy od rodzaju i nasilenia schorzenia. W przypadku infekcji dróg moczowych stosuje się antybiotykoterapię, natomiast w poważniejszych przypadkach, takich jak wodonercze czy wnętrostwo, konieczna może być interwencja chirurgiczna. W niektórych przypadkach, jak przy problemach z moczeniem nocnym, stosuje się metody behawioralne i farmakoterapię.

Podsumowanie

Problemy zdrowotne, z jakimi może zmierzyć się urolog dziecięcy, są bardzo różnorodne, od drobnych infekcji po skomplikowane wady wrodzone wymagające zaawansowanej diagnostyki i leczenia. Wczesna interwencja urologa dziecięcego może zapobiec poważnym konsekwencjom zdrowotnym i zapewnić dziecku prawidłowy rozwój.

Gdzie pójść z dzieckiem do urologa dziecięcego?

W Onkolmed Lecznica Onkologiczna działa poradnia urologii dziecięcej. Pracują w niej bardzo dobrzy specjaliści w leczeniu chorób układu moczowo-płciowego, w tym nowotworów.

Źródła:
Szmigielska,