02 Lip 2020
Nadżerka szyjki macicy - przyczyny, objawy, wykrywanie, leczenie
Czym jest nadżerka szyjki macicy?
Nadżerka jest nieregularnym zaczerwienionym obszarem zwanym erytroplakią, występujący na szyjce macicy. Obszar ten powstaje wtedy, gdy nabłonek z części pochwowej wypiera nabłonek walcowaty z kanału szyjki macicy. Nadżerka ma postać malutkiej ranki o nierównej powierzchni, na pierwszy rzut oka wydaje się niepozorna. Występowanie nadżerki jest dosyć powszechnym problemem dotykającym co trzecią, czwartą kobietę.
Nadżerka prawdziwa i rzekoma
Wyróżniamy dwa rodzaje nadżerki:
- Nadżerka prawdziwa (ektopia) to obszar z kraterowatym ubytkiem ochronnej pokrywy nabłonka wielowarstwowego płaskiego. Taką zmianę obserwuje się przede wszystkim w zaawansowanych klinicznie przypadkach raka szyjki macicy.
- Nadżerka rzekoma (erytroplakia) to obszar powstały na skutek zastępowania nabłonka wielowarstwowego płaskiego, pokrywającego zewnętrzną powierzchnię części pochwowej szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym wyścielającym kanał szyjki macicy. To ten obszar często nieprawidłowo określany jest jako patologiczny, może jednak być
Jakie są przyczyny powstawania nadżerki szyjki macicy?
Nadżerka szyjki macicy rzekoma jest spowodowana przede wszystkim zmianami hormonalnymi lub infekcjami, do których może dojść w trakcie współżycia; są to zmiany naturalne, fizjologiczne. Oczywiście stany zapalne wymagają leczenia, natomiast sam nabłonek nie musi, a nawet nie powinien zostać naruszony. W przypadku tego rodzaju nadżerki szyjki macicy nie stosuje się zabiegu wypalania, wymrażania czy usuwania laserowego widocznej zmiany.
Nadżerka szyjki macicy rzekoma, najczęstsze przyczyny:
- infekcja oraz stan zapalny pochwy;
- przyjmowanie leków antykoncepcyjnych (zmiany hormonalne mają wpływ na rozmieszczenie granicy nabłonków pochwy);
- inicjacja seksualna (która także wiąże się ze zmianami hormonalnymi);
- ciąża oraz poród (szyjka macicy rozszerza się, zmieniając swój wygląd na taki, który na pierwszy rzut oka wygląda jak nadżerka; jest to stan całkowicie normalny i nie wymaga leczenia),
- poronienie;
- zabiegi ginekologiczne związane z rozszerzaniem kanału szyjki macicy np. łyżeczkowanie.
Nadżerka szyjki macicy prawdziwa, najczęstsze przyczyny:
- przewlekły stan zapalny;
- zmiany przedrakowe lub rakowe;
- urazy mechaniczne;
- poważne zaburzenia hormonalne, niedobór estrogenów.
Jakie są objawy nadżerki szyjki macicy?
Jest raczej trudno się domyślić, że doszło do powstania nadżerki. Ale można ja podejrzewać, jeśli:
- występują plamienia między miesiączkami albo po stosunku;
- są odczuwalne bóle w okolicy krzyżowo-lędźwiowej oraz ból w podbrzuszu;
- są upławy białe (czasem żółte lub zielonkawe, niekiedy zabarwione krwią) o nieprzyjemnym zapachu.
Jak wykryć nadżerkę szyjki macicy?
Nadżerkę, czy ektopię szyjki macicy rozpoznaje się w badaniu ginekologicznym. Charakter zmiany należy następnie potwierdzić w badaniu cytologicznym. Wyniki badania cytologicznego podawane są w skali pięciostopniowej:
- I grupa – prawidłowe komórki nabłonka szyjki i kanału szyjki macicy, jest to bardzo dobry wynik;
- II grupa – w rozmazie z szyjki macicy występuje mała ilość komórek zapalnych, jest to wynik, który mieści się w normie i w większości przypadków nie wymaga leczenia;
- III grupa – w rozmazie wykryto komórki dysplastyczne, które mogą przekształcić się w zmiany nowotworowe, konieczne jest leczenie;
- IV grupa – następuje podejrzenie występowania komórek nowotworowych, konieczne jest leczenie i dalsza diagnostyka;
- V grupa – w wymazie widoczne są wyraźne komórki nowotworowe. Potrzebne jest histologiczne (wycinek) potwierdzenie diagnozy i leczenie.
Inną metodą, która pomaga ocenić charakter zmiany na tarczy szyjki, jest kolposkopia, która polega na oglądaniu szyjki w powiększeniu pod specjalnym mikroskopem. Kolposkopia umożliwia także pobranie wycinków do badania histopatologicznego.
Jak wygląda leczenie nadżerki szyjki macicy?
Leczenie nadżerki zależy od wyników badania cytologicznego, wielkości zmiany i wieku pacjentki.
Niektórzy lekarze uważają, że niewielkie nadżerki u młodych kobiet, które jeszcze nie rodziły, nie wymagają leczenia, lecz tylko obserwacji.
Gdy nadżerka ma podłoże hormonalne, w 60 proc. przypadków obserwuje się samoistne wyleczenie nadżerki. Jednak może ono przebiegać z komplikacjami. Mogą temu towarzyszyć stany zapalne, krwawienia bądź torbiele.
W pozostałych przypadkach stosuje się:
- leczenie zachowawcze:
- leczenie farmakologiczne;
- koagulację chemiczna.
- leczenie zabiegowe:
- elektrokoagulację;
- fotokoagulację;
- krioterapię.
Leczenie farmakologiczne
Podaje się leki dopochwowe, które mają na celu wyeliminowanie stanu zapalnego.
Koagulacja chemiczna
Jeśli nadżerka nie zniknie po zastosowaniu leków dopochwowych, konieczna może być tzw. koagulacja chemiczna. Nadżerkę smaruje się kilka razy preparatem, który niszczy chory nabłonek. Na jego miejscu, w ciągu dwóch tygodni, odradza się nowy, zdrowy nabłonek.
Wspomagająco stosuje się też globulki hormonalne zawierające estradiol. Przyśpieszają one proces gojenia.
Elektrokoagulacja, fotokoagulacja
Większe nadżerki usuwa się za pomocą prądu (elektrokoagulacja) lub lasera (fotokoagulacja). Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym.
Po elektrokoagulacji może pojawić się niewielka blizna. Proces gojenia trwa od 3 do 5 tygodni.
W przypadku fotokoagulacji blizny nie powstają, a proces gojenia jest też krótszy - trwa ok. 2 tygodni.
Krioterapia
Zmieniony chorobowo nabłonek można również zniszczyć za pomocą krioterapii, czyli zamrożenia nadżerki. W tym celu wykorzystuje się sondę chłodzoną ciekłym azotem. Po zabiegu, do momentu wygojenia się ranki, mogą pojawiać się niewielkie upławy. Gojenie może trwać do 30-40 dni.
Podobnie jak w przypadku elektro- i fotokoagulacji, zabieg wykonuje się ambulatoryjnie, co oznacza, że po jego zakończeniu nie ma potrzeby zostawania w szpitalu.
Zalecenia po zabiegu
W czasie gojenia się nadżerki należy powstrzymać się od współżycia, a w szczególności od głębokiej penetracji i użycia prezerwatyw.
Szyjka macicy musi mieć czas na regenerację, a drażnienie jej ruchami prącia i nasieniem może ją tylko bardziej uszkodzić i wywołać krwawienie. Do czasu wygojenia się rany najbezpieczniej zrezygnować ze stosunków dopochwowych.
Nadżerka szyjki macicy w ciąży
Bardzo często nadżerka szyjki macicy diagnozowana jest dopiero w ciąży, gdy kobieta zgłasza się do ginekologa na rutynowe badania. Sama nadżerka nie stanowi niebezpieczeństwa dla dziecka, jednak często odpowiadają za nią lub towarzyszą jej infekcje intymne. Te są już potencjalnym zagrożeniem, dlatego wymagają wyleczenia. Co ważne, jeśli lekarz wie, że kobieta stara się o dziecko, raczej nie przeprowadzi żadnego leczenia ingerującego w nabłonek szyjki macicy. Chodzi o to, aby nie wystąpiły trudności z zajściem w ciąże, utrzymaniem ciąży, a następnie z rozwarciem szyjki macicy podczas porodu. Dlatego też ginekolog w pierwszej kolejności zastosuje najpewniej leki dopochwowe. Każdy przypadek jest jednak rozpatrywany indywidualnie, a specjalista musi wziąć pod uwagę wiele czynników, przede wszystkim zaś wyniki badań (cytologia, wymaz). Co istotne, nadżerka w ciąży może się powiększać pod wpływem zmian hormonalnych, a tym samym dawać niepokojące objawy, jak krwawienie czy nadmierna wydzielina z pochwy. Dla przyszłych mam to wyjątkowo stresujące symptomy, dlatego konieczne są regularne kontrole i przestrzeganie zaleceń lekarskich. Nadżerki najczęściej leczy się już po porodzie.
Nadżerka szyjki macicy a rak
Nadżerka szyjki macicy najczęściej nie stwarza zagrożenia i jest w 100% wyleczalna. Warto jednak pamiętać, że niewielki odsetek zachorowań może mieć znaczenia dla rozrostu komórek patologicznych i prowadzić do nowotworu szyjki macicy. Każda nadżerka powinna zostać zdiagnozowana, a kluczowe znaczenie ma tutaj wykonanie cytologii. Badanie to potwierdza bądź wyklucza istnienie komórek nowotworowych. Warto pamiętać, że badanie cytologiczne należy wykonywać niezależnie od istnienia zmian typu nadżerka. Zaleca się wykonanie cytologii raz na rok. Każda kobieta powinna pamiętać, że nadżerka szyjki macicy nie oznacza od razu nowotworu i jest wyleczalna. Jednak kluczowe znaczenie ma regularne przeprowadzanie badań kontrolnych.
Gdzie przyjmuje bardzo dobry ginekolog?
Bardzo dobry ginekolog przyjmuje w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie.
W celu umówienia się na konsultację u ginekologa i badanie cytologiczne skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337
Źródła:
medonet.pl/magazyny/rak-szyjki-macicy,nadzerka-szyjki-macicy---przyczyny--objawy--leczenie,artykul,1650040.html
medme.pl/artykuly/nadzerka-szyjki-macicy-czym-jest-objawy-i-leczenie,69500.html
angelini.pl/wps/wcm/connect/pl/home/obszary-terapeutyczne/kobiece-dolegliwosci/o-problemie/nadzerka
poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-kobiece/jak-powstaje-nadzerka-wykrywanie-leczenie-nadzerki-szyjki-macicy-aa-amay-E7f3-ojZ1.html#nadzerka-objawy
portal.abczdrowie.pl/nadzerka-szyjki-macicy
/tantumrosa.pl/nadzerka-szyjki-macicy-rodzaje-objawy-leczenie/#Nadzerka_szyjki_macicy_a_rak