Chirurgiczne leczenie przerzutów nowotworowych do płuc

Płuca to druga po wątrobie najczęstsza lokalizacja przerzutów odległych w nowotworach złośliwych. Wtórne nowotwory płuc są przynajmniej dwukrotnie częstsze niż pierwotne: zajęcie płuc stwierdza się w badaniu sekcyjnym u około połowy zmarłych z powodu choroby nowotworowej, u 20% z nich płuca są jedynym siedliskiem przerzutów.

Które nowotwory dają przerzuty do płuc?

Prawdopodobieństwo rozsiewu do płuc zależy przede wszystkim od rodzaju nowotworu. Przerzuty do płuc stwierdza się u większości chorych zmarłych z powodu kosmówczakoraka, czerniaka, raka jądra, mięsaka kościopochodnego, raka tarczycy, raka nerki i mięsaków tkanek miękkich. Izolowane przerzuty do płuc stosunkowo rzadko (<5%) spotyka się u chorych z rakiem jajnika, trzustki, żołądka, przełyku, pęcherza moczowego czy gruczołu krokowego. W tych nowotworach przerzuty do płuc towarzyszą zwykle rozsiewowi do innych narządów.
Częstość przerzutów do płuc ma jednak przede wszystkim związek z częstością występowania nowotworów, w przebiegu których doszło do rozsiewu. Dlatego u kobiet najczęściej do zajęcia płuc dochodzi w przebiegu raka piersi, a u mężczyzn w przebiegu raka płuca (przerzuty do innego płata albo do drugiego płuca) oraz raka jelita grubego i odbytnicy.

Jak leczy się przerzuty do płuc?

Operacją przerzutu do płuc z wyboru jest resekcja oszczędzająca miąższ płucny. Doszczętną resekcję guzka wykonujemy z marginesem zdrowej tkanki w granicach co najmniej 1 cm. W toku operacji resekowane są także guzki podejrzane o przerzut. Najczęściej jestto resekcja klinowa, brzeżna lub inna wykonana ręcznie z zastosowaniem prolenu 3.0 do szwu materacowego oraz okrętkowego na płuco lub szwu mechanicznego przy użyciu staplera. Podobnie postępujemy w przerzutach mnogich. Zastosowanie lasera neodynowo-jagowego (Nd:YAG) o długości fali 1064 nm pozwoliło na zabiegi bardziej oszczędzające miąższ płucny, głównie u chorych ze zmianami położonymi na obwodzie płuca. Łączyło się to z wydłużeniem okresu hospitalizacji chorych spowodowanym najczęściej przedłużonym przeciekiem powietrza. Wprowadzenie nowego typu lasera Nd:YAG – 1318 nm umożliwia wykonywanie rozległych nieanatomicznych resekcji oszczędzających miąższ płuca, w tym guzków położonych centralnie.
Wyłuszczanie guzków jest niedopuszczalne z uwagi na pozostawienie żywych komórek na obwodzie loży powstałej po tym zabiegu. Obecność guzka w ujściach oskrzeli segmentowych lub płatowych może oznaczać konieczność anatomicznych resekcji, np. płata. Lobektomię lub pneumonektomię należy wykonywać tylko wówczas, jeśli jest to niezbędne dla usunięcia wszystkich guzków. Niekiedy poza zaplanowaną lobektomią wykonywane są dodatkowe metastazektomie płucne, resekcje części przepony, opłucnej, ściennej, osierdzia lub ściany klatki piersiowej.
Standardowym zabiegiem u chorych z guzkami ograniczonymi do jednego płuca jest torakotomia tylno-boczna. Guzki w płucach obustronne mogą być operowane z dostępu przez sternotomię, obustronną torakotomię jedno- lub dwuczasowo, a także przez jednoczasową torakotomię przednio-boczną obustronną połączoną ze sternotomią poprzeczną (clam-shell).
Ograniczona dokładność diagnostyczna TK według niektórych autorów była wskazaniem do obustronnej eksploracji płuc w celu poszukiwania utajonych radiograficznie guzków u chorych z rozpoznaniem w TK choroby jednostronnej. Badanie, którego celem było wykrywanie utajonych przerzutów w sternotomii podłużnej z eksploracją obu płuc nie wykazało poprawy przeżycia w porównaniu z chorymi poddanymi torakotomii jednostronnej, aczkolwiek u 43% chorych operowanych przez sternotomię wykonano resekcję utajonych przerzutów.
Niezależnie od wzrostu wykrywalności guzków dzięki zastosowaniu spiralnej TK klatki piersiowej – badania o wysokiej dokładności oraz niezależnie od dostępu operacyjnego śródoperacyjna oburęczna palpacja jest nadal konieczna w celu resekcji wszystkich wykrytych guzków.
Tempo wzrostu guzków przerzutowych waha się znacznie. TK może wykryć guzki mniejsze niż 5 mm, a uważna palpacja guzki wielkości 3 mm. Mniejsze guzki umiejscowione głęboko w miąższu płucnym mogą pozostać niezauważone. Pojawienie się guzków w płucach w kolejnym kontrolnym TK nie musi oznaczać, że są to nowe guzki. Mogą to być guzki, których wielkość nie pozwalała na ich wykrycie w czasie pierwszej torakotomii. Powtórna operacja jest celowa, jeśli tylko chory spełnia kryteria do resekcji. Wykonywane przez miesiące czy lata kilkakrotne reoperacje są możliwe i mogą być konieczne w aspekcie wieloletniego przeżycia, a nawet wyleczenia. Operację kończymy wycięciem powiększonych węzłów chłonnych wnęk i śródpiersia. Bardzo pomocne jest stosowanie do intubacji dotchawiczej rurek dwukanałowych, umożliwiających czasowe wyłączenie wentylacji dla oburęcznego palpacyjnego poszukiwania małych guzków oraz guzków o niewyraźnych granicach w niewentylowanym, spadniętym płucu.

Jakie są rokowania u pacjentów z przerzutami do płuc?

Rokowania u pacjentów z przerzutami do płuc są różne i zależą od nowotworu pierwotnego. Leczenie przerzutów służy zatrzymaniu rozsiewu nowotworu pierwotnego i poprawie komfortu życia.

Gdzie pójść na konsultację z przerzutami do płuc?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna to prywatna przychodnia, w której działa Poradnia Nowotworów Płuca i Torakochirurgii w której można odbyć konsultację u bardzo dobrych lekarzy specjalistów zajmujących się leczeniem raka płuca i przerzutów do płuc. Podczas konsultacji lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad, przeanalizuje posiadane przez pacjenta wyniki badań i powie o możliwości leczenia i jak miałoby ono wyglądać.

W celu umówienia się na konsultację u onkologa, chirurga, chemioterapeuty w Poradnii Nowotworów Płuca i Torakochirurgii skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
http://www.sarcoma.pl/pliki/Monografia/rozdzial16.pdf