Prostatektomia radykalna metodą laporoskopową

Co to jest prostatektomia radykalna?

Prostatektomia radykalna jest uznanym i skutecznym sposobem leczenia mężczyzn z rakiem stercza. Operację tą przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym dotchawiczym (pełne uśpienie chorego). Radykalne wycięcie gruczołu krokowego polega na całkowitym usunięciu prostaty i pęcherzyków nasiennych. W większości przypadków wykonuje się również limfadenektomię miedniczną (usunięcie węzłów chłonnych rejonu miednicy mniejszej). Cała operacja wykonywana jest w technice laparoskopowej („jak przez dziurkę od klucza”). Polega ona na wytworzeniu kilku (najczęściej pięciu) niewielkich cięć skórnych na przedniej powierzchni brzucha, w których umieszczone zostaną specjalne porty (tzw. trokary) umożliwiające wprowadzenie do wnętrza ciała pacjenta cienkich narzędzi chirurgicznych i kamery.

Jaki jest przebieg prostatektomii radykalnej metodą laparoskopową?

Zabieg prostatektomii radykalnej metodą laparoskopową polega na wprowadzeniu do organizmu pacjenta specjalnych urządzeń poprzez bardzo małe, ok. 10 mm nacięcie, wykonane na powłokach brzusznych, tuż poniżej pępka.

Zestaw narzędzi, które są wprowadzane tą drogą składa się z optyki, która pozwala uwidocznić narządy w powiększeniu na ekranie monitora medycznego (kamery laparoskopowej) i instrumentarium laparoskopowego, czyli specjalnych mikronarzędzi, które pozwalają nacinać, wycinać, transformować oraz wciągać na zewnątrz fragmenty chorych tkanek. Powiększenie optyczne uzyskiwane podczas zabiegów, pozwala na bardzo dokładne preparowanie struktur, zaś stosowane narzędzia elektrochirurgiczne umożliwiają minimalizowanie utraty krwi w czasie zabiegu.

Po wykonaniu nacięć dostęp dla narzędzi może być wytworzony na tępo palcem lub z wykorzystaniem balonu Gaura. Przestrzeń robocza zostaje wypełniona dwutlenkiem węgla, który wprowadzany jest pod ciśnieniem. W ten sposób wytwarzana jest sztucznie odma, która zapewnia miejsce dla narzędzi i zmniejsza krwawienie w czasie operacji.
Operacja wycięcia gruczołu krokowego zaczyna się od wypreparowania jego przedniej powierzchni i uwolnienia go od powięzi miedniczej. Następnie prostata odcinana jest od szyi pęcherza moczowego.

W kolejny kroku preparuje się jak najdłuższy odcinek cewki moczowej, który później będzie wykorzystany do połączenia z pęcherzem moczowym. Chirurg preparuje również pęcherzyki nasienne i dystalne końce nasieniowodów, które zostają odcięte i skoagulowane.

Ostatnią, najważniejszą częścią zabiegu jest odtworzenie ciągłości układu moczowego, czyli połączenie pęcherza moczowego z kikutem cewki, który zostaje po usunięciu stercza. Po wykonaniu zespolenia wykonywany jest test szczelności, który polega na wypełnieniu pęcherza moczowego roztworem soli fizjologicznej.
Fragmenty uwolnionych i odciętych chorych tkanek, czyli gruczoł krokowy wraz z pęcherzykami nasiennymi, usuwane są w specjalnym worku przez poszerzony wcześniej otwór poniżej pępka.

Jak przygotować się do laparoskopowej prostatektomii radykalnej?

Zgłaszając się w Izbie Przyjęć szpitala na zabieg planowy, koniecznie należy przedłożyć skierowanie do szpitala oraz okazać dokument tożsamości ze zdjęciem i numerem PESEL. Pakując się z myślą o hospitalizacji, należy przygotować się na około kilkudniowy pobyt i zabrać ze sobą rzeczy, które w takim czasie mogą być przydatne. Absolutnie niezbędne jest zabranie ze sobą całej dokumentacji medycznej, w tym wyników badań laboratoryjnych, histopatologicznych i obrazowych (opis w formie pisemnej oraz płyta CD/DVD z nagranym badaniem), kart wypisowych z innych oddziałów, a także od lekarza rodzinnego, wyników badań zleconych przed operacją, konsultacji specjalistycznych, informacji o przyjmowanych na stałe lekach, informacji i „paszportów” dotyczących implantów. Proszę też pamiętać o dokumentach, które mogą być potrzebne przy sporządzaniu wypisu ze szpitala (NIP zakładu pracy, legitymacja Honorowego Dawcy Krwi, Kombatanta/Osoby Represjonowanej). Przed zabiegiem konieczne będzie całkowite usunięcie biżuterii (kolczyki, łańcuszki, obrączka).

Opiekujący się pacjentem urolog przed operacją sprawdzi wyniki następujących badań: usg jamy brzusznej z oceną objętości prostaty i zalegania moczu po mikcji, uroflowmetria (pomiar przepływu cewkowego), badania laboratoryjne, badanie palcem przez odbytnicę. Bardzo istotne jest udzielenie lekarzowi dokładnych informacji o przyjmowanych lekach, ze szczególnym uwzględnieniem leków hamujących krzepnięcie krwi. Najlepiej jest przygotować kartki z nazwami leków, które pacjent przyjmuje wraz z dawkami.

Spożywanie posiłków i napojów w dniu operacji jest zabronione. Personel szpitala poprosi pacjenta o pozostanie na czczo. W praktyce oznacza to całkowity zakaz spożywania posiłków i płynów od północy dnia poprzedzającego operację. Może również zostać wykonana lewatywa. Ponadto w przeddzień zabiegu konieczne będzie ogolenie skóry w operowanej okolicy oraz wykonanie zabiegów higieny osobistej (kąpiel). W dniu operacji, rano przyjmuje się te leki, które wskaże pacjentowi urolog lub anestezjolog i popija się je minimalną ilością wody. W razie wątpliwości przyjęcie jakichkolwiek leków należy skonsultować z lekarzem prowadzącym. Nieprzestrzeganie powyższych zasad może poważnie zagrozić zdrowiu i życiu pacjenta oraz być powodem czasowego zdyskwalifikowania z zaplanowanej operacji.

Co trzeba wiedzieć o laparoskopowej prostatektomii radykalnej?

Podczas operacji

Prostatektomia laparoskopowa trwa zwykle około 2–3 godzin. W tym czasie będzie pacjent znieczulony. Standardowo stosuje się znieczulenie ogólne dotchawicze, polegające na całkowitym uśpieniu pacjenta. Dzięki temu nie będzie pacjent odczuwał żadnego bólu związanego z operacją i zostanie wybudzony dopiero po zakończeniu procedur zabiegowych.

Po operacji

Pobyt w szpitalu po zabiegu zwykle trwa kilka dni. Celem ograniczenia bólu pooperacyjnego będzie pacjent otrzymywał środki przeciwbólowe. W pierwszej dobie po operacji będzie mógł on pić bez ograniczeń oraz spożywać pokarmy płynne i lekkostrawne. Pełną dietę można zastosować dopiero w drugiej dobie po operacji. Po prostatektomii przez 1–2 dni będzie pozostawiony dren asekuracyjny oraz cewnik w pęcherzu moczowym. Po tym okresie należy zgłosić się do poradni urologicznej w celu usunięcia cewnika z pęcherza moczowego. Rany skórne zaopatrywane są przeważnie szwami wchłanialnymi, tak że dodatkowa wizyta w celu ich usunięcia nie jest konieczna. Szwy ulegną samoistnemu wchłonięciu po upływie około 2–3 tygodni.

Wskazane jest wcześniejsze zorganizowanie transportu do miejsca zamieszkania, gdyż w tak krótkim czasie po operacji nie powinno się prowadzić żadnych pojazdów. Może okazać się niezbędne utrzymanie cewnika w pęcherzu przez kilka dni po wypisaniu pacjenta do domu. Należy również w planach osobistych i zawodowych uwzględnić pooperacyjny okres przeznaczony na rehabilitację. Trwa on zwykle od 2 do 4 tygodni. W tym czasie nie powinno się wykonywać żadnej ciężkiej pracy fizycznej.

Po upływie kilku do kilkunastu dni po operacji we wskazanym miejscu otrzymuje się wynik badania histopatologicznego. Z wynikiem badania należy w każdym przypadku zgłosić się do urologa prowadzącego. Ustalenie ostatecznego rozpoznania pooperacyjnego w oparciu o wynik badania histopatologicznego może mieć istotny wpływ na dalsze leczenie.

Jeśli zależy pacjentowi na zachowaniu wzwodów prącia, wskazane jest, aby w czasie od 6 tygodni do 3 miesięcy po operacji zgłosić się z tym problemem do urologa i jeśli w tym czasie nie zaobserwował pacjent występowania erekcji, rozpocząć stosowną do wykonanej operacji (prostatektomia z/lub/bez zaoszczędzenia pęczków naczyniowo-nerwowych) „rehabilitację farmakologiczną”. Leczenie takie może polegać na regularnym przyjmowaniu leków doustnych lub wykonywaniu iniekcji doprąciowych połączonych ze stymulacją i próbami aktywności seksualnej (masturbacja, stosunek). Wcześnie wdrożone postępowanie może istotnie zapobiec rozwinięciu się nieodwracalnych zaburzeń potencji, dlatego warto to zagadnienie omówić z lekarzem prowadzącym.

Jakie jest ryzyko wystąpienia powikłań pooperacyjnych?

W pierwszych tygodniach po prostatektomii laparoskopowej mogą pojawić się następujące problemy:

• Ból podczas oddawania moczu, uczucie częstego parcia mocz, przejściowe utrudnienie w oddawaniu moczu. Dolegliwości te wynikają zwykle z pooperacyjnego obrzęku śluzówki dróg moczowych i ustępują po upływie około 4 tygodni.
• Zaburzenie trzymania moczu o różnym nasileniu. Występuje u znacznej części operowanych i poprawia się wraz z upływem czasu od operacji. Bardzo istotne jest wykonywanie „ćwiczeń mięśni dna miednicy”, gdyż bardzo wyraźnie poprawia i przyspiesza powrót prawidłowej funkcji dolnych dróg moczowych. Instrukcje na ten temat otrzyma Pan od urologa prowadzącego.

Krwiomocz o umiarkowanym i słabym nasileniu w pierwszych dniach po wypisaniu ze szpitala. Dotyczy niedużej części operowanych. Krwawienie może również nawracać po kilku dniach oddawania czystego, słomkowego moczu. Ważne jest przyjmowanie co najmniej 2,5 litra płynów na dobę oraz unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego. Jeśli zaobserwuje Pan obfite krwawienie oraz wydostawanie się dużych ilości skrzepów, proszę niezwłocznie skontaktować się z urologiem lub zgłosić się do szpitala, gdzie był Pan operowany

Gdzie pójść do onkologa urologa?

Onkolned Lecznica Onkologiczna to prywatna przychodnia, w której działa Poradnia nowotworów układu moczowego. Pracują w niej wybitni lekarze onkolodzy urolodzy. Podczas wizyty u onkologa urologa przeprowadzone zostanie badanie pacjenta i przeanalizowane zostaną wyniki przyniesionych badań. Na tej podstawie lekarze onkolodzy urolodzy postawią diagnozę i wydaną zalecenia odnośnie dalszego leczenia.

W celu umówienia się na wizytę u lekarza urologa onkologa skontaktuj się z Onkolmed Lecznica Onkologiczna lub skorzystaj z internetowego konta pacjenta (IKP).

Źródła:
poradnikzdrowie.pl/zdrowie/onkologia/prostatektomia-radykalna-metoda-laparoskopowa-wskazania-przebieg-powiklania-aa-7DV4-1ahy-JFmS.html
gov.pl/attachment/662b7b7c-0801-4177-9352-6b0884d22045