Szczepienie na grypę, dlaczego warto zaszczepić się na grypę?

Okres lata i wypoczynku powoli dobiega końca. Zbliża się za to jesień i zima. Jest to czas kiedy dużo częściej dopadają nas infekcje, te łagodne ale też te groźniejsze i trudniejsze w leczeniu. Jedną z takich infekcji jest grypa.

Co to jest grypa?

Grypa – jest to ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana wirusem grypy, występująca corocznie i przebiegająca pod postacią ostrej infekcji układu oddechowego. Przyczyną corocznych, sezonowych wzrostów zachorowań na grypę w okresie jesiennozimowym są wirusy grypy typu A i B. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową przez kontakt bezpośredni lub kontakt ze skażonymi przedmiotami, a największa ilość zachorowań występuje podczas sezonowych epidemii. W Polsce sezon wzmożonych zachorowań na grypę trwa od października do kwietnia następnego roku, przy czym szczyt zachorowań przypada między styczniem a marcem. Rejestruje się wtedy od kilkuset tysięcy do kilku milionów zachorowań na grypę i infekcji grypopodobnych. Rozpoznany w 2009 roku nowy wariant wirusa grypy A/H1N1, który wywołał ogłoszoną przez Światową Organizację Zdrowia w dniu 11 czerwca 2009 roku pandemię grypy na świecie, jest obecnie jednym z trzech dominujących szczepów wirusa grypy krążących w populacji ludzkiej. Badania wirusologiczne ujawniły, że około 60-80% zachorowań na grypę jest spowodowanych wirusem grypy A/H1N1 obok innych wirusów grypy typu A (np. A/H3N2) i B będących czynnikiem etiologicznym grypy sezonowej.

Jak odróżnić przeziębienie od grypy?

Grypę od zwykłego przeziębienia odróżnia nie tylko bardzo gwałtowny przebieg, ale również niebezpieczne powikłania. Wirus grypy atakuje i niszczy błonę śluzową układu oddechowego oraz przenika do krwi, co powoduje dolegliwości w całym organizmie. Dolegliwości związane z przeziębieniem rozwijają się stopniowo. Cechy charakterystyczne przeziębienia to zazwyczaj: stany podgorączkowe (poniżej 38 stopni), męczący kaszel, katar, ból gardła, rzadko występują bóle głowy. Objawy grypy są niecharakterystyczne, lecz najczęstsze dotyczą nagłego występowania: • objawów ogólnych - wysokiej gorączki, dreszczy, bólów mięśni, bólów głowy (najczęściej okolicy czołowej i zagałkowy), uczucia rozbicia i osłabienia, złego ogólnego samopoczucia; • objawów ze strony układu oddechowego - suchego kaszlu, bólu gardła i kataru (zwykle o niedużym nasileniu), bólu w klatce piersiowej; • u małych dzieci obraz kliniczny może być całkowicie niecharakterystyczny - obejmować zmienione zachowanie dziecka, senność lub rozdrażnienie, brak apetytu, wymioty.

Kto powinien zaszczepić się na grypę? Wskazania

Szczepienia przeciwko grypie zalecane są każdemu powyżej 6. miesiąca życia, jeśli nie istnieją przeciwwskazania medyczne ku temu. Jednak w szczególnej grupie, której rekomenduje się wykonanie szczepienia przeciw grypie, są:

• dzieci powyżej 6. miesiąca życia oraz dorośli chorujący na choroby przewlekłe, zwłaszcza cierpiący na: astmę oskrzelową, POChP (przewlekłą obturacyjną chorobę płuc), niewydolność układu oddechowego, niewydolność układu krążenia, choroby serca (choroba wieńcowa, niewydolność serca, po przebytym zawale), schorzenia wątroby, powracający zespół nerczycowy, cukrzycę, choroby neurologiczne;
• pacjenci z obniżoną odpornością;
• osoby po przeszczepie narządów, tkanek;
• pacjenci z nowotworem układu krwiotwórczego;
• dzieci z wrodzonymi wadami serca;
• kobiety planujące zajście w ciążę;
• kobiety ciężarne;
• dzieci cierpiące na schorzenia immunologiczno-hematologiczne, zakażone wirusem HIV;
• osoby powyżej 55. roku życia;
• zdrowe dzieci powyżej 6. miesiąca życia do osiągnięcia pełnoletności;
• osoby mające bliski kontakt z osobami starszymi lub dziećmi poniżej 6. miesiąca życia;
• osoby narażone na zwiększone ryzyko zakażenia w związku z wykonywanym zawodem: pracownicy służby zdrowia, przedszkoli, żłobków, szkół, funkcjonariusze publiczni;
• osoby zamieszkujące w okresie epidemicznym domy pomocy społecznej, domy dla osób starszych, zakłady opiekuńczo-lecznicze, ośrodki opieki paliatywnej, rehabilitacyjnej, leczniczej, leczenia uzależnień, uzdrowiska, hospicja.

Co wiemy o szczepiące przeciw grypie?

Szczepionka przeciw grypie:

• sprawia, że już w ciągu 7 dni od zaszczepienia w organizmie wytwarzają się przeciwciała chroniące przed chorobą – a w miarę upływu czasu ich poziom wzrasta;
  chroni przed powikłaniami grypy;
• jest dostępna dla seniorów w Polsce w sezonie epidemicznym 2022/2023 w jednej z dwóch wersji szczepionki inaktywowanej (czyli zawierającej nieaktywne części wirusa): czteroskładnikowa (z rozszczepionym wirionem, czyli pojedynczą cząstką wirusa) i tzw. podjednostkowa;
• inaktywowana szczepionka przeciwko grypie z rozszczepionym wirionem może być podana już od szóstego miesiąca życia;
• inaktywowana szczepionka przeciwko grypie tzw.  podjednostkowa może być podawana od 3 roku życia;
• obie te szczepionki podaje się głęboko domięśniowo;
• jest naprawdę bezpieczna, bo może być podawana nawet małym dzieciom – jeśli tylko nie ma się żadnych przeciwwskazań do szczepienia;
• łagodzi przebieg choroby lub niekiedy całkiem przed nią chroni – ale nie daje 100 proc. pewności, że nie zachorujesz (jeśli jednak tak się stanie, będziesz chorować łagodnie);
• może wywołać niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) – najczęściej zaczerwienienie lub bolesność w miejscu podania, niewielką gorączkę, ból głowy, złe samopoczucie – ale spośród wszystkich szczepionek ma najmniej rejestrowanych NOP;
• nie wymaga odstępu pomiędzy podaniem szczepionki przeciw COVID-19 – chyba że lekarz zaleci inaczej.

Czy szczepionka na grypę jest refundowana?

Od pierwszego września zmieniły się zasady refundacji szczepionek na grypę. Szczepionki przeciw grypie (podawane we wstrzyknięciu oraz donosowa) są bezpłatne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18 lat. W grupie dorosłych w wieku 65+ bezpłatnie dostępne są: szczepionki przeciw grypie (Influvac Tetra i Vaxigrip Tetra).

Aktualne pozostają zasady refundacji „leki bezpłatne dla kobiet w ciąży” na szczepionki przeciw grypie (szczepionki inaktywowane (Influvac Tetra, Vaxigrip Tetra).

50% refundacji na szczepionkę przeciw grypie przysługuje dorosłym w wieku w wieku ≥18 lat (preparat InfluvacTetra dla wszystkich w grupie dorosłych w wieku 18 lat- 64 lata; preparat VaxigripTetra w grupie dorosłych z grup ryzyka w wieku 18-64 lata.

W zależności od wybranej szczepionki refundacja wygląda następująco:

• Szczepionka Influvac Tetra (inaktywowana, we wstrzyknięciu)
  • Bezpłatnie szczepionka dostępna jest dzieciom po ukończeniu 6 miesiąca życia do 18 lat.
  • Bezpłatnie szczepionka dostępna jest kobietom w ciąży.
  • Bezpłatnie szczepionka dostępna jest osobom w wieku 65+.
  • Z 50% refundacją szczepionka dostępna jest wszystkim dorosłym w grupie wieku 18 -64 lata.
• Szczepionka Vaxigrip Tetra (inaktywowana, we wstrzyknięciu)
  • Bezpłatnie szczepionka dostępna jest dzieciom po ukończeniu 6 miesiąca życia do 18 lat.
  • Bezpłatnie szczepionka dostępna jest kobietom w ciąży.
  • Bezpłatnie szczepionka dostępna jest osobom w wieku 65+.
  • Z 50% refundacją szczepionka dostępna jest dorosłym w wieku 18-64 lata z grup ryzyka*.
    *Grupy ryzyka do szczepień przeciw grypie obejmują: pacjenci o zwiększonym ryzyku wystąpienia powikłań pogrypowych tj.: 1) po transplantacji narządów, 2) chorujących na niewydolność układu oddechowego, astmę oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, niewydolność układu krążenia, chorobę wieńcową, niewydolność nerek, nawracający zespół nerczycowy, choroby wątroby, choroby metaboliczne (w tym cukrzycę), choroby neurologiczne i neurorozwojowe; 3) w stanach obniżonej odporności (w tym po przeszczepie tkanek i chorujących na nowotwory układu krwiotwórczego).
• Szczepionka Fluenz Tetra („żywa”, donosowa)
  • Bezpłatnie szczepionka dostępna jest dzieciom po ukończeniu 24 miesiąca do 18 lat.
  • Do 50% refundacji lub uzyskania bezpłatnej szczepionki wymagana jest recepta na szczepionkę przeciw grypie od lekarza. Receptę na szczepionkę bez refundacji (pełnopłatną) może wystawić również farmaceuta.
  • Bezpłatna dostępność do szczepionki przysługuje pacjentom na podstawie recepty z wpisanym kodem uprawnienia dodatkowego „DZ” – w przypadku dzieci do ukończenia 18. roku życia lub „S”– w przypadku dorosłych po ukończeniu 65. roku życia.
  • Uprawnienia do refundowanej szczepionki przeciw grypie wynikają z uprawnień i ubezpieczenia zdrowotnego.

Gdzie pójść do lekarza pierwszego kontaktu?

Onkolmed lecznica Onkologiczna to prywarna przychodnia mająca kontrakt z NFZ na usługi świadczone w ramach podstawowej opieki zdrowotnej.

W celu umówienia się na wizytę u lekarza pierwszego kontaktu skontaktuj się z Onkolmed Lecznica Onkologiczna lub skorzystaj z internetowego konta pacjenta (IKP).

Źródła:
pacjent.gov.pl/aktualnosc/seniorze-zaszczep-sie-przeciwko-grypie
doz.pl/czytelnia/a17727-Szczepionka_na_grype__kto_i_kiedy_powinien_sie_zaszczepic_Ktora_szczepionke_wybrac
gov.pl/web/psse-krotoszyn/grypa--co-warto-wiedziec-
szczepienia.pzh.gov.pl/faq/jak-sa-refundowane-szczepionki-przeciw-grypie-w-sezonie-2023-2024/