Leukocytoza - rodzaje, przyczyny, objawy, badanie, leczenie

Co to jest leukocytoza?

Leukocytoza jest to stan, kiedy w organizmie rośnie ilość białych krwinek. Nie jest to rzadki stan, ponieważ zdarza się przy każdej infekcji i oczywiście poważnej chorobie. Leukocytoza jest to mechanizm, który powoduje dla przykładu wyrzut dodatkowych leukocytów ze szpiku kości, zwiększa się tempo namnażania białych krwinek. Leukocytoza może być także spowodowana patologicznym wzrostem leukocytów. Bardzo ważne jest to, aby określić, która grupa leukocytów się zwiększyła, ponieważ od tego zależeć będzie trafność diagnozy. Określenie grupy jest możliwe tylko i wyłącznie w badaniu krwi, a dokładniej wykonywany jest rozmaz krwi. W laboratorium dokonywana jest ocena dojrzałości leukocytów.

W medycynie funkcjonuje także określenie leukocytoza fizjologiczna. Jest to stan, w którym poziom białych krwinek jest podwyższony, ale nie w wyniku choroby czy stanu zapalnego. Leukocytoza może pojawić się u zdrowej osoby dla przykładu po zwiększonym wysiłku fizycznym, podczas gorączki, po posiłku, który zawiera zbyt dużo białka.

Leukocytoza może się pojawić w ciąży i podczas porodu. Leukocytoza fizjologiczna jest naturalnym stanem, który wynika z fizjologicznego ruchu leukocytów. Ponieważ ludzki organizm zawiera białe krwinki za ścianą naczyń krwionośnych, które nie uczestniczą w ruchu i nie krążą po organizmie jednak w wyżej wymienionych sytuacjach krwinki włączają się do obiegu, a to wywołuje stan leukocytozy.

Czym są leukocyty i jaka jest ich norma?

Leukocyty są odpowiedzialne za utrzymanie odporności organizmu przeciwko wszelakiego rodzaju patogenom atakującym go, takim jak bakterie, wirusy, grzyby, itd. Norma leukocytów wynosi 4–10 tys. komórek/µl. W wyniku morfologii WBC (ang - white blond count) to skrótowe oznaczenie krwinek białych. Miejscem ich powstawania jest szpik kostny, śledziona, węzły chłonne i grasica (w szczególności u dzieci). Czas wzrostu leukocytu to około jeden tydzień. Leukocyty to też nie jeden rodzaj komórek, tylko duża baza różnych komórek, z których każda grupa ma inną budowę i odpowiada za co innego. Leukocyty dzielą się na:

• Neutrofile (60–70 proc. wszystkich leukocytów) – stanowią największą grupę leukocytów i są produkowane w szpiku, reagują za wszystkie najbardziej typowe infekcje; w tym celu mogą uwalniać wolne rodniki i inne substancje powodujące śmierć bakterii;
• Limfocyty (20–45 proc.) – druga co do liczebności subpopulacja leukocytów, ich główną funkcją jest synteza przeciwciał, dojrzewają w węzłach chłonnych i grasicy; oprócz wytwarzania przeciwciał mogą też niszczyć wrogie komórki za pomocą substancji cytotoksycznych;
• Monocyty (4–8 proc.);
• Eozynofile (2–4 proc.);
  Bazofile (0–1 proc.).

Neutrofile, eozynofile i bazofile łącznie są nazywane granulocytami.

Leukocytoza – rodzaje i przyczyny

Leukocyty to grupa składników krwi, w której skład wchodzą limfocyty, monocyty, neutrofile, eozynofile oraz bazofile. Różnią się one rozmiarami, pełnionymi funkcjami i liczbą. Leukocytoza wskazuje na wyższą liczbę białych krwinek, jednak dopiero dokładniejsze badanie pozwala stwierdzić, jakiego rodzaju leukocytów jest najwięcej.

Limfocytoza wskazuje na wzrost liczby limfocytów obecnych we krwi obwodowej i oznacza stan zapalny, niedawno przebytą infekcję, a także zakażenie bakteryjne (błonica, kiła, gruźlica) lub wirusowe. W przypadku znacznego przekroczenia normy niewykluczona jest białaczka limfatyczna.

Monocytoza, czyli nadmiar monocytów, pojawia się po usunięciu śledziony, ale to również objaw zakażenia bakteriami, wirusami i pierwotniakami, nowotworów, kolagenozy, choroby Leśniowskiego-Crohna, marskości wątroby czy reumatoidalnego zapalenia stawów.

Neutrofilia to odmiana leukocytozy dotycząca neutrofilów, czyli granulocytów obojętnochłonnych, które stanowią najliczniejszą grupę leukocytów obecnych we krwi. Może się pojawiać w ciąży, sytuacjach stresowych i po jedzeniu. Często towarzyszy infekcjom bakteryjnym, usunięciu śledziony, białaczce, chłoniakom (w tym Hodgkina), chorobom autoimmunologicznym czy zespołowi Cushinga.

Eozynofilia powstaje w sytuacji wzrostu liczby granulocytów kwasochłonnych, czyli eozynofilów. Zdarza się, że towarzyszy zdrowieniu po infekcji, bywa też objawem chorób alergicznych, w tym kataru siennego, atopowego zapalenia skóry i astmy oskrzelowej. Pojawia się po lekach oraz w zakażeniach pasożytniczych, w przebiegu płonicy, AIDS, choroby Addisona, białaczki i innych nowotworów.

Bazofilia dotyczy bazofilów, których nadmiar najczęściej ma związek z gruźlicą, chorobą Leśniowskiego-Crohna, białaczką szpikową i innymi chorobami hematologicznymi.

Leukocytozę wykrywa się po przeprowadzeniu morfologii krwi. Dla dorosłego norma obejmuje przedział od 4000 do 10000 leukocytów na 1 mm³ krwi.

Leukocytoza - badanie

Badaniem umożliwiającym wykrycie leukocytozy jest morfologia krwi obwodowej. Jest to badanie wykonywane w laboratoriach za pomocą automatycznych analizatorów. Podają one liczebność poszczególnych rodzajów krwinek białych. Jest to tzw. rozmaz automatyczny.

W niektórych sytuacjach rozmaz automatyczny wymaga weryfikacji przez rozmaz mikroskopowy (ręczny). Dokonuje go pracownik laboratorium po wcześniejszym wykonaniu preparatu barwionego krwi. Umożliwia on dokładniejszą ocenę budowy komórek oraz określenie, z której linii rozwojowej wywodzą się komórki prekursorowe.

Rozmaz ręczny trzeba wykonać:

• gdy liczba leukocytów jest nieprawidłowa (zwiększona lub zmniejszona),
• gdy w wyniku morfologii pojawi się sygnalizowana przez aparat informacja o występowaniu komórek niedojrzałych lub nietypowych lub gdy podana liczba takich komórek wykracza poza normę,
• w przypadku podejrzenia białaczki lub innego nowotworu układu krwiotwórczego.

Leukocytoza - leczenie

Nie ma jednego standardowego postępowania w przypadku wystąpienia nadmiaru krwinek białych. Przede wszystkim trzeba ustalić, czy wzrost ten wynika ze stanu patologicznego toczącego się w organizmie, czy z niewłaściwego oznaczenia.

Na podstawie objawów i wyników innych badań można postawić najbardziej prawdopodobną diagnozę i wdrożyć odpowiednie do choroby podstawowej leczenie.

Jeżeli całość obrazu klinicznego wskazuje na infekcję bakteryjną, najczęściej leczeniem jest antybiotykoterapia, w przypadku chorób wirusowych rzadko mamy możliwość leczenia skierowanego przeciw tym drobnoustrojom, ale można zastosować tak zwane metody nieswoiste.

Jeśli podejrzewa się bardzo poważne choroby – chłoniaka czy białaczkę, konieczna jest bardzo dokładna diagnostyka nierzadko z biopsją szpiku włącznie, leczeniem tych chorób jest chemioterapia i radioterapia.

Niezależnie od przyczyny choroby, kolejne badania morfologii i obserwacja zmian liczby ich populacji służą monitoringowi postępu choroby i ocenie skuteczności leczenia.

Leukocyty bronią naszego organizmu przed zakażeniami, każdy z ich rodzajów odpowiada za zwalczanie innego rodzaju patogenu. Wzrost ilości leukocytów to leukocytoza, prowadzić mogą do niej zarówno procesy fizjologiczne, jak i róże patologie, najczęściej infekcje.

Gdzie pójść na konsultację do hematologa?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna to prywatna przychodnia, w której działa poradnia hematologii ogólnej i onkologicznej. Pracują w niej bardzo dobrzy specjaliści w leczeniu chorób układu krążenia, w tym nowotworów.

W celu umówienia się na konsultację do hematologa skontaktuj się z rejestracją Onkolmed Lecznica Onkologiczna lub skorzystaj z IKP.

Źródła:
medonet.pl/zdrowie,leukocytoza---rodzaje-i-przyczyny,artykul,1732639.html
poradnikzdrowie.pl/zdrowie/kardiologia/leukocytoza-przyczyny-objawy-leczenie-aa-fr3n-5X9p-qqd5.html
portal.abczdrowie.pl/leukocytoza-czym-jest-choroby
wylecz.to/choroby-krwi/leukocytoza-a-choroby/
gemini.pl/poradnik/artykul/leukocytoza-kiedy-wystepuje-i-czy-jest-grozna/