Atrofia pochwy przyczyny, objawy, leczenie

Kobiety na różnych etapach swojego życia zmagają się z wieloma problemami intymnymi. Jedną z takich przypadłości jest atrofia pochwy, czyli zanikowe zapalenie błony śluzowej pochwy. Wraz ze wzrostem średniej długości życia, wpływ suchości pochwy na jakość życia, funkcjonowanie seksualne i zdrowie uroginekologiczne staje się coraz bardziej dostrzegalny. Tym bardziej dyskomfort spowodowany suchością pochwy powinien stać się tematem, o którym kobiety powinny rozmawiać bez skrępowania.

Co to jest atrofia pochwy?

Atrofia pochwy, czyli atroficzne zapalenie pochwy, to dolegliwość, w przebiegu której dochodzi do zaniku nabłonka błony śluzowej pochwy. W przeważającej liczbie przypadków przyczyną zmian atroficznych w obrębie narządów rodnych jest niedobór estrogenów. Tego typu spadki stężeń hormonów u dojrzałych kobiet są stanem fizjologicznym pogłębiającym się wraz z biegiem lat, dlatego najczęściej mówi się o atrofii pochwy w okresie menopauzy.

Atroficzny zanik pochwy może występować nawet u co drugiej kobiety w okresie przekwitania. Zmiany w pochwie polegające na zaniku nabłonka, choć stanowią powszechny problem, nie powinny być bagatelizowane, zwłaszcza że objawy starczego zapalenia pochwy są bardzo dokuczliwe i niekorzystnie wpływają na codzienny komfort życia pacjentki. Odpowiednio przeprowadzona diagnostyka i leczenie atrofii pochwy i atrofii szyjki macicy pozwalają wyeliminować suchość pochwy, uciążliwe swędzenie warg sromowych, a tym samym, przywrócić pełną sprawność seksualną.

Jakie są przyczyny atrofii pochwy?

Główną przyczyną atrofii pochwy jest hipoestrogenizm, czyli niedobór estrogenów. Hormony te, w prawidłowym stężeniu, pomagają w utrzymaniu prawidłowego dopływu krwi do tkanek pochwy, utrzymują elastyczność jej ścian oraz pobudza produkcję naturalnych substancji nawilżających.

Ponadto estrogeny pomagają chronić pochwę przed zakażeniami bakteryjnymi. W przypadku ich niedoboru dochodzi do zmniejszenia się liczby komórek tworzących błonę śluzowa pochwy, a także do zmniejszenia nawilżenia jej ścian (w wyniku obniżenia ilości i jakości wydzieliny pochwowej). W konsekwencji nabłonek jest coraz cieńszy, a pochwa skraca się i zwęża. Ponadto w pochwie mogą namnażać się szkodliwe bakterie.

Najczęściej poziom estrogenów zmniejsza się po menopauzie (między 50. a 70. rokiem życia, kiedy jajniki przestają produkować te hormony). 
Zanik pochwy może być również wynikiem zmniejszenia lub zahamowania wydzielania estrogenów po operacji usunięcia jajników, uszkodzenia jajników poprzez radioterapię i chemioterapię czy trucizny środowiskowe, np. palenie tytoniu. Atrofia pochwy może być także skutkiem ubocznym stosowania leków anty-estrogenowych z grupy SERM (w leczeniu osteoporozy) lub z grupy SSRI (w leczeniu depresji).

Jakie są przyczyny atrofii pochwy?

Atrofia pochwy może dawać następujące objawy:

• suchość pochwy;
• podrażnienie i swędzenie pochwy, a także swędzenie sromu;
• nieprawidłowe upławy;
• skłonność do tworzenia się wybroczyn i nadżerek nabłonka, nawet przy najmniejszym, minimalnym urazie pochwy (z powodu suchości jest bardziej narażona na wszelkie uszkodzenia);
• ból i uczucie pieczenia przy chodzeniu;
• dolegliwości ze strony układu moczowego: silne parcie na pęcherz, ból podczas oddawania moczu, nietrzymanie moczu, krwiomocz, częstomocz.

U kobiet, które współżyją, dodatkowo pojawiają się:

• dyspareunia, czyli ból w czasie stosunku;
• krwawienie lub plamienie z pochwy po stosunku.

Warto wiedzieć, że objawy te są bardziej nasilone u kobiet chorych na cukrzycę i tych bardzo szczupłych (kobiety z niską masą ciała mają obniżone stężenie estrogenów we krwi). Z badań naukowców wynika także, że u aktywnych seksualnie kobiet objawy zanikowe w pochwie nie występują lub są mniej nasilone niż u kobiet niewykazujących aktywności seksualnej. Dzieje się tak, ponieważ podczas współżycia zwiększa się przepływ krwi przez narządy miednicy małej.

Czy zgłosić się do ginekologa z zanikiem pochwy i sromu?

Czy wiadome jest, że mimo uciążliwych dolegliwości wiele kobiet uznaje te obawy jako „normę” związaną z procesem starzenia i nie zgłasza się do lekarza? To ogromny błąd! Atroficzne zapalenie pochwy może skutecznie uprzykrzyć kobietom życie, znacznie obniżając jego jakość. Nie musi tak być! Jeśli któryś z opisanych wyżej objawów jest znajomy, należy umówić się na wizytę do ginekologa. Lekarz zbada i wykluczy inne przyczyny dolegliwości. Dzięki indywidualnie dobranej terapii można skutecznie pozbyć się przykrych dolegliwości i na nowo cieszyć się życiem.

Jak leczy się zanik pochwy?

Atrofia pochwy i sromu nie ustępuje bez leczenia. Istnieje wiele sposobów leczenia i złagodzenia objawów tego schorzenia.
Zaliczamy do nich:

• lubrykanty i środki nawilżające pochwę – stanowią leczenie pierwszego rzutu przy łagodnych i średnich objawach lub u kobiet, u których nie można zastosować terapii hormonalnej. Środki nawilżające pochwę stosuj kilka razy w tygodniu, a lubrykanty zawsze przed stosunkiem. Ważna jest tutaj regularna aktywność seksualna. Wybierając rodzaj produktu, kieruj się podobieństwem do naturalnej wydzieliny w pochwie w składzie, osmolalności i pH;
• hormonalną terapię zastępczą – jest skuteczna w leczeniu atrofii pochwy i jej suchości. Hormony (estrogeny) są najczęściej podawane drogą dopochwową w postaci kremu lub pierścienia dopochwowego, ale mogą być również podane ogólnoustrojowo (w tabletkach lub plastrach). Estrogeny podawane dopochwowo są skuteczne w 80-90% przypadków. Taka terapia poprawia stan nabłonka pochwy i cewki moczowej oraz zwiększa ilość dobrych bakterii naturalnej flory bakteryjnej;
• selektywne modulatory receptora estrogenowego (SPERM) – pobudzają receptory estrogenowe w docelowych narządach i blokują w innych. Są stosowane jako leczenie alternatywne dla leczenia estrogenami;
• DHEA, czyli dehydroepiandrosteron – prohormon, który jest w organizmie łatwo przekształcany do testosteronu lub estradiolu. Metabolizm DHEA w pochwie prowadzi do aktywacji receptorów estrogenowych. Jest skuteczny w leczeniu dyspareunii, czyli bolesnych stosunków płciowych;
• leczenie laserowe – terapia laserem poprawia unaczynienie błony śluzowej pochwy, pobudza produkcję nowego kolagenu i macierzy w tkance łącznej oraz pogrubia nabłonek pochwy, co zmniejsza objawy atrofii spowodowanej brakiem estrogenów;
• fitoestrogeny – to związki zawarte w roślinach takich jak soja czy soczewica. Wykazują działanie podobne do estrogenu i łagodzą objawy menopauzalne.

Menopauza to zjawisko, które dotyka każdą kobietę. Średnia wieku występowania menopauzy w krajach europejskich to 46-50 lat. Czas ten charakteryzuje się obniżeniem funkcji hormonalnej jajników. Atrofia pochwy i sromu pojawia się u ponad połowy kobiet po menopauzie. Spadający poziom estrogenów prowadzi do wielu powszechnie znanych objawów, np. uderzeń gorąca, ale również do atrofii pochwy i sromu związanej z cieńczeniem i suchością nabłonka pochwy. Prowadzi to do suchości pochwy, podrażnienia, pieczenia, bolesności podczas stosunku, a nawet problemów z nietrzymaniem moczu. Na szczęście współczesna medycyna oferuje wiele opcji terapeutycznych, które pozwalają złagodzić objawy i poprawić jakość życia kobiet.

Gdzie pójść do ginekologa?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna to prywatna przychodnia, gdzie przyjmuje bardzo dobry ginekolog. Podczas wizyty zostanie przeprowadzony bardzo ddokładny wywiad i wykonane badanie ginekologiczne. Na podstawie tego i innych wyników badań lekarz ginekolog podejmie decyzję odnośnie dalszego leczenia.

Źródła:

kwiatkobiecosci.pl/aktualnosci/atrofia-i-suchosc-pochwy-jak-sobie-z-nimi-radzic/
poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-kobiece/zanikowe-atroficzne-zapalenie-pochwy-atrofia-pochwy-przyczyny-objawy-i-aa-mKzv-hqge-4Qbz.html
gemini.pl/poradnik/zdrowie/atrofia-pochwy-i-sromu-jak-ja-leczyc/