Biopsja fuzyjna przezkroczowa - nowe badanie w diagnostyce raka prostaty

Rak prostaty inaczej jest nazywany rakiem stercza lub rakiem gruczołu krokowego. We wczesnym stadium zaawansowania bardzo często nie daje żadnych objawów klinicznych. Jednak jego podstawową cechą, jak każdego nowotworu złośliwego, jest zdolność komórek do niepohamowanego dzielenia się, oddzielania się od miejsca swojego powstania, przetrwania w płynach ustrojowych (np. we krwi czy chłonce), osiedlania się w innych lokalizacjach i tworzenia przerzutów. W przypadku raka stercza charakterystyczne są przerzuty do węzłów chłonnych i kości, ale mogą być zajmowane także inne narządy.

Jakie badania wykrywają raka prostaty?

Podstawowe badania, które zleca urolog, to:

• oznaczenie stężenia PSA (czyli białka produkowanego przez komórki raka prostaty, ale też przez tkanki prawidłowego gruczołu krokowego),
• badanie palcem przez odbyt (per rectum),
• badanie fragmentu tkanki pobranej z prostaty pod mikroskopem (badanie histopatologiczne), które jest podstawą rozpoznania.

W ostatnim czasie na rynku pojawiło się nowe badanie. Jest nim biopsja fuzyjna prostaty. Wykonuje się te badanie przezkroczowo.

Co to jest biopsja fuzyjna prostaty?

Nowością w diagnostyce raka prostaty jest biopsja fuzyjna gruczołu krokowego, która łączy tradycyjną formę biopsji gruboigłowej wykonywanej standardowo pod obrazem USG wraz z rezonansem magnetycznym, który zdecydowanie lepiej uwidacznia zmiany nowotworowe istotne klinicznie. Pozwala to na uzyskanie synergicznego połączenia, czyli fuzji obrazów, a tym samym dokładne uwidocznienie tkanek. Dzięki temu w czasie biopsji prostaty lekarz może precyzyjnie pobrać wycinki – również z bardzo małych ognisk nowotworowych.

Biopsja fuzyjna ma więc wiele zalet. Przede wszystkim pozwala na wczesne rozpoznanie nowotworu i rozpoczęcie leczenia, ponieważ zmniejsza ryzyko przeoczenia zmiany. Pozwala również na zmniejszenie ilości pobieranych wycinków. Poza tym dzięki niej unikamy niepotrzebnych, dodatkowych biopsji niecelowanych, które są uciążliwe dla pacjenta i obarczają go pewnymi powikłaniami. Należy bowiem wiedzieć, że duża liczba przeprowadzanych badań tego typu może przejściowo powodować krwiomocz, hematospermię (obecność krwi w nasieniu) czy też krwawienie z odbytu.

Przezkroczowa biopsja fuzyjna czy biopsja przezodbytnicza?

Wyboru, którą biopsję wykonać dokonuje lekarz urolog po dokładnym wywiadzie i analizie dotychczasowych badań. Każda z tych metod wykonywania biopsji ma swoje wady i zalety. Przezkroczowa biopsja fuzyjna przewyższa biopsję przezodbytniczą pod wieloma względami:

• zmniejszone ryzyko wystąpienia infekcji,
• dostęp do celów ulokowanych w przedniej części,
• obejmuje gruczoł krokowy o dużej objętości,
• identyczna orientacja jak w przypadku terapii ogniskowych,
• możliwość wykonania procedury również w znieczuleniu miejscowym,
• mniejszy dyskomfort dla pacjenta w trakcie wykonywania zabiegu,
• nieco wyższy współczynnik wykrywania zmian nowotworowych.

Kto może odnieść korzyść z wykonania biopsji fuzyjnej mpMR/USG?

Pomimo, że korzyści z badania mpMR i biopsji fuzyjnej mpMR/USG odnoszą nie wszyscy poddani tym procedurom pacjenci, to jednak następujące grupy chorych mają największe prawdopodobieństwo skorzystania na nich:

Planowane zabiegi operacyjne

Badanie mpMR pozwala na dokładniejszą ocenę czy zajęte są pęczki naczyniowo-nerwowe i czy w związku z tym możliwa jest prostatektomia oszczędzająca. Ponadto, dzięki badaniu mpMR możliwe jest precyzyjne określenie stopnia zaawansowania nowotworu (staging).

Ujemne biopsje z wzrastającym PSA

Sytuacja taka może być frustrująca zarówno dla pacjenta jak i lekarza. Dzięki biopsji fuzyjnej mpMR/USG dostępne jest narzędzie pozwalające istotnie ograniczyć liczbę biopsji potrzebnych do potwierdzenia obecności raka stercza.

Pacjenci w aktywnej kontroli

Dzięki biopsji fuzyjnej mpMR/USG możliwe jest dokładniejsze określenie czy w obserwacji są właściwi pacjenci oraz czy nie pomija się przypadków klinicznie istotnych raków stercza

Dla kogo przeznaczona jest biopsja fuzyjna prostaty?

Biopsja fuzyjna gruczołu krokowego to zabieg dla mężczyzn u których:

• zgodnie z rekomendacją Europejskiego Towarzystwa Urologicznego od 2015r., każda kolejna biopsja prostaty powinna być przeprowadzana w oparciu o badanie rezonansem magnetycznym i stwierdzone w nim nieprawidłowości,
• bierze się po uwagę wykonanie pierwszej biopsji gruczołu krokowego – od 2019 roku Europejskie Towarzystwo Urologiczne (EAU) zaleca, aby każdy mężczyzna, u którego rozważane jest wykonanie biopsji prostaty, poddał się wcześniej rezonansowi magnetycznemu tego narządu. Rezonans jest wykonywany pod kątem przeprowadzenia właśnie biopsji fuzyjnej,
• stwierdzono podwyższone stężenie PSA,
• wykryto nieprawidłowości w badaniu per rectum (badanie palpacyjne – DRE) np. wyczuwalne guzki,
• wynik badania 4K Score lub SelectMDx budzi podejrzenie obecności istotnego klinicznie raka prostaty,
• test PCA3 dał wynik dodatni,
• wcześniejsza biopsja nie wykazała komórek nowotworowych, ale stwierdzono komórki o nieprawidłowej budowie,
• wcześniejsza biopsja nie wykazała zmian nowotworowych, ale wynik PSA jest podwyższony i wskazuje tendencję rosnącą,
• w wykonanym mpMRI stwierdzono podejrzane zmiany.

Gdzie pójść na kwalifikację do biopsji fuzyjnej przezkroczowej prostaty?

Jednym z ośrodków zdrowia, w którym pracuje lekarz kwalifikujący do biopsji fuzyjnej prostaty jest Onkolmed Lecznica Onkologiczna. Na wizytę kwalifikującą należy przynieść dotychczasowe wyniki badan.

Źródła:
.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/badania/biopsja-fuzyjna-innowacyjna-forma-diagnostyki-raka-prostaty-aa-Hsix-YghS-nv1e.html
pacjent.gov.pl/aktualnosc/rak-prostaty-czy-warto-sie-badac
rakprostaty.com.pl/przezkroczowa-biopsja-prostaty/