Kamica pęcherzyka żółciowego - przyczyny i objawy

Kamica pęcherzyka żółciowego – co to jest kamica pęcherzyka żółciowego?

Kamica pęcherzyka żółciowego (kamica żółciowa) polega na obecności w pęcherzyku żółciowym złogów zbudowanych z substancji chemicznych, znajdujących się w żółci. W warunkach prawidłowych substancje te rozpuszczają się w żółci i są usuwane do przewodu pokarmowego. Przy nadmiernym zagęszczeniu żółci dochodzi do ich wytrącania w drogach żółciowych.
Kamienie zbudowane są najczęściej z cholesterolu, barwników żółciowych, jonów nieorganicznych (np. wapniowych) i białek. Składniki te mogą występować w różnych proporcjach. Znaczną większość stanowią kamienie cholesterolowo-barwnikowe (mieszane).
Złogi zbudowane wyłącznie z cholesterolu występują w populacjach krajów rozwiniętych – w Zachodniej Europie i w Stanach Zjednoczonych, podczas gdy barwnikowe (brązowe i czarne) – w krajach rozwijających się (m.in. Afryka, Azja). Złogi powstają najczęściej w pęcherzyku żółciowym (nazywa się je wtedy kamicą pęcherzykową); znacznie rzadziej tworzą się poza nim, w drogach (przewodach) żółciowych (mówi się wtedy o kamicy przewodowej). Kamienie występujące w drogach żółciowych są zwykle pochodzenia pęcherzykowego (dostają się do przewodów żółciowych z pęcherzyka żółciowego).

Kamica pęcherzyka żółciowego – jakie są przyczyny kamicy pęcherzyka żółciowego?

Do czynników ryzyka i przyczyn kamicy pęcherzyka żółciowego zaliczamy:

• nadmiar cholesterolu w organizmie,
• płeć żeńska,
• znaczne zagęszczenia żółci,
• mukowiscydoza,
• trudności odpływu żółci,
• starszy wiek,
• złuszczające się komórki,
• przyjmowanie niektórych leków,
• określone nawyki żywieniowe,
• nadmierna otyłość,
• cukrzyca,
• ciąża,
• szybka utrata masy ciała,
• choroby wątroby,
• niedoczynność gruczołu tarczowego (tarczycy),
• stan po resekcji jelita, zespół jelita krótkiego,
• niedokrwistość hemolityczna.

Przez wiele lat, a u niektórych osób przez całe życie, kamica pęcherzyka żółciowego może nie dawać żadnych dolegliwości. Rozpoznawana jest wówczas przypadkowo.

Kamica pęcherzyka żółciowego - jakie są objawy kamicy pęcherzyka żółciowego?

Kamica pęcherzyka żółciowego rozwija się powoli. Daje nam o sobie znać silnym, kolkowym bólem w okolicach prawego podżebrza i nadbrzusza, dlatego określany jako kolka żółciowa. Ból ten potęguje się podczas poruszania się, kichania, kaszlu, śmiania, potrząsania i uderzania. Może też promieniować do okolicy prawej łopatki i na plecy. Do tego bólu mogą dołączać się inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, jak np. nudności, wymioty, zaparcia stolca i wzdęcia brzucha. Ból pojawia się po spożyciu ciężkostrawnych produktów, zwłaszcza tłustego posiłku oraz po przyjęciu większej ilości alkoholu, silnie stresujących sytuacjach, na skutek ciężkiej pracy fizycznej, nagłych zmianach pozycji ciała oraz nadmiernych ćwiczeniach.
Jeżeli kamień powędruje dalej przewodem żółciowym wspólnym i trafi na brodawkę Vatera, wówczas może dojść do zatkania ujścia przewodu trzustkowego, a to nieduży krok do rozwoju zapalenia trzustki.

Kamica pęcherzyka żółciowego – jak przebiega leczenie kamicy pęcherzyka żółciowego?

Badaniem z wyboru w rozpoznawaniu kamicy pęcherzyka żółcioweego jest badanie ultrasonograficzne. Jest to badania dostępne i nieinwazyjne, czyli nieszkodliwe dla zdrowia. Niepowikłana kamica pęcherzyka żółciowego nie wymaga w zasadzie hospitalizacji i leczenia chirurgicznego w trybie nagłym.
Wskazania do leczenia operacyjnego są względne, a główne to powtarzające się ataki kolki żółciowej, z czasem zwiększające ryzyko wystąpienia powikłań. Operacja polega na wycięciu pęcherzyka żółciowego (cholecystektomia). Można ją wykonać metodą tradycyjną - z cięcia pod prawym łukiem żebrowym lub coraz bardziej popularną - laparoskopową. Cholecystektomia laparoskopowa polega na wprowadzeniu do jamy brzusznej - po jej wypełnieniu dwutlenkiem węgla - przez 3 lub 4 cięcia o długości 0,5-1 cm specjalnych narzędzi i wycięciu pęcherzyka żółciowego pod kontrolą kamery i jego usunięciu przez cięcie poniżej lub powyżej pępka. Zaletą tej metody jest mniejszy uraz, a tym samym mniejsze dolegliwości bólowe w okresie pooperacyjnym i szybszy powrót do zdrowia (około dwudniowa hospitalizacja) i aktywności życiowej, a także lepszy efekt kosmetyczny.
Istnieją jednak przeciwwskazania do tej techniki operacyjnej, jak przebyte operacje w górnej części jamy brzusznej czy choroby układu oddechowego, gdy chorzy nie tolerują zwiększonego ciśnienia (dwutlenku węgla) wewnątrz jamy brzusznej.
Pęcherzyk żółciowy wycina się nie dlatego, że zawiera kamienie, lecz dlatego, że je tworzy. Stwierdził to już w 1882 roku Karl Langenbuch, który wykonał pierwszą na świecie cholecystektomię u człowieka.
U osób niewyrażających zgody na zabieg operacyjnych lub niekwalifikujących się do niego, kamienie w pęcherzyku żółciowym można poddać próbie rozpuszczenia przez kwasy żółciowe, podając je doustnie przez parę miesięcy. Działanie tych kwasów polega na zmniejszaniu wydzielania cholesterolu z żółcią i obniżaniu wysycenia żółci cholesterolem. Kamienie zawierające cholesterol ulegają całkowitemu rozpuszczeniu u 30-40% pacjentów. Wadą tej metody są częste nawroty kamicy po odstawieniu leku.
Alternatywne metody rozpuszczania kamieni żółciowych eterem metylo-tert-butylowym (MTBE) oraz rozdrabniania kamieni przez litotrypsję falami uderzeniowymi (dźwiękowymi) są obecnie rzadko stosowane ze względu na szerokie rozpowszechnienie cholecystektomii laparoskopowej.

W celu umówienia się na konsultację u lekarza rodzinnego, skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337