Co powoduje niską odporność?

Co to jest odporność?

Układ odpornościowy specjalizuje się w reagowaniu na czynniki środowiskowe. Jego zadaniem jest ustalenie, który bodziec jest bezpieczny, który może być szkodliwy, który obojętny dla organizmu, a który toksyczny. Układ odpornościowy składa się z wyspecjalizowanych komórek zwanych leukocytami, czyli białymi krwinkami. Ich rolą jest rozpoznawanie i neutralizowanie m.in. bakterii, wirusów, alergenów. Białe krwinki dzielą się na limfocyty, fagocyty, do których należą makrofagi, monocyty, neutrofile, eozynofile, bazofile, komórki dendrytyczne oraz na komórki cytotoksyczne, do których zaliczamy komórki NK (ang. natural killers).
Każdy z tych rodzajów pełni inne funkcje. Zadaniem komórek fagocytujących jest pochłanianie i rozkładanie mikroorganizmów za pomocą enzymów trawiennych. Komórki NK rozpoznają zmiany powierzchniowe na komórkach opłaszczonych przeciwciałami, jak np. komórki nowotworowe czy wirusowe, i niszczą je. Takie mechanizmy są elementem odporności nieswoistej, czyli wrodzonej. Natomiast za odpowiedź swoistą, czyli nabytą odpowiadają limfocyty, które występują w dwóch postaciach:

• limfocyty B, które wytwarzają przeciwciała w odpowiedzi na obce antygeny. W tych reakcjach wspomaga je szereg komórek prezentujących antygen oraz limfocyty T pomocnicze (Th),
• limfocyty T, które współpracują z komórkami fagocytującymi lub same neutralizują mikroorganizmy z udziałem limfocytów T cytotoksycznych (Tc).

Organizm chroni się przed czynnikami zewnętrznymi również za pomocą barier mechanicznych, chemicznych i biologicznych. Ochroną mechaniczną jest np. kaszel, kichanie, łzawienie, oddawanie moczu, dzięki którym pozbywamy się czynników drażniących i patogenów z dróg oddechowych, oczu czy układu moczowego. W ślinie, łzach i soku żołądkowym są zawarte białka działające antybakteryjnie, które stanowią silną barierę chemiczną przed patogenami. Barierą biologiczną jest mikroflora przewodu pokarmowego i układu moczowo-płciowego, gdzie bytujące naturalnie bakterie konkurują z chorobotwórczymi o miejsce i składniki odżywcze. Mikroflora przewodu pokarmowego pełni rolę również w bezpośredniej modulacji reakcji odpornościowych.
Elementy odporności stanowią zgraną i współpracującą armię, której zadaniem jest utrzymać organizm w równowadze i nie dopuścić do choroby. Największe skupisko komórek odpornościowych i mikroorganizmów mieści się w jelitach. To miejsce nie jest przypadkowe, ponieważ tutaj zachodzi wchłanianie składników, które dostały się z zewnątrz. Sprawna bariera, dzieląca środowisko zewnętrzne od wewnętrznego jest w tym miejscu niezbędna i stanowi ważny elementem utrzymania zdrowia.

Kiedy mówimy o braku odporności?

Niedobór odporności jest to stan spowodowany nieprawidłowym funkcjonowaniem układu odpornościowego. Niedobory odporności dzieli się na:

• wtórne SID), które są spowodowane nabytą dysfunkcją układu odpornościowego,
• pierwotne (PID), rzadziej występujące, które są uwarunkowane genetycznie.

Niedobory odporności dają objawy pod postacią częstych zakażeń, które są ciężkie i czasami są wywoływane przez drobnoustroje oportunistyczne. Oprócz tego w pierwotnych niedoborach odporności występują choroby autoimmunologiczne oraz nowotwory

Co powoduje osłabienie odporności?

Brak bądź osłabienie odporności nie bierze się znikąd. Każdy brak odporności ma swoją przyczynę. Poniżej omówiliśmy niektóre z nich, najczęściej występujące.

Jak wpływa brak aktywności fizycznej na odporność?

Niski poziom aktywności fizycznej lub jej całkowity brak zaburza funkcjonowanie układu odpornościowego człowieka. Zmniejszeniu ulegają zdolności bakteriobójcze skóry, a także właściwości fagocytarne granulocytów obojętnochłonnych. Warto również zwrócić uwagę na fakt, iż osoby regularnie ćwiczące rzadziej chorują i wykazują się znacznie większą odpornością.

Czy brak snu obniża odporność?

Zbyt mała ilość snu skutecznie zaburza nasza odporność. Działanie układu immunologicznego zostaje upośledzone a my narażeni na różnorakie niebezpieczeństwa dla naszego zdrowia. Dlaczego tak się dzieje ? Otóż niedobór snu powoduje:

• zaburzenia w ilości leukocytów, upośledza odpowiedz komórkową limfocytów (komórek odpowiedzialnych za walkę z chorobotwórczymi drobnoustrojami),
• ograniczenie działania komórek NK - natural killer (odpowiedzialnych za niszczenie wirusów i komórek nowotworowych) oraz czynność limfocytów T i monocytów,
• wzrost aktywności makrofagów – komórek, których zadaniem jest m.in. stymulacja unaczynienia tkanek, co może być korzystne dla wzrostu nowotworów,
• wzrost stężenia cytokin prozapalnych – to właśnie te substancje odpowiedzialne są za powstawanie stanów zapalnych w naszym organizmie,
• podwyższenie poziomu kortyzolu – hormonu stresu obniżającego m.in produkcję leukocytów w grasicy ograniczając tym samym mechanizmy obronne naszego ciała.
• Wysoki poziom kortyzolu ma również negatywny wpływ na odchudzanie.

Obniżenie poziomu melatoniny – wymiata ona dosłownie wolne rodniki z komórek, osłabia procesy nowotworowe, wspomaga funkcjonowanie grasicy. Wraz z wiekiem poziom melatoniny w naszym organizmie obniża się co skutkuje m.in , zaburzeniem procesu snu.
Warto wspomnieć iż wyżej wymienione zaburzenia mają zwykle charakter przejściowy. Co to oznacza ? Oznacza to że gdy tylko się wyśpimy miną. Problemem więc nie jest jednorazowa nieprzespana noc a kilka takich przypadków pod rząd. Jak się bowiem okazuje nie możemy wsypać się na zapas jak i nadrobić nieprzespanych godzin. Tak więc gdy przez cały tydzień brakuje ci jednej godziny snu nigdy nie nadrobisz w pełni zaległości śpiąc dłużej w weekend.
Sen, w wymiarze 7-8 godzin na dobę, jest konieczny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, w tym także dla jego układu odpornościowego. Powtarzający się regularnie niedobór snu, powoduje wzrost podatności organizmu na choroby i to zarówno te zakaźne, jak i co gorsza nowotworowe. Tak więc jeśli często chorujesz, łapie cię przeziębienie zadbaj o swój sen. Twój organizm z pewnością ci się odwdzięczy.

Czy leki obniżają odporność?

Ogromnym problem jest również stosowanie antybiotyków. Zdarza się, że pacjent sam prosi lekarza o ten lek, gdyż wierzy, że w szybkim czasie postawi go na nogi. Nic bardziej mylnego!
Kuracja antybiotykowa ma uzasadnienie tylko w sytuacji, w której za infekcję odpowiedzialne są bakterie. Jeśli chorobę wywołały wirusy, wówczas antybiotyk jedynie osłabi układ immunologiczny, zniszczy bowiem naturalną florę bakteryjną jelit (a ta ma ogromne znaczenie dla odporności organizmu).

Jak nadużywanie środków chemicznych wpływa na brak odporności?

Preparaty do czyszczenia, jakie obecne są w niemal każdym domu, podrażniają naskórek i błony śluzowe, co zaburza funkcjonowanie układu immunologicznego (zachwiana zostaje naturalna flora bakteryjna, której zadaniem jest obrona przed chorobotwórczymi bakteriami). Odporności nie sprzyja również oddychanie zanieczyszczonym powietrzem (smog), obecność kurzu w domu i suche powietrze.
Warto zatem ograniczyć ilość używanych w czasie sprzątania środków chemicznych (zwłaszcza że mogą one wchodzić między sobą w reakcje i wywoływać alergie). Można zwrócić się ku naturalnym preparatom, tj. ocet, soda oczyszczona, sok z cytryny.
Istotne jest odpowiednie nawilżanie powietrza i dbanie o to, by temperatura w mieszkaniu nie przekraczała 20 stopni Celsjusza.

Czy nadużywanie używek obniża odporność?

Wyjątkowo niekorzystne oddziaływanie na zdrowie mają używki. Do najczęściej stosowanych przez Polaków zalicza się:

• alkohol,
• kawę,
• herbatę,
• papierosy,
• narkotyki i dopalacze.

Nie wszystkie z nich są równie niebezpieczne. Najbardziej destrukcyjne działanie mają środki narkotyzujące. Spożywanie którejkolwiek z używek (nawet herbaty) w nadmiernych ilościach obniża odporność i zwiększa podatność na choroby. Liczba wspomagaczy, po które sięgają szczególnie młodzi ludzie, rośnie w bardzo szybkim tempie, co bardzo źle rokuje na ich stan zdrowia w późniejszych latach. Pamiętajmy, że wszystkie podejmowane przez nas decyzje po jakimś czasie dadzą efekty, na których cofnięcie może okazać się już za późno. Zdrowie natomiast mamy tylko jedno.

Jak wpływa nieprawidłowa dieta na brak odporności?

Jadamy nieregularnie, sięgamy po żywność wysokoprzetworzoną, pozbawioną cennych składników odżywczych, za to zawierającą barwniki, emulgatory, polepszacze i środki konserwujące. Jemy za dużo tłuszczu, cukru i produktów z białej mąki, a za mało warzyw i owoców. Tymczasem nadmiar tłuszczów, zwłaszcza zwierzęcych, zmniejsza aktywność komórek odpornościowych , narażając nas na choroby. Z kolei warzywa i witaminy są skarbnicą witamin i minerałów pobudzających układ immunologiczny.
Witamina A utrzymuje w dobrym stanie błonę śluzową dróg oddechowych, chroniąc przed wniknięciem zarazków, zwiększa liczbę komórek odpornościowych i aktywizuje je do walki z wirusami (produkty mleczne, jajka, marchew, papryka, dynia, mango, szpinak, szczaw, szczypiorek).
Witamina C pobudza produkcję interferonu (białko, które pomaga rozprawić się z zarazkami), neutralizuje wolne rodniki, aktywizuje białe ciałka krwi i przekaźniki chemiczne zwalczające chorobę (cytrusy, dzika róża, czarna porzeczka, żurawina, brokuły, natka pietruszki, rzepa).
Witamina E niszczy wolne rodniki, działa przeciwzapalnie, bierze udział w produkcji czerwonych ciałek krwi (pestki słonecznika, migdały, orzechy, oleje, ryby, produkty z pełnego ziarna).
Witaminy z grupy B współuczestniczą w tworzeniu białek, hormonów i enzymów potrzebnych do wzmocnienia linii obrony (banany, awokado, mięso, ryby, nabiał, produkty pełnoziarniste, kasze). Aby układ odpornościowy pracował na pełnych obrotach, potrzebuje regularnego dostarczania paliwa: pięciu niewielkich posiłków w ciągu dnia, rano – koniecznie zjedz śniadanie (chroni przed przeziębieniami).

Czy przemęczenie obniża odporność?

Długotrwałe zmęczenie może być objawem niewystarczającej ilości snu lub nadmiaru obowiązków w ciągu dnia. Jednak zmęczenie, które nam towarzyszy pomimo snu trwającego około 8 godzin, może być objawem spadku odporności. Warto wówczas nieco zwolnić i skupić się na wzmocnieniu układu odpornościowego. Możemy wspomóc go, jedząc owoce, warzywa i zwiększając aktywność fizyczną.

Co zrobić gdy ma się niską odporność?

W sytuacji gdy mamy niską odporność i ciągle chorujemy powinniśmy zgłosić ten fakt lekarzowi rodzinnemu lub w przypadku dzieci pediatrze. Lekarz rodzinny lub pediatra po przeprowadzeniu odpowiednich badań wdrąży odpowiednie leczenie wzmacniające odporność.

W celu umówienia się na konsultację u lekarza rodzinnego skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337