Zaburzenia rytmu serca a farmakoterapia nowotworów - Monitorowanie zaburzeń rytmu i przewodzenia podczas terapii nowotworów

U każdego chorego przed zastosowaniem leczenia przeciwnowotworowego powinno się wykonać badanie EKG spoczynkowe w celu oceny morfologii zapisu, a w szczególności wyjściowej oceny odstępu QT. Podczas wstępnej oceny trzeba dokładnie zebrać wywiad w kierunku chorób sercowo-naczyniowych, w tym także nagłych zgonów sercowych w rodzinie. Zagrożenie arytmią idealnie dopełnia ocena morfologii i czynności serca za pomocą badania obrazowego, którym najczęściej jest echokardiografia. Badania EKG i echokardiograficzne powinny być w trakcie stosowania leków powtarzane w celu wczesnego wykrycia zmian w czynności elektrycznej i hemodynamicznej serca. Podczas prowadzenia leczenia przy użyciu leków o dużym ryzyku wywołania potencjalnie śmiertelnych arytmii (TdP), oprócz powtarzania zapisów EKG należy szczególnie wypytać pacjenta na pierwszej wizycie (i podczas kolejnych) o odczuwanie kołatań serca (nierówności pracy serca), incydenty zasłabnięć i omdleń (całkowitych, krótkotrwałych utrat przytomności). Ich zgłoszenie skłania do poszukiwania zaburzeń rytmu i przewodzenia. W tym celu należy poszerzyć diagnostykę o wcześniej wymienione badania (EKG metodą Holtera, echokardiografia).
Istotna jest w wyjściowym zapisie ocena odstępu QT i wyliczenie skorygowanego QTc. Wydłużone QTc (u mężczyzn > 450 ms; u kobiet > 460 ms), zwłaszcza > 500 ms, stanowi marker zwiększonego ryzyka wystąpienia polimorficznego częstoskurczu komorowego (TdP) oraz nagłego zgonu.
W spoczynkowym EKG o zagrożeniu arytmią może świadczyć także:

• zwiększona dyspersja QT,
• zwiększona naprzemienność (alternans) załamka T,
• zmniejszona zmienność rytmu w badaniu HRV (heart rate variability),
• obecność późnych potencjałów komorowych.

Rola tych wskaźników w prognozowaniu arytmii jest mniej ugruntowana, a w przypadku omawianej sytuacji, dla leków przeciwnowotworowych, zupełnie brakuje pewnych danych na temat ich wartości.
Nie zaleca się ich rutynowego stosowania w ocenie ryzyka wystąpienia arytmii podczas leczenia przeciwnowotworowego.
W sytuacjach zagrożenia VT/TdP/VF przy wydłużonym QT, jeśli leczenie lekiem o dużym potencjale proarytmogennym jest bezwzględnie konieczne, należy prowadzić je w warunkach szpitalnych, monitorując stale EKG pacjenta na monitorze. Korzystnym rozwiązaniem byłaby w tej sytuacji telemetria, w mniejszym stopniu krępująca chorego. W uzasadnionych przypadkach, zwłaszcza przy podejrzeniu bezobjawowej arytmii, można wykonać badanie EKG metodą Holtera 24-72 godz.
Przydatną metodą monitorowania zagrożenia arytmią podczas terapii może być oznaczanie stężeń leku we krwi. W przypadku opóźnionego metabolizmu jego stężenie może się podnosić do poziomów wywołujących potencjalnie śmiertelne arytmie. W przyszłości oznaczanie polimorfizmów genów kodujących białka kanałów jonowych, których blokowanie przez leki jest odpowiedzialne za nieprawidłowy potencjał kardiomiocytów i wydłużenie odstępu QT, będzie metodą planowania zindywidualizowanej terapii przeciwnowotworowej.

W celu umówienia się na konsultację u onkologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
podyplomie.pl/onkologia/16571,zaburzenia-rytmu-serca-a-farmakoterapia-nowotworow
wylecz.to/uklad-krazenia/arytmia-serca/