Czym jest kacheksja nowotworowa?

Kacheksja nowotworowa określana bywa również mianem zespołu wyniszczenia nowotworowego bądź też zespołem kacheksja – anoreksja. Sama nazwa choroby wywodzi się z języka greckiego i w dosłownym tłumaczeniu oznacza złą kondycję (kakos – zły, hexis – kondycja). Z kolei anoreksja to rodzaj zaburzenia odżywiania objawiający się jadłowstrętem, któremu towarzyszy ustawiczne zmniejszanie ilości spożywanych pokarmów. Kacheksja nowotworowa dotyka głównie pacjentów zmagających się z nowotworem (rakiem) przełyku, trzustki, żołądka, jelita grubego, płuc, piersi, odbytnicy, prostaty oraz chłoniaków nieziarniczych.

Jak objawia się kacheksja nowotworowa?

Zespół wyniszczenia nowotworowego objawia się gwałtownym spadkiem masy ciała, zaburzeniami łaknienia i uczuciem szybkiego nasycenia po posiłku. Wyniszczeniu towarzyszy także ogólne osłabienie, przemęczenie, niska odporność i zły stan ogólny osoby chorej.
Kacheksja nowotworowa charakteryzuje się również powikłaniami natury fizycznej, które wiążą się z ograniczeniem sprawności i uniemożliwiają wykonywanie podstawowych czynności, takich jak samodzielne ubieranie się, toaleta, przygotowywanie posiłków i jedzenie.
Problemy z poruszaniem się, zły stan zdrowia, osłabienie i uzależnienie od drugiej osoby powodują u chorych poczucie izolacji i osamotnienia. Wyniszczeniu towarzyszy niestety zły stan psychiczny osoby chorej, narastające poczucie rezygnacji, depresja. Wyniszczenie nowotworowe izoluje chorego i uniemożliwia mu uczestniczenie w życiu rodzinnym i towarzyskim.

Kiedy diagnozuje się kacheksję nowotworową?

Kacheksję nowotworową (wyniszczenie nowotworowe) rozpoznaje się u chorych na raka w przypadku, gdy doszło do ubytku masy ciała o co najmniej 5 proc. w czasie 12 miesięcy lub krótszym okresie, a także gdy stwierdzono trzy z następujących objawów:

obniżenie masy mięśniowej;
znużenie (uczucie wyczerpania);
anoreksja;
niski wskaźnik beztłuszczowej masy ciała;
zmiany biochemiczne (podwyższone markery zapalenia CRP > 5,0 mg/l, IL-6 > 4,0 pg/ml);
niedokrwistość;
hipoalbuminemia (w surowicy krwi wykrywa się niską ilość albumin).
Wyróżnia się trzy fazy wyniszczenia w chorobie nowotworowej:
prekacheksję (utrata masy ciała < 5 proc.);
kacheksję (ubytek masy ciała >5 proc. w ciągu ostatnich 6 miesięcy);
kacheksję nowotworową nieodwracalną (niski stan sprawności, przewidywany czas przeżycia < 3 miesiące).

Jak przebiega leczenie kacheksji nowotworowej?

Kacheksja nowotworowa utrudnia, a nierzadko całkowicie uniemożliwia kontynuację leczenia onkologicznego. Ponadto wpływa ona na znaczne obniżenie poziomu jakości życia. To niezwykle groźna choroba, która może zakończyć się śmiercią pacjenta. W związku z powyższym konieczna jest szybka reakcja.
Pierwszy etap leczenia choroby polega przede wszystkim na zrozumieniu zachowania oraz potrzeb chorego. Nie należy zmuszać pacjenta do jednorazowego zjadania dużych ilości pokarmów. Zamiast tego poleca się częste podawanie małych porcji, z uwzględnieniem zburzonego poczucia smaku. Potrawy powinny posiadać zatem dodatek sporej ilości przypraw. Z uwagi na fakt, iż jedzenie postrzegane jest na zasadzie czynności społecznej, warto zachęcać pacjenta do spożywania posiłków w towarzystwie najbliższych mu osób.
W następnej kolejności konieczne jest zniwelowanie odwracalnych przyczyn upośledzających odżywianie, a więc między innymi zmian zapalnych błon śluzowych jamy ustnej, nudności, wymiotów, zaparć, duszności, bólu nowotworowego czy też biegunki.
Sama dieta powinna brać pod uwagę preferencje pacjenta. Niemniej jednak nie poleca się spożywania potraw smażonych (zwłaszcza na głębokim tłuszczu). Zamiast nich warto sięgnąć po dania gotowane na parze, pieczone w folii bądź na ruszcie.
Przed podaniem owoców należy usunąć skórkę oraz pestki/gniazdo nasienne. Jeśli pacjent ma trudności z przełykaniem, wówczas konieczne jest przetarcie owoców na papkę. Podobne postępowanie należy wdrożyć także w przypadku innych pokarmów o konsystencji stałej. Dobrym rozwiązaniem jest przyrządzanie pożywnych zup – kremów.
Warto dodać, iż duże znaczenie w leczeniu kacheksji nowotworowej ma uzupełnienie jadłospisu pacjenta w specjalistyczne płynne preparaty, wykazujące działanie odżywcze. W składzie tego rodzaju produktów znajdziemy niemalże wszystkie niezbędne składniki odżywcze, a więc białka, węglowodany, tłuszcze, elektrolity, witaminy i mikroelementy. Opisywane odżywki cechuje głównie wysoka kaloryczność oraz płynna, łatwo przyswajalna postać. Preparaty powinny być przyjmowane regularnie – najlepiej pomiędzy posiłkami – i wypijane małymi porcjami.
Kolejnym z etapów terapii jest wdrożenie leczenia farmakologicznego. Wśród tego rodzaju środków wyróżnić należy progestageny, leki prokinetyczne oraz kortykosteroidy.
Progestageny – ich zadaniem jest przede wszystkim pobudzenie łaknienia u chorego. Ponadto wypływają one na odczuwalną poprawę samopoczucia.
Leki prokinetyczne – to środki mające na celu poprawę motoryki przewodu pokarmowego
Kortykosteroidy – podobnie jak progestageny wpływają one na poprawę apetytu jednocześnie powodując wzrost masy tłuszczowej i zatrzymanie płynów. Dodatkowo wykazują działanie przeciwwymiotne i poprawiają samopoczucie.

W celu zapisania się na konsultacje u specjalisty skontaktuj się z Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod nr tel: +48222902337

W artykule wykorzystane zostały materiały pochodzące z portalu zdrowie.radiozet.pl, zywieniemaznaczenie.pl

Szanowni Pacjenci,

Przed zapisem do lekarza specjalisty bardzo prosimy o dokładne zapoznanie się z zakresem działalności danego lekarza (każdy lekarz specjalista leczy inną część ciała). W przypadku problemu z wyborem właściwego specjalisty, prosimy o kontakt z Recepcją Onkolmed. Chętnie służymy pomocą. W celu prawidłowego zapisu do specjalisty, przeprowadzamy wywiad z Pacjentem. Mając tę wiedzę łatwiej jest nam zaoferować konkretną pomoc i wybór odpowiedniego lekarza.

Ze względu na długą listę oczekujących w przypadku rezygnacji z wizyty prosimy o wcześniejsze jej odwołanie.

Szanujmy się wzajemnie.

Powrót