Jakie badania pomagają wykryć raka prostaty?

Czym jest rak prostaty ?

Prostata (inaczej gruczoł krokowy, stercz) jest męskim narządem płciowym otaczającym cewkę moczową pod pęcherzem moczowym. Rak prostaty jest jednym z najczęściej rozpoznawanych nowotworów. W wielu miejscach na świecie jest to obecnie najczęściej rozpoznawany nowotwór męski, częstszy niż rak płuca. W Europie corocznie rozpoznaje się ponad 400 ty s. nowych przypadków, w Polsce w 2014 roku odnotowano ponad 12 tys. nowych zachorowań. Zapadalność na raka prostaty rośnie z wiekiem. Średni wiek w momencie zachorowania to 69 lat. Uważa się, że gdyby mężczyźni żyli odpowiednio długo wtedy u każdego doszłoby do rozwoju raka.

Jakie są czynniki ryzyka?​​​​

Czynniki ryzyka, które mogą powodować, że wystąpi rak prostaty to:

• nowotwór rzadko występuje u mężczyzn w wieku poniżej 40 lat, najczęściej rozwija się po 65 roku życia,
• predyspozycje genetyczne odgrywają również istotną rolę, występowanie raka stercza w rodzinie zwiększa dwukrotnie ryzyko rozwoju raka stercza u danego mężczyzny,
• rasa czarna ma najwyższe ryzyko rozwoju raka stercza, natomiast Azjaci mają najniższą zapadalność na ten nowotwór,
• niewielki wzrost ryzyka związany jest także z nadciśnieniem tętniczym i zwiększonym obwodem w pasie ( >100cm . ),
• różne czynniki środowiskowe mogą również odgrywać istotną rolę w rozwoju raka stercza, jednakże badania tym zakresie nie są jednoznaczne,
• testosteron nie wywołuje raka stercza.

Jak wykrywa się raka gruczołu krokowego?

Rozpoznanie raka prostaty może być postawione w toku diagnostyki podwyższonego PSA a po stwierdzeniu nieprawidłowych guzków i stwardnień w badaniu per rectum czyli, przez odbytnicę w niektórych przypadkach podejrzenie nowotworu może być wysunięte na podstawie badań obrazowych takich jak ultrasonografia przezodbytnicza (TRUS) lub multiparametryczny rezonans magnetyczny (mpMRI). Na podstawie samych badań obrazowych nie można rozpoznać raka gruczołu krokowego wymaga to jednak potwierdzenia histopatologicznego.
Rak prostaty we wczesnym stadium nie daje żadnych objawów. Rak prostaty (stercza) wykryty w zaawansowanym stadium choroby może dawać objawy związane z obecnością przerzutów, np. bóle kostne lub bóle związane z miejscowym zaawansowaniem choroby - zablokowanie ujść moczowodów i wtórna do tego niewydolność nerek. Obecnie w większości (> 90 %) nowotworów gruczołu krokowego wykrywa się z powodu podwyższonego PSA, a więc we wczesnym na ogół bezobjawowym stadium.

Jakim badaniem jest badanie PSA?

Jednym z najczęściej używanych badań służących do rozpoznawania chorób gruczołu krokowego jest badanie PSA (stężenia swoistego antygenu sterczowego) we krwi. PSA nie jest markerem nowotworowym, a podwyższony poziom PSA wskazuje na zaburzenia w obrębie narządu. Przyczyną może być nowotwór gruczołu krokowego, ale także zakażenie, stany zapalne czy też łagodny rozrost gruczołu krokowego. Należy pamiętać, że tak zwane normy PSA są bardzo mylące, nowotwór może być rozpoznany przy PSA <4 ng/ml (kiedyś uznawane za normę), a z kolei podwyższenie PSA > l O ng/ml może być spowodowane zmianami o charakterze niezłośliwym.

Na czym polega biopsja stercza?

Biopsja stercza polega na pobraniu przy pomocy igły szeregu wycinków (10-12) z gruczołu krokowego, w celu badania histopatologicznego potwierdzającego rozpoznanie nowotworu. Zabieg wykonuje się zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym na drodze przezodbytniczej pod kontrolą USG.
Po biopsji stercza może pojawić się krew w moczu i w nasieniu, a czasem też krwawienie z odbytnicy. Jeżeli u pacjenta wystąpi gorączka, powinien o natychmiast zgłosić się do lekarza. 

W celu umówienia się na konsultację u urologa onkologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Autor:
lek. med. Bartosz Itrych

Szanowni Pacjenci,

Przed zapisem do lekarza specjalisty bardzo prosimy o dokładne zapoznanie się z zakresem działalności danego lekarza (każdy lekarz specjalista leczy inną część ciała). W przypadku problemu z wyborem właściwego specjalisty, prosimy o kontakt z Recepcją Onkolmed. Chętnie służymy pomocą. W celu prawidłowego zapisu do specjalisty, przeprowadzamy wywiad z Pacjentem. Mając tę wiedzę łatwiej jest nam zaoferować konkretną pomoc i wybór odpowiedniego lekarza.

Ze względu na długą listę oczekujących w przypadku rezygnacji z wizyty prosimy o wcześniejsze jej odwołanie. 

Szanujmy się wzajemnie.