22 Sie 2017
Czy twoje znamiona posłoneczne to nowotwór?
Po miesiącach letnich na skórze często możemy dostrzec nowe zmiany barwnikowe. Jak rozpoznać, które z nich mogą być niebezpieczne? W jaki sposób zbadać pieprzyki powstałe po opalaniu i jak je usunąć
Znamiona posłoneczne - jakie są rodzaje znamion posłonecznych?
Znamiona posłoneczne definiuje się, jako wrodzone nieprawidłowości w skórze spowodowane nadmiarem bądź niedoborem któregoś ze składników tkankowych. Ujawnienie się ich może nastąpić zarówno w okresie dziecięcym jak i w dorosłym życiu. Znamiona przybierają różną postać. Mogą być płaskie lub wypukłe, mieć różną barwę, wielkość i kształt, pojawiają się na niemal każdej części ciała. Znamiona bywają także niebezpieczne, ponieważ w razie mechanicznego podrażnienia lub działania promieniowania słonecznego mogą ulec modyfikacji w czerniaka - nowotwór, który łatwo ulega zezłośliwieniu.
Zmiany barwnikowe
Znamiona barwnikowe (znamię melanocytarne) nazwa pochodzi od komórki odpowiedzialnej za produkcję barwnika skóry (malaniny). Znamiona barwnikowe można podzielić na naskórkowe i skórne. Wśród zmian barwnikowych wyróżnia się:
- znamiona płaskie - znajdują się w poziomie skóry, są odgraniczone od otoczenia i nie powodują żadnych dolegliwości. Powiększają się wraz ze wzrostem dziecka. W przypadku przewlekłego drażnienia mogą być punktem wyjścia złośliwego nowotworu skóry - czerniaka. Zdarza się to jednak rzadko.
- plamy soczewicowate (lentigo simplex) - drobne, dobrze odgraniczone od otoczenia plamy. Mogą mieć odcień od jasnobrązowego do ciemnobrunatnego. Występują przeważnie w większych ilościach. Przypominają piegi, ale są nieco większe. Plamy soczewicowate słoneczne oraz starcze pojawiają się pod wpływem przewlekłego działania promieni słonecznych albo też u osób w starszym wieku, przeważnie o jasnej karnacji, trudno opalających się. W istocie są defektem kosmetycznym. Zmiany pojawiają się liczniej latem i o tej porze roku także ciemnieją. Plamy soczewicowate słoneczne mogą stopniowo samoistnie zanikać, natomiast starcze mają charakter zmian trwałych. Tzw. złośliwe plamy soczewicowate są często punktem wyjścia czerniaka. Są one ciemne i na ogół nieregularnie zabarwione, niekiedy nieco uwypuklone. Występują na twarzy, częściej u kobiet i u osób w starszym wieku. W tych przypadkach rozwój czerniaka jest wolny, a przebieg choroby stosunkowo łagodny.
- znamiona błękitne (naevus coeruleus) komórki barwnikowe są tu umiejscowione dość głęboko w skórze, zwykle na twarzy i kończynach. Znamiona przybierają barwę od jasnoniebieskiej do czarnej. Należą do tzw. bezpiecznych znamion, tzn. rzadko są punktem wyjścia czerniaków.
Zmiany komórkowe
Znamiona komórkowe występują bardzo często. Podzielić je można na: łączące, skórne i mieszane. Mogą mieć kolor zbliżony do barwy skóry, jasnobrunatny aż do bardzo ciemnego. Ich powierzchnia bywa różna: gładka, brodawkowata, zrazikowa, mogą być płaskie, wypukłe, guzowate, nawet owłosione. Praktycznie u każdego człowieka można stwierdzić kilkanaście zmian tego typu. Ryzyko ich zezłośliwienia jest niewielkie. Wśród nich wyróżnić można:
wrodzone znamiona barwnikowe mają rozmiary od kilku milimetrów do rozmiarów obejmujących powierzchnię całej skóry, mogą być wrodzone lub pojawić się w okresie niemowlęcym. W większości przypadków występują z owłosieniem, ale spotykane są również zmiany nieowłosione. Obecność dużych znamion wrodzonych może być związana z występowaniem chorób i zespołów wrodzonych.
Znamiona wrodzone podzielono w zależności od wielkości na:
- małe ( do1.5 cm),
- średniej wielkości ( od 1.5 cm do 20 cm),
- duże ( powyżej 20 cm).
- Znamiona duże są obarczone ok. 6-15% ryzykiem zezłośliwienia.
- znamię z odbarwieniem (Znamię Suttona) występuje najczęściej u dzieci i młodzieży, zwykle na tułowiu. W otoczeniu typowego znamienia komórkowego pojawia się otoczka całkowicie odbarwionej skóry, która stopniowo się rozszerza. W dalszym przebiegu samo znamię najczęściej spłaszcza się, a nawet całkowicie zanika. Pozostała odbarwiona plama może utrzymywać się trwale, choć nierzadko ponownie przybiera zabarwienie skóry prawidłowej.
- znamiona dysplastyczne mogą mieć podłoże genetyczne. Bywają liczne, mają nieregularne kształty i zabarwienie (w obrębie jednego znamienia różne odcienie brązu, różu i czerni). Mogą być płaskie, wyniosłe, nie mają wyraźnego odgraniczenia. Występują na skórze całego ciała, także na owłosionej skórze głowy, gdzie ze względu na stałe drażnienie i utrudnioną obserwację są wyjątkowo niebezpieczne. Pojawiają się najliczniej od 6. miesiąca do 30. roku życia, ale także i później, choć w mniejszej liczbie. Tego typu znamiona częściej niż inne rozwijają się w kierunku czerniaka, dlatego też wymagają stałej obserwacji lekarskiej (kontrola, co 3 - 12 miesięcy), skutecznej ochrony przed nasłonecznianiem a najlepiej usunięcia chirurgicznego.
Znamiona posłoneczne - jak przebiega leczenie znamion posłonecznych?
Usuwanie chirurgiczne
Jeśli któreś ze znamion zostanie uznane za atypowe, to dermatolog zaleci albo jego obserwację, albo usunięcie. A jak wygląda usuwanie znamion barwnikowych?
Atypowe znamiona barwnikowe najczęściej usuwane są metodą chirurgiczną. Nie jest to zabieg skomplikowany, ponieważ polega na wycięciu znamienia wraz z niewielkim marginesem zdrowej skóry. W przypadku niewielkich znamion wypukłych można zastosować tzw. ścięcie horyzontalne, które nie wymaga później zakładania szwów. Po usunięciu znamienia, tkankę poddaje się badaniu histopatologicznemu
Usuwanie laserem i innymi metodami
Zmiany barwnikowe po opalaniu w postaci piegów, ostudy czy niezłośliwych plam soczewicowatych nie muszą być usuwane chirurgicznie, ponieważ istnieją znacznie mniej inwazyjne sposoby.Jedną z nich jest użycie lasera dedykowanego do usuwania przebarwień.
W trakcie zabiegu światło lasera kierowane jest w zmianę barwnikową i pochłanianie przez melaninę. W efekcie komórki ulegają podgrzaniu i zniszczeniu, a w ich miejsce tworzone są nowe. Do usuwania zmian barwnikowych można też zastosować laser frakcyjny, czyli „dziurkujący skórę”. Wiązka lasera frakcyjnego podzielona jest na tysiące małych strumieni i gdy docierają one do skóry, tworzą mikrokratery. Te wybiórcze uszkodzenia otoczone są zdrową tkanką, która umożliwia bardzo szybką regenerację skóry i zastąpienie usuniętych komórek nowymi. W efekcie przebarwienie stopniowo blednie.
Mniej intensywne i powierzchowne przebarwienia posłoneczne można usunąć za pomocą zabiegu Amelan lub Cosmelan. Polega on na nałożeniu na skórę pacjenta specjalnej maski, która posiada odcień podkładu kosmetycznego. W tej masce pacjent udaje się do domu i zmywa ją po kilku godzinach, a następnie przez kilka miesięcy stosuje specjalny krem otrzymany w klinice.
W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w mieście Warszawa znamiona posłoneczne leczy się chirurgicznie. W Poradni Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków pracują bardzo dobrzy chirurdzy onkolodzy, którzy wykonują zabiegi usunięcia zmian skórnych.
W celu umówienia się na konsultację u chirurga onkologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337