11 Sie 2017
Nowotwór złośliwy i łagodny ślinianki - gdzie się leczyć?
Co to jest rak ślinianki?
Rak ślinianki jest jednym z rodzajów nowotworów wywodzących się z komórek gruczołów ślinowych. Są to rzadkie nowotwory, gdyż stanowią jedynie ok. 1% wszystkich nowotworów człowieka. Nowotwory umiejscowione w śliniance przyusznej (ok. 70-80% wszystkich nowotworów) są zazwyczaj łagodne i rzadko dają przerzuty do innych struktur. Jeśli natomiast chodzi o raka ślinianki podżuchwowej, to w połowie przypadków są to zmiany złośliwe.
Rak ślinianki - czym są ślinianki?
Ślinianki to parzyste gruczoły przewodu pokarmowego, które wydzielają ślinę – specjalny płyn bogaty w enzymy, białka regulatorowe, białka obronne, złuszczony naskórek i wiele innych bardzo istotnych substancji.
Wyróżniamy trzy grupy ślinianek:
- ślinianki przyuszne
- ślinianki podżuchwowe,
- ślinianki podjęzykowe.
Jak w prawie każdym narządzie organizmu człowieka, również w śliniankach mogą rozwijać się nowotwory. Ze względu na dużą złożoność budowy i różnorodność tkanek, nowotwory ślinianek są wyjątkowo zróżnicowaną grupą pod względem objawów, sposobu leczenia, zdolności do dawania przerzutów i rokowania. Istotny jest fakt, że w śliniankach dochodzi do powstawania zarówno nowotworów łagodnych, jak i złośliwych.
Rak ślinianki - jakie są przyczyny i objawy raka ślinianki?
Przyczyny większości przypadków raka ślinianki nie są znane, jednak wiadomo, iż ryzyko rozwoju tego typu nowotworu rośnie pod wpływem takich czynników, jak:
- wiek (im starszy człowiek, tym większe ryzyko raka ślinianki),
- radioterapia głowy i szyi,
- kontakt z niektórymi związkami chemicznymi w zakładach pracy.
Na raka ślinianki może wskazywać podrażnienie twarzy, będące skutkiem szybkiego wzrostu nowotworu ślinianki. Ponadto charakterystycznym objawem raka ślinianki są przerzuty do węzłów chłonnych. Niekiedy choroba przebiega bezobjawowo. Inne symptomy nowotworu ślinianki to:
- guzek w okolicy ślinianek, ucha, szczęki, żuchwy, ust lub wewnątrz jamy ustnej,
- trudności z połykaniem,
- sączenie się płynu z ucha,
- trudności z otwieraniem szeroko ust,
- osłabienie mięśni twarzy, a niekiedy również brak czucia w twarzy,
- ból twarzy, który nie mija.
Rak ślinianki - jakie są nowotwory złośliwe ślinianek?
Do nowotworów złośliwych ślinianek zalicza się:
- gruczolakoraki – cechują się mnogością odmian, co wiąże się z innym rokowaniem, zróżnicowaną budową histologiczną i zdolnością do tworzenia przerzutów,
- gruczolakorak groniasty – najczęściej spotykany jest w śliniankach przyusznych, w okolicach policzków i warg, w badaniu wyczuwa się go jako torbielowaty, ruchomy i dobrze odgraniczony guz; po usunięciu u 1/3 chorych dochodzi do wznowy (odrośnięcia); u 15% pacjentów z tym rakiem stwierdza się odległe przerzuty pogarszające rokowanie,
- gruczolakorak polimorficzny dobrze zróżnicowany – jest wolno rosnącym guzem o granicznej złośliwości (pomiędzy rakiem złośliwym a łagodnym), ponieważ nie daje przerzutów, ale może naciekać okoliczne tkanki; najczęściej znajdywany jest na wargach, podniebieniu oraz policzkach,
- gruczolakorak bez cech wyróżniających – histologicznie wygląda jak typowy gruczolakorak; ma zdolność do tworzenia przerzutów,
- gruczolakorak polimorficzny o niewielkiej złośliwości,
- gruczolakorak podstawnokomórkowy,
- gruczolakorak śluzowy,
- raki z przewodów ślinowych – jest rakiem nisko zróżnicowanym, więc cechuje go zdolność do tworzenia przerzutów odległych,
rzadsze nowotwory złośliwe ślinianek.
Rak ślinianki - jakie są nowotwory łagodne ślinianek?
Nowotwory łagodne ślinianek to:
- gruczolaki jednopostaciowe to nowotwory zbudowane wyłącznie z jednego rodzaju tkanki,
- gruczolaki podstawnokomórkowe – dotyczą zwykle ślinianek przyusznych, a objawiają się jako stosunkowo nieduże guzy zlokalizowane w okolicy wargi lub policzka; w badaniu fizykalnym wykazują ruchomość i są stosunkowo twarde; po wycięciu nie nawracają,
- adenoma canaliculare – budowa nowotworu i objawy są podobne do gruczolaka podstawnokomórkowego,
- gruczolaki kwasochłonne ziarniste – choroba zwykle dotyczy ślinianek przyusznych, ten nowotwór wyczuwalny jest jako pojedyncze guzy do przodu od ucha w stronę żuchwy,
- inne rzadsze nowotwory.
Rak ślinianki – jak wygląda diagnostyka i leczenie raka ślinianki?
Rak ślinianki bywa wykrywany w sposób całkowicie przypadkowy w czasie standardowej wizyty w gabinecie stomatologicznym lub u lekarza ogólnego. Pośród badań jakie wykonuje się dla stwierdzenia tego nowotworu wyróżnia się:
- USG,
- badanie fizykalne,
- tomografia komputerową,
- rezonans magnetyczny,
- endoskopia,
- pozytonowa tomografia emisyjną,
- biopsja aspiracyjna cienkoigłowa,
- badanie histopatologiczne pobranej tkanki.
Leczenie raka ślinianek polega przede wszystkim na usunięciu całej lub części ślinianki. Często w czasie operacji chirurgicznej dokonuje się także usunięcia węzłów chłonnych. Po zabiegu zazwyczaj stosuje się radioterapię. Jeśli natomiast chodzi o guzy ślinianek niewykazujące cech złośliwości, stosuje się leczenie operacyjne, polegające na usunięciu zmienionej ślinianki i dużej części zdrowej. Jednym z typów operacji w tego rodzaju nowotworze jest usunięcie płata powierzchniowego ślinianki z zachowaniem gałązek nerwu twarzowego. W przypadku raków o wysokim stopniu złośliwości stosuje się połączone leczenie operacyjne i radioterapię. Rokowania dla raka ślinianki uzależnione są od stadium nowotworu (rozmiarów guza), typu gruczołu ślinowego, którego dotknęła choroba, typu komórek nowotworowych, a także wieku i ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia guzów gruczołów ślinowych, należy prowadzić zdrowy styl życia, który będzie uwzględniał odpowiednią ilość snu, aktywność fizyczną, relaks i rozładowywanie stresu. Bardzo ważne jest unikanie alkoholu i tytoniu oraz zdrowa dieta, która poza odpowiednią ilością produktów bogatych w witaminy i minerały nie będzie zawierała żadnych produktów przetworzonych chemicznie.
Rak ślinianki - jakie są rokowania?
Rokowanie w przypadku raka ślinianki uzależnione jest od rodzaju nowotworu, jego stopnia złośliwości jak również zaawansowania i naciekania okolicznych struktur. W gorszej sytuacji są pacjenci, u których doszło do wystąpienia przerzutów odległych. Niezależnie od tych wszystkich czynników operacyjne leczenie w obrębie głowy i szyi silnie naraża na pojawienie się powikłań, które obniżają komfort życia. Jeśli uda się uzyskać całkowite wyleczenie, u chorego mogą pojawić się inne doskwierające problemy i dolegliwości – zaburzenia połykania, zaburzenia mowy, porażenia mięśni twarzy.
Rak ślinianki - gdzie jest dobry onkolog?
Jest wielu lekarzy, którzy dokonają diagnozy i podejmą się leczenia. My jednak wybieramy specjalistów, którzy cieszą się renomą i posiadają bardzo duże doświadczenie. Takim specjalistą jest niewątpliwie prof. dr hab. n. med. Andrzej Kawecki konsultujący pacjentów w Onkolmed Lecznica Onkologiczna. Prof. dr hab. n. med. Andrzej Kawecki wykorzystuje w leczeniu chemioterapię nowotworów i radioterapię.
W celu umówienia się na konsultację u onkologa, chemioterapeuty, radioterapeuty skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337