Czy nadmierne solenie szkodzi zdrowiu?

Ochota na słone przekąski może przerodzić się u niektórych w uzależnienie podobne do uzależnienia od cukru. Dla niektórych powinien to być niepokojący objaw, który może sygnalizować różne stany chorobowe lub niewłaściwe nawodnienie i odżywienie organizmu. Jedno jest pewne – sól jest nam potrzebna do życia, ale nadmierna ochota na słone potrawy nie jest normalnym zjawiskiem.
Sól w nadmiarze nie jest pożądana, ale i niedobór soli jest szkodliwy. Ludzki organizm ważący około 50 kg zawiera w sobie około 200 g sodu (około 40 łyżeczek), które krąży m.in. w moczu i we krwi. Sól jest niezbędna do utrzymania właściwej gospodarki wodno-elektrolitowej, do funkcjonowania tarczycy i metabolizmu, utrzymania właściwego ciśnienia krwi i prawidłowej gospodarki cholesterolowej, zachowania skupienia i koncentracji.

Jaki jest wpływ nadmiaru soli w żywności na zdrowie?

Zwiększona podaż sodu w diecie powoduje zwiększenie wydalania wapnia z moczem, co może prowadzić do powstania kamieni nerkowych.
Nadmierne spożycie chlorku sodowego prowadzi do stężenia sodu (> 145 mmol/l) w osoczu, co może prowadzić do hipernatremii. Objawia się ona nerwowością, zaburzeniami orientacji, gorączką, wzmożonym napięciem mięśni szkieletowych, a nawet mogą wystąpić drgawki i śpiączka. Długotrwałe spożycie dużej ilości soli jest czynnikiem ryzyka choroby nadciśnieniowej. Może być również związane z występowaniem udarów mózgu.
Wysoka zawartość chlorku sodowego w diecie może prowadzić także do wzrostu ryzyka rozwoju raka żołądka, ponieważ sól może uszkadzać błonę śluzową żołądka i powodować karcinogenezę.

Gdzie jest najwięcej soli?

Niestety rezygnacja z solenia potraw w domu nie jest wystarczająca do zapewnienia prawidłowego poziomu soli w diecie. Wynika to z powszechnego dodatku soli do różnych produktów spożywczych. Sól znajduje się nie tylko w słonych przekąskach czy fast-foodach, ale także w wielu produktach, które wydają nam się zdrowe lub naturalne. Także tradycyjne produkty mają sporo soli – nic w tym dziwnego – dawniej była ona wykorzystywana jako konserwant uniemożliwiający rozwój bakterii i pleśni (dziś w tym celu stosuje się konserwanty lub odpowiednie technologie nadające żywności trwałość). W niewielkich ilościach możemy także znaleźć sól w produktach zaskakujących np. w mlecznych deserach – o ile jednak nie czujemy smaku słonego dodatek ten jest zapewne na tyle mały, że nie ma istotnego wpływu na ogólną podaż soli w naszej diecie.
Najwięcej soli znajdziemy w następujących produktach (oprócz tych oczywistych jak solone przekąski typu chipsy, orzeszki, frytki):

• pieczywo, w tym pieczywo tradycyjne,
• wędliny,
• sery żółte i topione,
• warzywa kiszone,
• warzywa w puszkach i marynaty,
• ryby wędzone,
• gotowe dania,
• mieszanki przypraw z solą.

Jak zmniejszyć spożycie soli?

Biorąc pod uwagę ujemny wpływ zwiększonego spożycia soli na zdrowie powstaje pytanie, czy i jakie są możliwości obniżenia jej spożycia. Można to uzyskać np. poprzez zmniejszenie dodatku soli w trakcie procesów technologicznych, opracowanie receptur nowych produktów oraz  poprzez upowszechnianie i szersze stosowanie zamienników soli kuchennej (np. soli sodowo-potasowej), ziół i przypraw, zarówno w przemyśle, jak i w gospodarstwie domowym. Jest to przedsięwzięcie trudne, gdyż konsumenci wykazują większe preferencje do smaku słonego, dlatego akceptowalność tego typu produktów jest wciąż stosunkowo mała. Ich upowszechnianie wymaga zatem podjęcia szerokich badań edukacyjnych. Dobre efekty przynosi nawet niewielkie (o kilka procent) obniżenie zawartości soli w większości produktów.
Zdecydowanie należy odrzucić produkty szczególnie słone, czyli słone przekąski : chipsy ziemniaczane solone, krakersy, paluszki słone, także żywność typu fast food: hamburgery, chisburgery, pizza, frytki solone oraz przyprawy z dużą zawartością soli np.: kostki bulionowe.

Czym zastąpić sól?

Do uzyskania potraw o odpowiedniej jakości sensorycznej bez dodatku soli bądź z jej obniżoną zawartością, bardzo często używa się przypraw. Do takich przypraw zalicza się m.innymi: tymianek, czosnek, majeranek, imbir, cynamon, estragon, papryka słodka, gałka muszkatołowa. W handlu znajduje się bogaty asortyment przypraw. Mogą to być przyprawy świeże lub suszone, w całości lub mielone i te nie zawierają dodatku chlorku sodowego. Na rynku można spotkać również wiele gotowych mieszanek przyprawowych. Niektóre z nich mają w swym składzie tylko przyprawy, np. zioła prowansalskie, do innych zaś dodawane są inne składniki np.: sól, substanjce wzmacniające smak i zapach, aromaty, barwniki (mieszanki przyprawowe do kurczaka). Komponowanie własnych mieszanek przyprawowych bądź używanie pojedyńczych przypraw ułatwi ograniczenie stosowania, a co za tym idzie spożywania soli.

W celu umówienia się na konsultację u onkologa, lekarza rodzinnego, dietetyka skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
izz.waw.pl/en/main-page/3-aktualnoci/aktualnoci/223-sol-ywienia-a-zdrowie
czytajsklad.com/sol-znaczeniewzywieniuczlowieka/