Chemioterapia w guzach neuroendokrynnych układu pokarmowego

Co to są guzy neuroendokrynne układu pokarmowego?

Guzy neuroendokrynne układu pokarmowego (GEP-NET) stanowią heterogenną grupę guzów wywodzących się z komórek rozlanego układu endokrynnego (DES), który składa się z kilkunastu typów wysoko wyspecjalizowanych komórek pochodzenia endodermalnego, rozproszonych w układzie pokarmowym.
Guzy neuroendokrynne układu pokarmowego nie stanowią nowego problemu klinicznego. Jednak do niedawna ich diagnostyka i leczenie pozostawały na marginesie zainteresowania w onkologii. Wynikało to z jednej strony z faktu, że jest to stosunkowo niewielka procentowo grupa chorych onkologicznych (w dodatku o na ogół lepszym rokowaniu niż inni chorzy na nowotwory), a z drugiej z niedoskonałości metod diagnostycznych i możliwości terapeutycznych specyficznych dla tych patologii.
Są to nowotwory o swoistej biologii, dające objawy nie tylko będące skutkiem ich lokalizacji narządowej, ale także często przebiegające z nadczynnością hormonalną. Z tego powodu duża część chorych jest pierwotnie kierowana do endokrynologów i przez nich leczona.
Większość guzów neuroendokrynnych jest jednak hormonalnie nieczynna i główne objawy są związane z ich lokalizacją w określonych narządach. Chorzy są leczeni według zasad powszechnie przyjętych w onkologii. Jest to oczywiste, jednak z uwagi na odmienną biologię tych nowotworów niekiedy konieczna jest daleko idąca modyfikacja taktyki postępowania. Konieczna jest współpraca
specjalistów z różnych dziedzin: chirurgów, onkologówklinicznych, endokrynologów, patologów, specjalistów medycyny nuklearnej. W ostatnich latach dokonał się znaczący postęp zarówno w diagnostyce, jak i leczeniu guzów neuroendokrynnych. Powstały międzynarodowe
i krajowe rejestry guzów neuroendokrynnych: ENETS, Polski Rejestr Guzów Neuroendokrynnych. Specjaliści biorący udział w pracach tych zespołów regularnie opracowują i publikują aktualne dane i wytyczne dotyczące leczenia tej grupy nowotworów

Jakie ma zastosowanie chemioterapia w leczeniu gózów neuroendokrynnych układu pokarmowego?

Leczenie jakim jest chemioterapia guzów neuroendokrynnych żołądkowo-jelitowo-trzustkowych ma zastosowanie w zaawansowanym stadium (niedoszczętność pierwotnego leczenia chirurgicznego lub nawrót po pierwotnym leczeniu i niemożność zastosowania paliatywnego leczenia miejscowego). Stosowanie chemioterapii z założeniem uzupełniającym po doszczętnym leczeniu chirurgicznym nie znajduje uzasadnienia w świetle obecnego stanu wiedzy.
Wartość paliatywnej chemioterapii stosowanej w stadium zaawansowanym zależy od charakterystyki histologicznej (typ histologiczny oraz stopień dojrzałości) oraz umiejscowienia guza neuroendokrynnego żołądkowo-jelitowo-trzustkowego. W każdym przypadku zaawansowanego guza neuroendokrynnego żołądkowo-jelitowo-trzustkowego  przed podjęciem decyzji o zastosowaniu chemioterapii należy rozważyć celowość wykorzystania paliatywnego leczenia miejscowego (metastazektomia, termoablacja, krioablacja lub embolizacja) i bioterapii (analog SST lub INF-a).
Szczegółowe wskazania do stosowania chemioterapii w guzach neuroendokrynnych żołądkowo-jelitowo-trzustkowych  obejmują następujące sytuacje kliniczne:

• progresja nisko zróżnicowanego nowotworu po wcześniejszym leczeniu chirurgicznym;
• progresja wysoko zróżnicowanego nowotworu o wysokim wskaźniku proliferacji po wcześniejszym leczeniu chirurgicznym;
• progresja wysoko zróżnicowanego nowotworu o niskim wskaźniku proliferacji po wcześniejszym leczeniu chirurgicznym i biologicznym.

Standardowym postępowaniem w przypadku progresji po leczeniu chirurgicznym guzów neuroendokrynnych żołądkowo-jelitowo-trzustkowych o niskim zróżnicowaniu histologicznym jest stosowanie chemioterapii według schematu z udziałem cisplatyny i etopozydu, co powoduje uzyskanie obiektywnych odpowiedzi u 40–70% chorych (w tym całkowita odpowiedź — ok. 20–25%) z medianą przeżycia w granicach 12–15 miesięcy. Modyfikacja wymienionego schematu z wykorzystaniem trzeciego leku (paklitaksel) i zastosowaniem karboplatyny zamiast cisplatyny prowadzi do uzyskania wysokiego odsetka całkowitych odpowiedzi przy korzystnej medianie przeżycia, ale jednocześnie istotnie zwiększa ryzyko mielotoksyczności.
W praktyce klinicznej nie zaleca się prób stosowania innych schematów (np. cisplatyna i irynotekan lub oksaliplatyna i fluorouracyl z folinianem wapnia).
Skuteczność chemioterapii guzów neuroendokrynnych żołądkowo-jelitowo-trzustkowych  o wysokim zróżnicowaniu jest znacznie większa w przypadku nowotworów wywodzących się z trzustki w porównaniu z innymi umiejscowieniami (żołądek, dwunastnica, jelito cienkie, wyrostek robaczkowy i jelito grube), jednak interpretację wyników badań utrudnia zróżnicowanie charakterystyki chorych pod względem prognostycznych czynników i kryteriów oceny odpowiedzi.
W NET trzustki o wysokim zróżnicowaniu najwyższą aktywność w monoterapii (wskaźnik odpowiedzi — 20–30%) wykazują streptozocyna, doksorubicyna, fluorouracyl, dakarbazyna i temozolomid. Stosowanie schematów wielolekowych jest bardziej skuteczne w porównaniu z monoterapią zarówno pod względem wskaźnika odpowiedzi, jak i przeżycia (mediana przeżycia — 15–30 miesięcy). Powszechnie zaleca się skojarzenie streptozocyny z doksorubicyną lub fluorouracylem. Zwiększanie liczby leków w schemacie nie powoduje zasadniczej poprawy wyników leczenia, natomiast wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia niepożądanych następstw terapii.
Ocena rzeczywistej wartości chemioterapii u chorych na wysoko zróżnicowane guzy neuroendokrynne żołądkowo-jelitowo-trzustkowe  o umiejscowieniu innym niż w trzustce jest trudna ze względu na niewielką liczbę badań, których wyniki są sprzeczne. Schematy chemioterapii są analogiczne do stosowanych w nowotworach umiejscowionych w trzustce. Pośrednie porównanie wyników badań prowadzonych u chorych na guzy neuroendokrynne żołądkowo-jelitowo-trzustkowe  wskazuje na niższe prawdopodobieństwo uzyskania odpowiedzi (15–35% wobec 5–15%) w przypadku umiejscowienia nowotworów w innych narządach niż trzustka.
Wartość wskaźnika proliferacji ma niewątpliwą wartość prognostyczną (Ki-67 > 10% — gorsze rokowanie), ale predykcyjne znaczenie podwyższonego wskaźnika proliferacji wymaga potwierdzenia w badaniach prospektywnych (część dotychczasowych badań sugeruje większe prawdopodobieństwo odpowiedzi u chorych onkologicznych z podwyższoną wartością Ki-67).
Postęp wiedzy na temat biologii guzów neuroendokrynnych żołądkowo-jelitowo-trzustkowych  wskazuje na możliwość wykorzystania molekularnie ukierunkowanych leków (zwłaszcza inhibitory angiogenezy). Wyniki dotychczasowych badań z zastosowaniem inhibitora czynnika wzrostu środbłonka naczyń (bewacyzumab) oraz wielokinazowych inhibitorów angiogenezy i proliferacji (sunitynib, sorafenib, temsirolimus) są obiecujące, ale wymagają potwierdzenia.

Gdzie pójść do onkologa w Warszawie w celu leczenia gózów neuroendokrynnych układu pokarmowego?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna jest to przychodnia onkologiczna w Warszawie w której działa Poradnia Nowotworów Układu Pokarmowego i Poradnia Proktologiczna. Pracują w niej bardzo dobrzy i polecani lekarze specjaliści specjalizujący się w leczeniu między innymi guzów neuroendokrynnych układu pokarmowego.
Przychodnia onkologiczna Onkolmed Lecznica Onkologiczna to bardo dobry wybór jeśli szuka się diagnozy i leczenia nowotworów.

W celu umówienia się na konsultację u chemioterapeuty, onkologa, skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337.

Źródła:
https://journals.viamedica.pl/gastroenterologia_kliniczna/article/downlo...
https://www.researchgate.net/profile/Jolanta_Kunikowska/publication/2373...