Krwawienie z przewodu pokarmowego - przyczyny, rozpoznanie, leczenie

Krwawienie z układu pokarmowego jest objawem, którego nie można lekcjoważyć. Może on świadczyć o bardzo poważnej chorobie i doprowadzić do śmierci w sytuacji braku jakichkolwiek działań zapobiegawczych.

Jakie są przyczyny krwawienia z przewodu pokarmowego?

Krwawienie z układu pokarmowego jest objawem klinicznym, spotykanym dość często w patologii układu trawiennego. Jest uważane za stan naglący w gastroenterologii i wymaga intensywnego postępowania terapeutycznego. O masywnym krwotoku mówimy wówczas gdy dochodzi do utraty przynajmniej 1 litra krwi w krótkim czasie.
Omawiając najczęstsze przyczyny krwawienia z przewodu pokarmowego, należy rozróżnić krwawienia zgórnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowegoo ze względu na fakt, że inne są objawy kliniczne, inna diagnostyka tych stanów oraz inne postępowanie terapeutyczne.
Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego oznacza krwawienie z przełyku, żołądka i dwunastnicy. Podstawowe objawy zależą od intensywności i czasu trwania krwawienia i należą do nich wymioty treścią fusowatą (melanemesis), żywoczerwoną krwią (hematemesis), oraz luźne, niekiedy płynne smoliste stolce (melena). Pacjenci wymiotujący treścią krwistą stanowią 30% przypadków, natomiast smoliste stolce pojawiają się u 20% krwawiących chorych i wskazują na krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego. trwające już od pewnego czasu. Mogą być obecne jeszcze w kilka dni po ustaniu krwawienia. Smolisty kolor stolca związany jest z obecnością hematyny powstałej z hemoglobiny pod wpływem bakterii jelitowych, natomiast fusowate wymioty z obecnością hematyny powstałej z hemoglobiny pod wpływem kwaśnej treści żołądkowej.
Główne przyczyny krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego stanowią:

• wrzód trawienny żołądka lub dwunastnicy – 35-50% przypadków. Występuje on u co piątej osoby z chorobą wrzodową w ciągu jej życia. Dla niektórych jest pierwszą manifestacją choroby,
• nadżerkowe zapalenie błony śluzowej żołądka 10-25%,
• żylaki przełyku 10-30%,
• zespół Mallory-Weissa 5-20% (linie pęknięcia śluzówki w okolicy wpustu powstałe wskutek nagłego wzrostu ciśnienia śródbrzusznego. Występują po silnych wymiotach zwykle związanych z nadużyciem alkoholu).

Rzadsze przyczyny krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego obejmują:

• gastropatię wrotną,
• zmianę naczyniową Dienlafoy (uszkodzenie peptyczne śluzówki i błony podśluzowej w okolicy podwpustowej),
• raka żołądka,
• zapalenie błony śluzowej, nadżerka, wrzód przełyku,
• niezłośliwe guzy żołądka (polipy, naczyniaki, mięśniaki),
• teleangiektazje i angiodysplazje,
• połkniętą krew (krwawienie z nosa, krwioplucie),
• krwawienie z dróg żółciowych (haematobilia),
• choroby ogólnoustrojowe: skazy krwotoczne (płytkowe, naczyniowe, osoczowe), chłoniaki, mocznica.

Krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego manifestują się zwykle obecnością świeżej krwi towarzyszącej wypróżnieniom.
Najczęstsze przyczyny krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego obejmują:

• żylaki odbytu,
• nieswoiste zapalenia jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohn´a),
• raka jelita grubego,
• zapalenie uchyłków okrężnicy,
• polipy jelita grubego,
• zakażenia pałeczką Shigella i Salmonella,
• amebiazę,
• endometriozę,
• choroby ogólnoustrojowe.

Jakie są objawy krwawienia z przewodu pokarmowego?

Podstawowymi objawami krwawienia z przewodu pokarmowego są wymioty oraz krew w stolcu.
Wymioty mogą być: fusowate, (przypominają fusy od kawy), pojawiające się w sytuacji, gdy krew przed zwymiotowaniem przez jakiś czas znajdowała się w żołądku i ulegała działaniu soku żołądkowego; krwiste, o barwie żywoczerwonej (częściej w krwawieniach z przełyku oraz w bardzo masywnych krwotokach z żołądka). W przypadku szczególnie intensywnych krwotoków wymioty przybierają barwę jasno- lub ciemnoczerwoną.
W przypadku pojawienia się krwi w stolcu - stopień zmieszania krwi ze stolcem jest tym większy, im wyżej znajduje się miejsce krwawienia. I tak, jeśli krwawienie pochodzi z końcowego odcinka jelita grubego, krew może pokrywać stolec pasmami. Z kolei objawem charakterystycznym dla krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego są stolce smoliste o czarnym (nie ciemnobrązowym) zabarwieniu, które świadczą o tym, że krew zawarta w stolcu została wcześniej strawiona pod wpływem działania soku żołądkowego.
Innymi objawami, świadczącymi o krwawieniu z przewodu pokarmowego są:

• niedokrwistość,
• bladość skóry (przy większych krwawieniach skóra przyjmuje charakterystyczna blado-szarą barwę, jest zimna, spocona),
• osłabienie,
• zawroty głowy,
• mroczki przed oczami (charakterystyczne dla utraty dużej ilości krwi).

Bóle brzucha są objawem rzadziej spotykanym, często nawet bardzo masywne krwotoki przebiegają bez bólów.

Jak rozpoznaje i leczy się krwawienie z przewodu pokarmowego?

Podstawową metodą diagnostyczną stosowaną w krwotokach do przewodu pokarmowego jest badanie endoskopowe. Gdy podejrzewamy, że mamy do czynienia z krwawieniem z przewodu pokarmowego w jego górnym odcinku, to wykonujemy gastroskopię, a gdy z dolnego odcinka – kolonoskopię. Powinny one być wykonane jak najszybciej po wystąpieniu objawów.
Pomagają one nie tylko zlokalizować źródło krwawienia, ale także umożliwiają jego zatrzymanie metodami endoskopowymi. Możemy wyróżnić dwie grupy endoskopowych metod tamowania i leczenie krwawienia z przewodu pokarmowego: metody nietermiczne i termiczne. Do metod nietermicznych zaliczamy m.in. iniekcje adrenaliny, klipsy naczyniowe czy kleje tkankowe, a do metod termicznych m.in. koagulację argonową i elektrokoagulację.
Zastosowanie wyżej wymienionych metod wymaga nie tylko wysoko specjalistycznego sprzętu, ale także dużego doświadczenia lekarzy specjalistów. Najpowszechniej stosowanymi metodami jest zakładanie klipsów naczyniowych oraz stosowanie metody iniekcyjnej.

Gdzie udać się po pomoc?

W przypadku wystąpienia krwawienia z przewodu pokarmowego należy wezwać pogotowie, które przewiezie pacjenta do szpitala w celu wykonania badań i zatrzymania kwawienia.
W Onkolmed Lecznica Onkologiczna są natomiast specjaliści zajmujący się leczeniem nowotworów układu pokarmowego, których objawem może być krwawienie.

W celu umówienia się na konsultację do chirurga, proktologa, onkologa skontaktuj się z Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
czytelniamedyczna.pl/577,krwawienia-z-przewodu-pokarmowego-przyczyny-i-zasady-leczenia.html
poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/krwawienie-z-przewodu-pokarmowego-aa-eAtf-qfJq-R5ie.html
wylecz.to/uklad-pokarmowy/krwawienie-z-dolnego-odcinka-przewodu-pokarmowego/
portal.abczdrowie.pl/krwawienie-z-przewodu-pokarmowego