Czym jest neuralgia nerwu trójdzielnego?

Co to jest neuralgia nerwu trójdzielnego?

Neuralgia nerwu trójdzielnego powoduje ból nie do wytrzymania, chodzę po ścianie, czuję prąd w głowie – tak barwnych określeń używają ofiary neuralgii, próbując go opisać. Bywa on rwący, piekący, palący, strzelający, przeszywający, rozdzierający. To napad ostrego bólu ograniczonego do okolicy czoła, policzka, nosa lub żuchwy. Trwa raptem kilkadziesiąt sekund, ale jest niezwykle silny. Przytrafia się niezależnie od płci i wieku, choć z większości statystyk wynika, że ofiarami tej choroby są zazwyczaj kobiety po 50. roku życia. Atak wywołują bodźce w prawidłowych warunkach zupełnie nieszkodliwe, np. zimno, ruch wargi, powiew wiatru czy nagryzienie twardego kęsa pokarmu. Z biegiem lat natężenie dolegliwości może narastać. 
Na szczęście ból nie ma charakteru stałego. Cechą charakterystyczną tego rodzaju dolegliwości są serie bolesnych napadów trwające przeważnie kilkadziesiąt sekund (rzadziej przeciągają się do godziny), które mijają, by po jakimś czasie znów powrócić. I może je wywołać delikatny powiew wiatru, uczucie zimna, nieraz ruch wargi – stąd wielu pacjentów, nawet gdy ich nic nie boli, żyje w strachu przed kolejnym atakiem, którego nigdy nie potrafią przewidzieć. Starają się asekurować: mówią przez zaciśnięte zęby, mrużą oczy.

Neuralgia nerwu trójdzielnego - gdzie umiejscawia się nerwoból?

Miejsce występowania bólu jest adekwatne do zakresu unerwienia nerwu trójdzielnego. Nerw trójdzielny (V nerw czaszkowy) zaopatruje czuciowo okolicę twarzy. Oddaje on 3 gałęzie:

• nerw oczny – unerwia skórę głowy powyżej szpary powiekowej oraz boczną powierzchnię nosa (tzw. górne piętro twarzy),
• nerw szczękowy – unerwia skórę poniżej szpary powiek i powyżej szpary ust (tzw. środkowe piętro twarzy),
• nerw żuchwowy –  unerwia czuciowo skórę poniżej szpary ust i skroni (tzw. dolne piętro twarzy).

Neuralgia może dotyczyć każdej gałązki nerwu osobno (np. gdy zajęty jest tylko nerw oczny ból występuje w okolicy czoła) bądź obejmować wszystkie trzy jego odnogi (ból dotyczy połowy twarzy). Wyróżnia się 2 postacie neuralgii trójdzielnej:

• klasyczną neuralgię nerwu trójdzielnego – zwaną również samoistną, której przyczyna pozostaje nieznana,
• objawową neuralgię nerwu trójdzielnego – występującą w przebiegu innych schorzeń.

Postać klasyczna jest zdecydowanie częstsza od postaci objawowej. Objawowa neuralgia trójdzielna występuje tylko w 2 % przypadków i może być spowodowana przez ucisk korzenia bądź zwoje nerwu przez guz (nowotworowy i nienowotworowy) lub naczynie krwionośne czy przez proces demielinizacyjny pnia mózgu.
W populacji klasyczna neuralgia trójdzielna występuje z częstością ok 15 osób na 100 000 mieszkańców i dotyczy przede wszystkim osób po 40. roku życia. Szczyt zapadalności na neuralgię trójdzielną przypada na 5 – 7 dekadę życia. Jeżeli neuralgia ujawnia się przed 30. rokiem życia, należy intensywniej poszukiwać przyczyny tego zjawiska, gdyż najprawdopodobniej pacjent cierpi na postać objawową choroby.

Neuralgia nerwu trójdzielnego – Jakie są przyczyny neuralgii nerwu trójdzielnego?

Chociaż ucisk przez naczynia krwionośne stanowi najczęstszą przyczynę neuralgii nerwu trójdzielnego, to lista możliwych przyczyn choroby pozostaje znacznie dłuższa
Wśród prawdopodobnych przyczyn tej choroby należy wyszczególnić:

• tętniaka,
• rosnący stopniowo guz,
• narośl kostną,
• efektem stwardnienia rozsianego,
• niewłaściwe wyrwanie zęba — do odczuwania bólu dojść może jeśli przy zabiegu ekstrakcji doszło do uszkodzenia jednej z gałązek nerwowych
• jako następstwo półpaśca,
• jako skutek przewiania twarzy przez zimny wiatr.

Znane są również przypadki, w których nie udało się określić przyczyny pojawienia się tegoż schorzenia. Bywa również tak, że za neuralgię odpowiedzialne są zwykłe procesy starzenia się organizmu oraz schorzenia prowadzące do uszkodzenia osłonki mielinowej zabezpieczające włókna nerwowe.
Do podrażnienia nerwu, a więc i objawów neuralgii dochodzi przy wielu codziennych czynnościach. Wśród nich są:

• mówienie,
• jedzenie oraz picie,
• szczotkowanie zębów,
• golenie się,
• nakładanie makijażu,
• dotykanie twarzy,
• wyrażanie emocji poprzez mimikę.

Neuralgia nerwu trójdzielnego – jakie są objawy neuralgii nerwu trójdzielnego?

Oprócz najbardziej charakterystycznego bólu, przy neuralgii nerwu trójdzielnego występować mogą również inne symptomy, wśród których wymienić można:

• łzawienie z oka, które to umiejscowione jest po stronie dotkniętej chorobą,
• przeczulica umiejscowiona po stronie twarzy dotkniętej chorobą,
• ruchy twarzy oraz żuchwy, tiki,
• szczypanie twarzy — niekiedy utrudniające rozmowę i wymagające pocierania,
• tępe bóle głowy — pojawiają się przeważnie po dłuższym czasie trwania choroby.

Należy pamiętać, że jeśli dochodzi do odczuwania bólu obustronnie, to neuralgia może być pod postacią objawową — tym istotniejsza staje się dokładna diagnostyka i odkrycie przyczyny pojawienia się schorzenia.

Neuralgia nerwu trójdzielnego – jak przebiega diagnostyka neuralgii nerwu trójdzielnego?

Neuralgia nerwu trójdzielnego powinien zająć się lekarz specjalista neurolog i nawet, gdy udamy się do lekarza rodzinnego, wizyta zakończy się zapewne skierowaniem do neurologa. Lekarz neurolog ustala diagnozę na podstawie wywiadu oraz sprawdzenia bolesności w obrębie nerwu. Podczas badania lekarz neurolog może ocenić czy pacjent cierpi na zaburzenia smaku lub czy doszło do uszkodzenia fragmentu nerwu trójdzielnego, odpowiedzialnego za unerwienie mięśni żuchwy.
Lekarz neurolog może zlecić również badanie rentgenowskie (RTG), rezonans magnetyczny (RM) lub tomografię komputerową (TK), elektromiografię (EMG) i elektroencefalografię (EEG). Badania te pozwalają ocenić czynność mózgu oraz wykluczyć inne choroby objawiające się podobnym bólem. Podobne objawy występować, bowiem mogą przy zapaleniu zatok przynosowych, miazgi zębowej, chorobach oczu, uszu, w stanach zwyrodnieniowych w stawach skroniowo-żuchwowych, a nawet w stwardnieniu rozsianym. Ważne jest to w przypadku osób młodszych, u których bóle te są symptomami choroby układu nerwowego. U osób w podeszłym wieku podobne obawy wskazują raczej na neuralgię nerwu trójdzielnego.
Pacjenci ze zdiagnozowaną neuralgią nerwu trójdzielnego powinni pozostawać pod stałą opieką lekarza, który ustali dalsze leczenie.

Neuralgia nerwu trójdzielnego –  jak przebiega leczenie neuralgii nerwu trójdzielnego?

W leczeniu neuralgii trójdzielnej zastosowanie znalazły dwie metody postępowania : farmakoterapia i leczenie chirurgiczne. Terapia farmakologiczna jest postępowaniem pierwszego rzutu, a za najbardziej skuteczny lek uchodzi karbamazepina. W razie występowania złej tolerancji leku (np. bóle i zawroty głowy – należy zbadać stężenie karbamazepiny we krwi) lub jego nieskuteczności stosowane są inne środki m.in.: baklofen, fenytoina, kwas walproinowy czy klonazepam.
U około 50% pacjentów leczenie farmakologiczne kończy się niepowodzeniem. Tym chorym poprawę może przynieść akupunktura. W wyjątkowo opornych na farmakoterapię neuralgiach stosowane jest leczenie inwazyjne. Do najczęściej wykonywanych zabiegów należą : pozaczaszkowe odnerwienie zajętej gałęzi nerwu trójdzielnego (wyłączenie danego obszaru twarzy z czucia), termoregulacja zwoju nerwowego Gassera (celowe uszkodzenie zwoju nerwu trójdzielnego, by ten nie przewodził bólu), uszkodzenie korzeni nerwu trójdzielnego glicerolem.

Neuralgia nerwu trójdzielnego – gdzie przyjmuje najlepszy neurolog i neurochirurg?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna to przychodnia zatrudniajaca najlepszych specjalistów, w tym w dziedzinie neurologii i neurochirurgii.

W celu umówienia się na konsultację u neurologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Szanowni Pacjenci,

Przed zapisem do lekarza specjalisty bardzo prosimy o dokładne zapoznanie się z zakresem działalności danego lekarza (każdy lekarz specjalista leczy inną część ciała). W przypadku problemu z wyborem właściwego specjalisty, prosimy o kontakt z Recepcją Onkolmed. Chętnie służymy pomocą. W celu prawidłowego zapisu do specjalisty, przeprowadzamy wywiad z Pacjentem. Mając tę wiedzę łatwiej jest nam zaoferować konkretną pomoc i wybór odpowiedniego lekarza.

Ze względu na długą listę oczekujących w przypadku rezygnacji z wizyty prosimy o wcześniejsze jej odwołanie. 

Szanujmy się wzajemnie.