Objawy dermatologiczne w nowotworach układu pokarmowego

Wiele chorób układu pokarmowego przez dłuższy czas przebiega bezobjawowo lub ma niespecyf iczne objawy, co utrudnia rozpoznanie, opóźnia leczenie i może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji. W rozpoznaniu mogą okazać się pomocne współistniejące niekiedy objawy skórne. W artykule omówiono zmiany skórne i choroby skóry, które mogą towarzyszyć nowotworom układu pokarmowego. Poznanie tych zależności może znacznie ułatwić rozpoznanie i przyspieszyć rozpoczęcie odpowiedniego leczenia.
Rak jelita grubego jest w Polsce drugą w kolejności przyczyną zgonów z powodu nowotworów złośliwych po raku płuc u mężczyzn, a trzecią po raku płuc i sutka u kobiet. Również raki żołądka i trzustki są wymieniane wśród najczęstszych przyczyn zgonów nowotworowych. Rak przełyku występuje nieco rzadziej, jednak również charakteryzuje się wysoką śmiertelnością. Problemem w przypadku tych czterech nowotworów jest zbyt późne rozpoznanie. Nie we wszystkich przypadkach współistnieją objawy skórne, które świadczą o występowaniu danego nowotworu, ale w przypadku pojawienia się są one niewątpliwie ważnym sygnałem, którego nie należy zlekceważyć. Skórne objawy nowotworów złośliwych przewodu pokarmowego mają istotne znaczenie ze względu na możliwość wcześniejszego rozpoznania nowotworu, a w przypadku zespołów uwarunkowanych genetycznie często można podjąć działania profilaktyczne przed pojawieniem się nowotworu.
Zespoły paraneoplastyczne można podzielić na uwarunkowane genetycznie i nabyte.

Zespoły uwarunkowane genetycznie

Zespoły uwarunkowane genetycznie są rzadkie, najczęściej dziedziczone autosomalnie dominująco, nie zawsze z pełną penetracją, i wiążą się z mutacjami w różnych genach chroniących przed rozwojem nowotworów. Dokładne poznanie patogenezy tych zespołów może mieć znaczenie w zrozumieniu mechanizmów prowadzących do rozwoju nowotworów złośliwych, także tych pojawiających się sporadycznie. Ryzyko występowania nowotworów złośliwych u chorych z objawami uwarunkowanych genetycznie zespołów paraneoplastycznych jest na tyle wysokie, że konieczne jest wykonywanie odpowiednich badań przesiewowych.

Zespoły nabyte

Wyróżniamy nabyte zespoły paraneoplastyczne, w których nowotwory narządów wewnętrznych stwierdza się u większości chorych (np. rogowacenie ciemne złośliwe, zespół tripe palms, zespół Lesera-Trelata, zespół Bazexa, hypertrichosis lanuginosa, zespół glukagonoma, erythema gyratum repens) lub tylko u niektórych chorych (np. zapalenie skórno--mięśniowe, pityriasis rotunda). Inny podział obejmuje zespoły z nadmiernym rogowaceniem (rogowacenie ciemne złośliwe, zespół tripe palms, zespół Lesera-Trelata, zespół Bazexa, pityriasis rotunda) i pozostałe jednostki. Zespoły tripe palms i Lesera-Trelata bywają przez niektórych autorów uważane za odmianę rogowacenia ciemnego złośliwego, jednak częściej są traktowane jako odrębne zespoły o zbliżonej patogenezie. Niekiedy opisuje się współwystępowanie tych zespołów. Ich patogeneza nie jest do końca poznana. Sugerowany jest udział czynników wzrostu wydzielanych przez guzy, w połączeniu z predyspozycjami osobniczymi danego pacjenta. W przypadku zespołu glukagonoma i zespołu rakowiaka czynnikami wywołującymi są wydzielane przez guzy hormony lub cytokiny o działaniu innym niż czynniki wzrostu. Nie w pełni poznana jest również patogeneza zespołu Bazexa i erythema gyratum repens. Sugeruje się m.in. udział odpowiedzi układu odpornościowego na nowotwór i występowanie reakcji krzyżowej z innymi tkankami. Zmiany skórne w nabytych zespołach paraneoplastycznych zwykle korelują z przebiegiem nowotworu, tzn. ustępują w przypadku leczenia i pojawiają się ponownie przy nawrocie złośliwego guza.

Skórne objawy nowotworów złośliwych przewodu pokarmowego mają istotne znaczenie ze względu na możliwość wcześniejszego rozpoznania nowotworu, a w przypadku zespołów uwarunkowanych genetycznie często można podjąć działania profilaktyczne przed pojawieniem się nowotworu.

Jakie działania profilaktyczne mogą pomóc w uniknięciu nowotworu układu pokarmowego?

Zasadniczą rolę w redukcji ryzyka rozwoju nowotworów odgrywa profilaktyka pierwotna.
Odżywiaj się zdrowo, wybieraj produkty bogate w błonnik (owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych). Unikaj potraw, takich jak: czerwone mięso, produkty wysoko przetworzone, sól, cukier, pokarmy wysokokaloryczne, smażone.
Rzuć palenie, ogranicz spożywanie alkoholu.
Utrzymuj prawidłową masę ciała (18,5–24,9 BMI).
Uprawiaj regularnie, umiarkowaną aktywność fizyczną 150–300 minut tygodniowo.
Chroń się przed zakażeniami wirusowymi np. wirusem zapalenia wątroby typu C czy wirusem brodawczaka ludzkiego HPV.
Przeprowadź wywiad rodzinny, wiele nowotworów układu pokarmowego jest uwarunkowanych genetycznie.

Jak leczy się nowotwory układu pokarmowego?

W leczeniu nowotworów układu pokarmowego stosuje się różne metody. Zalicza się do nich chirurgię, leczenie farmakologiczne, chemioterapię, radioterapię. Cały czas jednak najważniejszą rolę odgrywa chirurgia a w leczeniu farmakologicznym coraz częściej stosuje się leczenie skojarzone. Jak widać nowotwory układu pokarmowego leczy się wykorzystując różne metody. Należy pamiętać, że to lekarz prowadzący decyduje o formie leczenia. Najważniejsze jest to aby było tak dobrane aby przyniosło jak najlepszy skutek.

Gdzie mogę pójść na konsultację u lekarza leczącego nowotwory układu pokarmowego?

Jest wiele ośrodków zdrowia gdzie można odbyć konsultację u onkologa. Jednym z takich miejsc jest Onkolmed Lecznica Onkologiczna, w której konsultują jedni z najlepszych specjalistów w Polsce, zajmujących się diagnostyką i leczeniem nootworów układu pokarmowego. W Onkolmed Lecznica Onkologiczna oprócz konsultacji można wykonać badania (w tym USG).

W celu umówienia się na konsultację u chirurga, chemioterapeuty, onkologa, skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337.

Źródła:
pdfs.semanticscholar.org/f131/4d17ece5a33e0a725ec0d5d42258a2331f7a.pdf
nfz-gdansk.pl/uploads/files/ULOTKA-nowotwory%20uk%C5%82adu%20pokarmowego.pdf