Ból jąder - przyczyny, objawy, leczenie

Ból jąder, jeżeli nie jest spowodowany mechanicznym urazem, może być objawem poważnych schorzeń, takich jak skręt jądra, rak jądra, przepuklina mosznowa lub tętniak aorty brzusznej. Bardzo ważna jest jak najszybsza konsultacja z urologiem lub andrologiem w celu wdrożenia postępowania diagnostycznego oraz odpowiedniego leczenia.

Jakie są przyczyny bólu jąder?

Ból jądra może być różnorodny, jednorazowy lub powracający. Może być objawem wielu dolegliwości, m.in:

• urazu okolicy krocza, który podrażnia zakończenia nerwowe lub spowodował pojawienie się krwiaka w mosznie albo dookoła jądra,
• ucisku jądra (przed długi czas), który powoduje zaburzenia jego ukrwienia bądź przekrwienie bierne z powodu utrudnienia odpływu krwi, np. po długotrwałej jeździe na rowerze ze źle dopasowanym (niewygodnie ustawionym) siodełkiem,
• skrętu powrózka nasiennego i jądra  występującego najczęściej z powodu urazu lub towarzyszących defektów anatomicznych, powodujących nadmierną ruchomość jądra,
• obrzmienia oraz przekrwienia jąder, np. przy długotrwałym wzwodzie penisa i podnieceniu seksualnym,
• uciskania na jądro bardzo dopasowanej bielizny,
• zapalenia najądrza,
• zapalenia jądra będącego powikłaniem wirusowego zapalenia ślinianki, tzw. świnki, objawia się ono powiększeniem i bolesnością jądra (lub jąder),
  początkowego stadium przepukliny mosznowej, która uciska na powrózek nasienny, a potem na jądro, powodując uczucie pełności w mosznie oraz obrzmienie i ból tej okolicy,
• żylaków powrózka nasiennego, szczególnie ich przekrwienie, np. z powodu długotrwałego stania.

Jakie są objawy bólu jąder?

Ból jąder to nie jedyny objaw, gdy z jądrami dzieje się coś niepokojącego. Jedno z jąder może być wyraźnie powiększone i cięższe, co łączy się z dużym dyskomfortem podczas chodzenia. Ból może się również pojawiać jedynie przy dotykaniu jądra. Wraz z bólem jądra może się również pojawiać jego zaczerwienienie, obrzęk, częste oddawanie moczu lub bolesne oddawanie moczu.

Jak leczyć ból jądra?

Leczenie przewlekłego bólu jądra obejmuje leczenie zachowawcze (farmakoterapię, fizjoterapię i psychoterapię) oraz operacyjne (mikrochirurgiczne odnerwienie jądra, usunięcie najądrza, usunięcie jądra, wazostomię).
Standardowe leczenie przeciwbólowe powinno być zgodne z ogólnie przyjętą drabiną analgetyczną według WHO i obejmuje stosowanie paracetamolu, niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz leków opioidowych. Dawkowanie i leczenie skojarzone zależy od stopnia nasilenia dolegliwości bólowych. W przypadku długoterminowego stosowania NLPZ należy pamiętać o potencjalnych działaniach niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego (utrata cytoprotekcji), płytek krwi (zwiększenie uwalniania tromboksanu i zmniejszenie uwalniania prostacykliny - efekt prozakrzepowy), jak również nerek (zaburzenie hemodynamiki kłębuszkowej powodującej spadek przesączania kłębuszkowego), itd. W przypadku podejrzenia bólu o charakterze neuropatycznym można zastosować gabapentynę (900-1800 mg/dobę w trzech dawkach podzielonych) lub pregabalin (w dawce 75 mg 2x dziennie). W wybranych przypadkach zastosowanie znajdują leki przeciwdepresyjne (m.in. amytryptylina). Wczesna optymalizacja skojarzonego leczenia przeciwbólowego w „wielodyscyplinarnym” zespole leczenia bólu pozwala często odroczyć w czasie leczenie operacyjne, a nawet go uniknąć.
Oprócz farmakoterapii powinna być brana pod uwagę fizjoterapia mięśni dna miednicy prowadzona przez wykwalifikowany personel, zwłaszcza w przypadku stwierdzenia nadmiernej kurczliwości mięśni dna miednicy, kiedy techniki relaksacyjne mają korzystne działanie.
Leczenie operacyjne powinno być odroczone dopóki leczenie zachowawcze jest nieskuteczne. Jedyna metoda, która wydaje się być skuteczna, to mikrochirurgiczne odnerwienie jądra. Usunięcie najądrza wykonuje się w wybranych przypadkach, a usunięcie jądra jest ostatecznością.
Mikrochirurgiczne odnerwienie jądra zmniejsza dolegliwości bólowe jądra (o ponad 50%) u pacjentów z przewlekłym bólem moszny niereagujących na farmakoterapię. Zabieg wykonuje się z dostępu pachwinowego. Całkowite lub częściowe ustąpienie bólu obserwuje się odpowiednio u 71-96% i 9-17% pacjentów. U 12-15% pacjentów po denerwacji ból jądra nie ustępuje. Zanik jądra po zabiegu stwierdza się w 3-7% przypadków.
Nie ma jak dotąd żadnych dowodów, ale opinia ekspertów jest jednoznaczna, że usunięcie najądrza powinno być zarezerwowane dla pacjentów już po nieskutecznej mikrochirurgicznej denerwacji jądra. Najlepsze wyniki osiąga się w grupie pacjentów z bólem jądra po wcześniejszej wazektomii lub w przebiegu zmian torbielowatych w najądrzu stwierdzonych w ultrasonografii. Odsetek ustąpienia bólu jądra po usunięciu najądrza szacuje się na 50-92%.
Usunięcie jądra jest ostateczną metodą leczenia przewlekłego bólu jądra, jednakże 80% pacjentów nadal może odczuwać ból po zabiegu. W powazektomijnym zespole bólowym jądra zabieg wazo-wazostomii zmniejsza dolegliwości bólowe u 69-84% pacjentów.
Część pacjentów z przewlekłym bólem jądra na podłożu przyczyn pozamosznowych (nieurologicznych) wymaga konsultacji odpowiedniego specjalisty.

W celu umówienia się na konsultację u androloga skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337