Metody systemowego lecznia raka piersi

Co to jest rak piersi?

Rak piersi to jeden z najczęstszych nowotworów złośliwych u kobiet. Stanowi aż 12% spośród nich. U mężczyzn też może się rozwinąć, jednak są to bardzo rzadkie przypadki. Jednocześnie należy do najdłużej znanych nowotworów złośliwych – opisywano go już w starożytności. Poza rakiem, w gruczole sutkowym mogą rozwijać się też łagodne nowotwory, które jednak nie stanowią dużego zagrożenia.
Rak sutka jest nowotworem złośliwym, czyli takim, który rozwija się w sposób bardzo agresywny, z tendencją do naciekania okolicznych tkanek i tworzenia przerzutów – początkowo do okolicznych węzłów chłonnych, a następnie również to innych tkanek i narządów. Nowotwory łagodne piersi rosną często w postaci otoczonego torebką guza lub torbieli wypełnionej płynem. Natomiast nowotwory złośliwe naciekają otaczające tkanki, niszcząc je.

Jakie są metody systemowego leczenia raka piersi?

Leczenie raka piersi może mieć charakter systemowy, tzn., że oddziałuje na wszystkie komórki organizmu, nie tylko na te chore. Do takich metod leczenia należy:

• chemioterapia;
• hormonoterapia;
• leczenie celowane, które polega na podaniu dożylnie lub doustnie leków, dopasowanych w zależności od stopnia zaawansowania choroby.

Chemioterapia

U większości pacjentek podstawą leczenia raka piersi jest chirurgiczne usunięcie guza oraz radioterapia. Chemioterapia oraz hormonoterapia jest leczeniem uzupełniającym. Jednak jak pokazują badania zastosowanie chemioterapii powoduje wydłużenie życia chorych kobiet, a względne ryzyko zgonu jest niższe o około 20% w porównaniu do kobiet, które nie otrzymywały systemowego leczenia uzupełniającego.
Chemioterapię należy wdrożyć jak najszybciej po radykalnym leczeniu chirurgicznym, najlepiej w pierwszych tygodniach po operacji. Najczęściej stosowanym schematem leczenia jest tzw. CMF, który składa się z trzech leków: metotreksatu, 5-fluorouracylu i cyklofosfamidu. Aby leczenie było skuteczne podaje się 6 cykli leczenia w odstępach 3-4 tygodniowych. Odstępy te zapobiegają trwałemu uszkodzeniu szpiku kostnego. Możliwy jest też schemat AC, wykorzystujący dwa leki: doksorubicynę i cyklofosfamid. Ten schemat wymaga podania jedynie 4 cykli. Często podczas rozpoczętego leczenia lekarz zmuszony zostaje do zmiany schematu leczenia lub do zmiany pojedynczych leków. 
Chemioterapia jest leczeniem toksycznym z zastosowaniem silnych leków, dlatego też występować po niej mogą różne reakcje niepożądane. Najczęściej są to nudności i wymioty. Często dochodzi także do supresji szpiku kostnego, wypadania włosów i zapalenia błony śluzowej przewodu pokarmowego.
Chemioterapia zalecana jest przede wszystkim u pacjentek z inwazyjnym rakiem piersi. Leczenie to przeprowadzane jest gdy u pacjentki stwierdza się przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych, przerzutów tych nie stwierdza się ale wymiar guza pierwotnego przekraczała 2 cm lub gdy istnieją niekorzystne czynniki rokowania w raku piersi.

Hormonoterapia

Od dawna wiadomo, że estrogeny, czyli żeńskie hormony płciowe przeważnie powodują szybszy wzrost komórek raka piersi. Rak piersi najczęściej występuje po menopauzie, czyli w okresie, kiedy dochodzi do fizjologicznego zaprzestania produkcji hormonów przez jajniki. Okazuje się jednak, że estrogeny mogą wytwarzać się także w innych tkankach organizmu – szczególnie w tkance tłuszczowej. Dlatego też nawet po okresie przekwitania, estrogeny są nadal obecne w organizmie kobiety i jeśli zachoruje ona na raka piersi to mogą one stymulować jego dalszy rozwój.
Leczenie hormonalne jest oparte na lekach, które blokują funkcję estrogenów i w ten sposób zapobiegają jednocześnie dalszemu rozwojowi nowotworu lub jego nawrotom po leczeniu.
Nie u wszystkich kobiet takie leki mają jednak zastosowanie. Kiedy patolog bada tkankę guza usuniętego w czasie operacji, poddaje ją także badaniom mającym na celu sprawdzenie, czy na powierzchni komórek rakowych znajdują się tzw. receptory hormonalne. Receptory stanowią rodzaj zamka, do którego pasuje odpowiedni klucz. Kluczem w tym przypadku są estrogeny, które łączą się z zamkiem, czyli receptorem i to właśnie powoduje zapoczątkowanie dalszych przemian w komórce rakowej, min. stymulujące ją do dalszych podziałów, a co za tym idzie, do dalszego wzrostu i rozwoju guza.Okazuje się, że u 83% kobiet po menopauzie, które zachorowały na raka piersi, na powierzchni jego komórek występują receptory hormonalne, czyli są one potencjalnymi kandydatkami do leczenia hormonalnego. U kobiet przed menopauzą, ten odsetek jest mniejszy, ale wciąż jednak znaczący – 72%. Jeśli na powierzchni komórek nie ma receptorów tzn. że estrogeny nie mają jak dostać się do komórek. Wydawałoby się zatem, że leczenie hormonalne raka piersi nie ma w takich przypadkach sensu, natomiast naukowcy odkryli, że u niektórych pacjentek takie leczenie jednak przynosi korzyści, dlatego też, hormonoterapia włącza się u większości pacjentek z rakiem piersi.
Hormonoterapia raka piersi może opierać się na podawaniu leków, które mają na celu zablokowanie działania estrogenów lub też – głównie w przypadku kobiet młodszych przed menopauzą – zablokowanie czynności jajników (tzw. ablacja) tak aby nie wytwarzały estrogenów lub ich usunięcie chirurgiczne.
Najczęściej stosowanym lekiem, blokującym działanie estrogenów jest tamoksyfen. Naukowcy stwierdzili, że zastosowanie tego leku może obniżać ryzyko nawrotu raka lub zapobiec jego rozwojowi w drugiej piersi. Tamoksyfen działa poprzez przyłączenie się do receptora dla estrogenów na powierzchni komórek rakowych i zablokowanie go, przez co estrogeny nie mają gdzie się przyłączyć. To tak jakbyśmy włożyli do zamka klucz, który pasuje kształtem, ale nie powoduje otwarcia drzwi i jednocześnie uniemożliwia włożenie odpowiedniego klucza. Dzięki temu wzrost i podział komórek raka ulega zablokowaniu. Tamoksyfen stosuje się zarówno u kobiet przed menopauzą, jak i po menopauzie.

Leczenie celowane

Już od lat 90. ubiegłego wieku znane było negatywne znaczenie prognostyczne nadekspresji białka HER2 na powierzchni komórek raka piersi. Białko to jest receptorem błonowym należącym do rodziny receptorów naskórkowego czynnika wzrostu. U chorych na raka piersi z nadmierną ekspresją białka HER2 istnieją wskazania do zastosowania terapii celowanej. Dzięki wprowadzeniu do leczenia trastuzumabu – przeciwciała monoklonalnego blokującego funkcję receptora HER2, udało się istotnie poprawić rokowania chorych na HER2 dodatniego raka piersi. Amplifikacja HER2 jest obserwowana u około 20% pacjentek z rakiem piersi. Niestety, nie wszystkie pacjentki ze stwierdzoną w komórkach nowotworowych guza amplifikacją HER2 odpowiadają na leczenie trastuzumabem. Dodatkowo, guzy przerzutowe, które w początkowym okresie reagowały na tę terapię nabierają oporności na leczenie. W związku z tym konieczne jest stosowanie terapii z wykorzystaniem więcej niż jednego leku.
Terapie celowane są rodzajem leczenia polegającym na stosowaniu leków blokujących specjalne szlaki sygnałowe, które powodują wzrost nowotworu. W leczeniu raka piersi stosuje się szereg terapii celowanych:
Leki przeciw HER2 działające na receptor HER2 i blokujące przekazywanie sygnału i zmniejszające proliferację komórek w nowotworach HER2-dodatnich. Trastuzumab, lapatynib, pertuzumab i trastuzumab emtansyny (T-DM1) są lekami stosowanymi w terapii anty-HER2. Neratynib jest nowym lekiem anty-HER2, który może być również stosowany w leczeniu HER2-dodatniego raka piersi.
Inhibitory kinaz zależnych od cyklin 4/6 (CDK4/6) zmniejszające mnożenie się komórek w nowotworach. Palbocyklib, rybocyklib i abemacyklib są inhibitorami CDK4/6 stosowanymi w leczeniu raka piersi.
Inhibitory mechanistycznego celu dla rapamycyny (mTOR), takie jak ewerolimus, zmniejszające wzrost i mnożenie się komórek nowotworowych stymulowane przez szlak mTOR.
Inhibitory polimerazy poli-ADP-rybozy (PARP) utrudniające komórkom nowotworowym naprawianie uszkodzonego DNA, co może spowodować ich śmierć. Olaparib i talazoparib są nowymi inhibitorami PARP, które mogą być stosowane w leczeniu niektórych pacjentów z mutacją BRCA.
Inhibitory czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF), takie jak bewacizumab, powstrzymujące nowotwory przed stymulowaniem wzrostu naczyń krwionośnych w obrębie guza, tym samym pozbawiające je tlenu i składników odżywczych potrzebnych do wzrostu. 

Gdzie udać się w Warszawie po leczenie raka piersi?
Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie jest przychodnią gdzie działa Poradnia Nowotworów Piersi. Lekarze w niej zatrudnieni są to bardzo dobrzy specjaliści leczący nowotwory piersi.

W celu umówienia się na konsultację u onkologa chemioterapeuty, skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
/metody-miejscowego-leczenia-raka-piersi
https://portal.abczdrowie.pl/kiedy-stosuje-sie-chemioterapie-w-raku-piersi
https://www.zwrotnikraka.pl/nowoczesne-leczenie-raka-piersi/
https://www.esmo.org/content/download/237348/3986262/file/PL-Rak-Piersi-...