Guzy ziarnistokomórkowe płuc

Co to są guzy ziarnistokomórkowe płuc?

Guzy ziarnistokomórkowe płuc występują skrajnie rzadko, stanowiąc do 0,2% wszystkich nowotworów płuc. Jeszcze rzadziej w guzach tych znajdują się komórki złośliwe (rakowe). Zwykle są to małe, twarde, pojedyncze guzki blokujące lub otaczające drogi oddechowe i powodujące ich zwężenie.

Jak przebiega diagnostyka guzów ziarniastokomórkowych płuc?

Diagnostyka guzów ziarniastokomórkowych płuc przebiega w ten sam sposób, jak w przypadku innych typów raka płuca. 

Zdjęcie radiologiczne klatki piersiowej

Zdjęcie radiologiczne (RTG) klatki piersiowej to najczęściej wykonywane badanie obrazowe - pozwala ono na uwidocznienie płuc, dróg oddechowych, serca i kości klatki piersiowej przy pomocy promieniowania jonizującego. Osoby dorosłe w ramach profilaktyki raka płuc powinny wykonywać RTG klatki piersiowej raz na 2 lata, natomiast osoby palące bądź narażone na działanie szkodliwych substancji - raz do roku. Badanie to jest przydatne w diagnostyce raka płuca, ale także zapalenia płuc czy chorób serca. Sprzęt do badania rentgenowskiego składa się z aparatu rejestrującego obraz radiologiczny oraz tuby emitującej promieniowanie jonizujące. Badanie RTG trwa około 15 minut i zazwyczaj wykonywane jest w dwóch pozycjach: bocznej oraz przednio-tylnej. Jest badaniem łatwym i szybkim, jednakże nie zawsze jest możliwe zdiagnozowanie choroby na jego podstawie - może on bowiem nie wykryć bardzo małych zmian nowotworowych. Ponadto, ze względu na wykorzystywanie do badania promieniowania jonizującego, badania RTG nie należy przeprowadzać u kobiet ciężarnych.

Tomografia komputerowa klatki piersiowej

Tomografia komputerowa (CT) klatki piersiowej to stosowane w diagnostyce chorób płuc badanie, które jest bardziej dokładne w porównaniu do RTG i umożliwia morfologiczną ocenę płuc oraz pozostałych narządów klatki piersiowej przy pomocy promieniowania jonizującego. Najważniejszym elementem tomografu jest obrotowy pierścień, zawierający źródło promieniowania - pierścień obraca się wokół ciała pacjenta, wykonując wiele zdjęć fragmentów danego przekroju ciała. Dzięki komputerowej obróbce uzyskanych danych możliwe jest otrzymanie bardzo dokładnych obrazów przekrojów tkanek i narządów, dlatego tomografia pozwala na wykrycie guzów w płucach bądź innych strukturach klatki piersiowej. Dawka promieniowania jonizującego stosowana podczas tomografii jest znacznie większa w porównaniu do dawki stosowanej podczas zdjęcia radiologicznego, dlatego badania tego nie należy wykonywać zbyt często. Jest ono także niewskazane dla kobiet w ciąży i osób uczulonych na środki kontrastowe wykorzystywane podczas tomografii.

Pozytonowa tomografia emisyjna

Pozytonowa tomografia emisyjna (PET-CT) jest nowoczesnym badaniem wykorzystywanym w celu wczesnego wykrywania i monitorowania postępów leczenia różnych chorób, w szczególności chorób nowotworowych. Badanie to pozwala nie tylko na wczesne wykrycie nowotworu, ale również na ocenę stopnia zaawansowania choroby i dokładne określenie zasięgu guza. Podczas PET-CT pacjentowi podaje się zastrzyk z glukozą znakowaną radioaktywnym fluorem - jest ona następnie metabolizowana przez komórki. Komórki nowotworowe zużywają więcej glukozy w porównaniu do komórek prawidłowych, przez co na monitorze wyglądają inaczej. Należy jednak zaznaczyć, że niektóre nowotwory nie metabolizują glukozy i w tym przypadku badanie PET-CT nie wykaże żadnych nieprawidłowości. Przeciwwskazaniem do wykonania pozytonowej tomografii emisyjnej jest ciąża, niewyrównana cukrzyca lub duże stężenie glukozy we krwi.

Badanie histopatologiczne

Badanie histopatologiczne jest kluczowym i niezastąpionym badaniem w diagnostyce nowotworów. Polega na pobraniu fragmentów tkanek guza i ich analizie pod mikroskopem - dzięki temu możliwe jest dokładne określenie rodzaju nowotworu i stopnia jego złośliwości, co pozwoli na dobranie odpowiedniego leczenia. Pobranie fragmentów tkanek do badania histopatologicznego jest możliwe np. podczas bronchoskopii - zabieg ten polega na wprowadzeniu wziernika do oskrzeli chorego, dzięki czemu możliwe jest obejrzenie wnętrza dróg oddechowych i pobranie wycinków. Inną metodą jest biopsja aspiracyjna cienkoigłowa, podczas której lekarz nakłuwa guza przez oskrzela lub ścianę klatki piersiowej i pobiera jego fragmenty. Zdarza się też, że pobranie wycinków do badania histopatologicznego jest możliwe tylko po chirurgicznym otwarciu śródpiersia lub klatki piersiowej.

Badanie poziomu markerów nowotworowych we krwi

Markery nowotworowe są substancjami chemicznymi wytwarzanymi w wielu tkankach organizmu - ich stężenie jest niewielkie w tkankach prawidłowych, natomiast ich produkcja znacznie wzrasta w przypadku tkanek zmienionych nowotworowo. Dzięki pomiarowi stężenia takich markerów we krwi można ocenić obecny stan organizmu - są one pomocne nie tylko w przypadku wczesnego wykrywania nowotworu, ale także w monitorowaniu prowadzonej później terapii. Wadą tej metody jest jednak to, że markery nowotworowe zazwyczaj nie są specyficzne tylko dla jednego nowotworu i mogą zdarzać się wyniki fałszywie pozytywne lub fałszywie negatywne. W przypadku zachorowania na raka płuca, we krwi może wzrosnąć poziom takich markerów jak SCC-Ag, CYFRA 21-1 i NSE.

Badanie genetyczne

Badanie genetyczne polega na analizie DNA pod kątem istnienia mutacji mogących predysponować do zachorowania na różne choroby, także nowotwory złośliwe. Badania wskazują, że w przypadku posiadania mutacji A148T w genie CDKN2A, ryzyko zachorowania na raka płuca jest 2-krotnie wyższe w porównaniu do populacji ogólnej. Gen CDKN2A znajduje się na chromosomie 9 i koduje białko p16, które bierze udział w regulacji cyklu komórkowego i zapobiega nadmiernym podziałom komórek. Poza nowotworem płuca, posiadanie mutacji w tym genie zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwór trzustki oraz czerniaka.
W przypadku potwierdzenia istnienia nieprawidłowości w genie CDKN2A konieczne jest wprowadzenie odpowiednich działań profilaktycznych (np. zaprzestania palenia tytoniu, regularnego wykonywania badań kontrolnych), dzięki czemu ryzyko zachorowania zostanie zminimalizowane lub rak zostanie wykryty we wczesnym etapie rozwoju. Do badania genetycznego na raka konieczne jest wyizolowanie DNA pacjenta z próbki materiału biologicznego od niego pobranego - najczęściej jest to krew żylna lub ślina. Badanie to wykonywane jest tylko raz w życiu (nasz DNA nigdy się nie zmienia) - raz uzyskany wynik obowiązuje więc już zawsze. Ponadto, test genetyczny jest niezależne od obecnego stanu zdrowia pacjenta, przyjmowanych przez niego leków czy stosowanej diety - nie ma więc żadnych przeciwwskazań do jego przeprowadzenia.
Badanie genetyczne charakteryzuje się również wysoką skutecznością - ich czułość wynosi ponad 99%.

Jak przebiega leczenie guzów ziarniastokomórkowych płuc?

Eksperci nie byli w stanie ustalić najlepszego sposobu leczenia wewnątrzoskrzelowych guzów ziarnistokomórkowych płuc z powodu braku badań w tym zakresie. Aktualne możliwości leczenia obejmują usunięcie guza metodą operacyjną, endoskopową (która polega na wprowadzeniu przez gardło długiego urządzenia zwanego bronchoskopem, zaopatrzonego na końcu w kamerę, do miejsca, w którym znajduje się guz), fulguracji (wykorzystania prądu elektrycznego do zniszczenia guza) lub laserową. Najwyższe odsetki wyleczeń uzyskuje się po chirurgicznym usunięciu guza.

Gdzie pójść na konsultację do chemioterapeuty, chirurga?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna to przychodnia w której działa Poradnia Nowotworów Płuca i Torakochirurgii. Pracują w niej bardzo dobrzy lekarze chirurdzy i chemioterapeuci.

W celu umówienia się na konsultację do chirurga, chemioterapeuty, onkologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337.

Źródła:
europeanlung.org/pl/information-hub/factsheets/rzadkie-typy-raka-pluca/
zdrowegeny.pl/poradnik/rak-pluc-badania-ktore-umozliwia-jego-wczesne-wykrycie?gclid=Cj0KCQiA3rKQBhCNARIsACUEW_bsSjvhpwF72Bqqdm0SQdRTFcwnlJHmYl8iM6zX1CX17J5UfhbhTtIaAp0CEALw_wcB