Nowotwory zarodkowe (germinalne) jajnika - charakterystyka i leczenie

Co to są nowotwory zarodkowe (germinalne) jajnika?

Nowotwory germinalne jajnika tworzą drugą grupę nowotworów jajnika po nowotworach nabłonkowych. Są to nowotwory występujące głownie u dziewcząt i młodych kobiet, a 70% złośliwych nowotworów z tej grupy rozpoznaje się przed 30 r.ż., stanowiąc około 20% wszystkich nowotworów rozwiających się w jajnikach. Czynnikami ryzyka nowotworów germinalnych są; dysgenezja gonad z kariotypem 46 XY i genami SRY oraz zespól braku wrażliwości na androgeny. 

Jakie wyróżnia się nowotwory zarodkowe (germinalne) jajnika?

Nowotwory germinalne jajnika to:

• rozrodczak (dysgerminoma),
• nowotwór pęcherzyka żółtkowego (yolk sac tumor/tumor sinus endodermalis),
• rak zarodkowy (carcinoma embryonale),
• nabłoniak kosmówkowy (choriocarcinoma),
• potworniak (teratoma),
• guzy germinalne mieszane.

Rozrodczak (dysgerminoma)

Rozrodczak to złośliwy nowotwór jajnika o dobrym rokowaniu. Najczęściej występuje u kobiet w 2 i 3 dekadzie życia. Jak już wspomniano powstaje na skutek mutacji, której ulega pierwotna komórka płciowa, tracąc zdolność do różnicowania się. Rozrodczak zbudowany jest więc z komórek bardzo podobnych do tych zarodkowych. 
Pochodzenie rozrodczaka nie jest znane. Niektórzy badacze utrzymują, że rozwija się on z niezróżnicowanych jeszcze komórek nabłonka płciowego, inni utożsamiają utkanie guza z tkanką gruźliczą, a jeszcze inni wywodzą ten nowotwór z’ nieprawidłowych komórek Langhansa. Za tą ostatnią teorią ma przemawiać fakt, że w razie rozwoju rozrodczaka jajnika w moczu pojawia się większa ilość gonadotrofin. b Nazwa zaproponowana przez Zubrzyckiego (wg prof. L. Paszkiewicza – nasieniak).
W zasadzie rozrodczak jest guzem pod względem hormonalnym obojętnym i nie powoduje żadnych zaburzeń czynności wewnątrzwydzielniczej. Nie można jednak uważać tego za regułę, gdyż czasami nowotwór ten daje objawy maskuli- nizacji.

Nowotwór pęcherzyka żółtkowego (yolk sac tumor/tumor sinus endodermalis)

Nowotwór pęcherzyka żółtkowego) to bardzo rzadki nowotwór o wyjątkowo wysokiej złośliwości. Powstaje na skutek mutacji, której ulega pierwotna komórka płciowa. Powstała w ten sposób multipotencjalna komórka nowotworowa różnicuje się w kierunku tkanek poza embrionalnych (budujących błony płodowe) i nadmiernie mnoży się tworząc liczne nowotworowe komórki potomne. 
U kobiet pierwszymi objawami sugerującymi nowotwór pęcherzyka żółtkowego mogą być:

• bóle w okolicy lędźwiowej,
• bóle brzucha,
• powiększenie węzłów chłonnych,
• kaszel,
• krwioplucie,
• duszność.

Rak zarodkowy (carcinoma embryonale)

Rak zarodkowy, rak zarodkowy typu dorosłego ( carcinoma embryonale) – złośliwy nowotwór zarodkowy, zaliczany do nienasieniaków.
Zbudowany jest z prymitywnych anaplastycznych komórek nabłonkowych, które przypominają swoim wyglądem wczesne komórki zarodkowe. Komórki te mogą tworzyć różnorodne struktury: gruczołowe, cewkowe, a nawet sferyczne twory przypominające wyglądem jedno-dwutygodniowe zarodki (tzw. ciałka embrionalne). Guz z dużą liczbą tego typu struktur bywa określany mianem polyembryoma. Czasem stwierdza się też cechy różnicowania w kierunku innych elementów zarodkowych lub pozazarodkowych (np. trofoblastu, pęcherzyka żółtkowego). Towarzyszą one polom litej tkanki, martwicy i krwotoków do guza.
Klinicznie charakteryzuje się zdolnością do szybkiego tworzenia przerzutów, które mogą być masywne nawet przy małym, bezobjawowym guzie pierwotnym. W obrębie przerzutów mogą występować inne komponenty histologiczne (inne nowotwory zarodkowe), będące efektem różnicowania komórek raka zarodkowego.

Nabłoniak kosmówkowy (choriocarcinoma)

Rak kosmówki rozwija się na jajnikach, w macicy. Najwięcej przypadków to nowotwór macicy, który pojawia się w czasie ciąży. Rak jest diagnozowany najczęściej u kobiet, u których stwierdzono zaśniad groniasty, czyli jedną z form ciążowej choroby trofoblastycznej. Zaśniad powstaje, gdy dochodzi do nieprawidłowego zapłodnienia komórki jajowej. U niektórych kobiet, mimo obecności zaśniadu płód rozwija się prawidłowo i przy odpowiednim prowadzeniu ciąży możliwe jest urodzenie dziecka, natomiast nowotwór kosmówki rozwija się z pozostałości po zaśniadzie. Kosmówczak może się pojawiać również w związku z ciążą pozamaciczną, poronieniem lub aborcją.
Choroba w większości przypadków dotyka kobiet, które nie ukończyły 20. roku życia oraz pań po 40. roku życia. Kosmówczak u mężczyzn występuje bardzo rzadko i rozwija się w obrębie jąder. Zwykle pojawia się u mężczyzn w wieku od 20 do 30 lat. 

Potworniak (teratoma)

Potworniak to jeden z rodzajów nowotworów germinalnych. Rozwija się on z tzw. wielopotencjalnych komórek zarodkowych, czyli takich, które mogą dać początek każdej tkance, jaka tworzy ludzki organizm. Przyczyny ich powstania nie zostały do końca wyjaśnione, jednak podejrzewa się, że w patogenezie biorą udział zaburzenia cyklu podziałów komórkowych. 
W procesie embriogenezy, czyli w okresie formowania zarodka, komórki te zstępują w kierunku swojego miejsca docelowego, jakim są gonady – jajniki u kobiet. Dlatego właśnie potworniaki najczęściej lokalizują się w tej okolicy. Zdarza się jednak, że w czasie swojej wędrówki komórka zabłądzi i znajdzie się np. w jamie brzusznej, klatce piersiowej, w obrębie głowy i szyi lub jakimkolwiek innym miejscu. Dlatego też lokalizacje potworniaków bywają bardzo zróżnicowane, niekiedy wręcz niezwykłe.
Jeśli chodzi o budowę, potworniaki składają się z komórek, które mogą dać początek każdemu rodzajowi tkanki. Guzy często przybierają nietypowe formy. Mogą mieć postać tworu z zębami i włosami lub torbieli jajników wypełnionych łojem, które osiągają nieraz znaczne rozmiary. Zdarza się również, że potworniak przyjmuje postać guza zbudowanego z pętli jelitowych, mózgu, chrząstki lub kości.  Potworniaki mogą być również zbudowane z komórek, które w prawidłowych warunkach budują tarczycę lub nadnercza, dzięki czemu ich obecność może mieć wpływ na gospodarkę hormonalną organizmu.

Guzy germinalne mieszane

Guzy germinalne mieszane składają się przynajmniej z dwóch wyżej opisanych nowotworów.
Najczęściej spotykanym połączeniem jest połączenie raka pęcherzyka żółtkowego z rozrodczakiem. W leczeniu stosuje się wycięcie guza z podaniem chemioterapii.
Rokowanie w mieszanych guzach germinalnych jest zazwyczaj dobre. 

Gdzie leczyć nowotwory zarodkowe (germinalne)?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie to przychodnia, w której działa poradnia Ginekologii Ogólnej i Onkologicznej. Pracują w niej bardzo dobrzy lekarze ginekolodzy, onkolodzy  posiadający bardzo duże doświadczenie w leczeniu nowotworów kobiecych w tym nowotworów zarodkowych (germinalnych).

W celu umówienia się na konsultację u ginekologa, onkologa, skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
warsztaty-tk.pl/streszczenia/nowotwory-germinalne-jajnika-i-jadra/ 
medme.pl/choroby/rozrodczak,377.html
covet.pl/rozrodczak-jajnika/
pl.wikipedia.org/wiki/Rak_zarodkowy
poradnikzdrowie.pl/zdrowie/nowotwory/nowotwory-germinalne-zarodkowe-rodzaje-aa-86kj-CzXH-Z3J4.html
medme.pl/choroby/guz-pecherzyka-zoltkowego,149.html
zdrowie.gazeta.pl/Zdrowie/7,101580,25921447,kosmowczak-rak-kosmowki-objawy-diagnoza-leczenie.html
www.aptekagemini.pl/poradnik/zdrowie/co-to-jest-potworniak/