Guz mózgu - rodzaje, przyczyny, objawy, leczenie

Co to są guzy mózgu?

Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego (potocznie: guzy mózgu) dzielą się na pierwotne i wtórne. Szacuje się, że nowotwory mózgu u dorosłych stanowią ok. 2% zachorowań na nowotwory złośliwe w Polsce. Średnia liczba zachorowań wynosi około 3000 rocznie.
Pierwotne nowotwory OUN mogą być zlokalizowane w mózgu, rdzeniu kręgowym oraz oponach móżdżkowo-rdzeniowych. Zazwyczaj rozprzestrzeniają się one lokalnie (naciekają), nie dając przerzutów odległych do innych narządów. Największą grupę pierwotnych guzów mózgu stanowią glejaki i oponiaki.
Wtórne nowotwory mózgu są związane z przerzutami komórek nowotworowych z innych narządów. Przerzuty do mózgu powstają najczęściej z nowotworów złośliwych piersi oraz płuc, gdyż chemioterapia ze względu na barierę krew-mózg nie jest skuteczna w tym obszarze.

Jakie wyróżnia się guzy ośrodkowego układu nerwowego?

Pierwotne nowotwory złośliwe OUN:

• glejaki (GBM skąpodrzewiaki, gwiaździaki anaplastyczne),
• oponiaki,
• gruczolaki przysadki,
• chłoniaki,
• inne : czaszkogardlaki, wyściółczaki, rdzeniaki, zarodczaki, mięsaki.

Wtórne guzy OUN pojawiają się u ok 15% pacjentów z chorobą nowotworową i pochodzą z nowotworów takich jak:

• rak płuca,
• FPI,
• Inne: rak piersi, czerniaki, RCC, nowotwory jąder, rak jelita grubego.

Jakie są przyczyny guzów mózgu?

Jedynym czynnikiem kancerogennym o udowodnionym znaczeniu w powstawaniu pierwotnych nowotworów złośliwych mózgu jest działanie promieniowania jonizującego, do prawdopodobnych czynników ryzyka zalicza się natomiast pestycydy i herbicydy, nitrozaminy, chlorek poliwinylu, przebyte urazy mózgu czy substancje petrochemiczne. Częstsze występowanie nowotworów mózgu wiąże się także z zakażeniem wirusem HIV.
Guzy mózgu mogą rozwijać się również na podłożu genetycznym, stwierdzono zwiększone ryzyko zachorowania w zespołach chorobowych uwarunkowanych genetycznie - na przykład w zespole Li-Fraumeni (spowodowanym mutacją w genie TP53), zespole Hippla-Lindaua (związany z mutacją w genie VHL), w przebiegu nerwiakowłókniakowatości typu 1 (związanej z mutacją genu NF1) i typu 2 (spowodowanej mutacją genu NF2). Zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwór złośliwy mózgu może być także spowodowane mutacją w genach NBS1 czy RB1. 

Jakie są objawy guzów mózgu?

Objawy guza mózgu mogą być różne i są uzależnione od jego lokalizacji w ośrodkowym układzie nerwowym.

Ból głowy

Ponad połowa pacjentów doświadcza nasilających się bólów głowy. Kiedy guz zaczyna naciskać na nerwy i naczynia krwionośne w mózgu, bóle głowy przybierają na sile i nie chcą ustępować.

Napad padaczki

Napad padaczki może być jednym z pierwszych objawów, że w mózgu rośnie guz. Z danych szacunkowych wynika, że co najmniej 50 proc. chorych doświadczyło minimum jednego napadu padaczki. Pamiętaj, każdy taki incydent wymaga konsultacji z lekarzem. Przyczyną wcale nie musi być guz mózgu, ale zawsze trzeba to sprawdzić.

Zmiany nastroju

Guz może zakłócać pracę mózgu, czego skutkiem są zmiany zachowania, a nawet osobowości. Jeśli czujesz, że bardzo zmieniło się twoje postrzeganie świata i ludzi wokół, a twoje reakcje są zupełnie inne niż kiedyś, nie bagatelizuj tego objawu. Co prawda wahania nastroju występują również w przypadku różnych zaburzeń psychicznych, ale mogą również oznaczać, że w twoim mózgu rozwija się guz.

Zaburzenia pamięci i koncentracji

Jeśli guz znajduje się w płacie czołowym lub skroniowym, mogą pojawić się problemy z pamięcią. Wpływa to nie tylko na to, że częściej zapominasz o różnych sprawach, ale masz również zaburzenia koncentracji i trudności z logicznym myśleniem oraz podejmowaniem decyzji. Taki objawy mogą pojawić się w każdym stadium choroby.

Zmęczenie

Uczucie ciągłego wyczerpania fizycznego i psychicznego często towarzyszy guzom mózgu. Co powinno zwrócić szczególną uwagę? Senność, ogólne osłabienie, częste drzemki w ciągu dnia, problemy z koncentracją, drażliwość. Warto wiedzieć, że zmęczenie może być symptomem dziesiątek różnych schorzeń, dlatego warto sprawdzić, co może być przyczyną takiego stanu.

Nudności i wymioty

Nudności i wymioty mogą być wczesnym objawem guza mózgu zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Nie wolno ich lekceważyć, zwłaszcza jeśli razem z nimi występuje ból i zawroty głowy. Guz może powodować zaburzenia hormonalne, przez co występują dolegliwości żołądkowe. Jeśli mdłości i wymioty występują często i nie są związane z żadną infekcją, jak najszybciej zgłoś się do lekarza.

Zaburzenia wzroku, równowagi, mowy, słuchu

Problemy ze wzrokiem, wysławianiem się, pogorszenie słuchu czy zachwiania równowagi to dolegliwości charakterystyczne dla guzów mózgu. Intensywność i rodzaj objawów zależą od tego, gdzie zlokalizowana jest zmiana. Wszystkie takie dolegliwości należy natychmiast zgłosić lekarzowi, który skieruje na dalsze badania.

Jak diagnozuje się nowotwory OUN?

Każdy nowotwór wykryty we wczesnej fazie jest łatwiejszy do leczenia. Także w przypadku guzów mózgu bardzo ważna jest wczesna diagnostyka. Do ich wykrywania służą badania obrazowe: tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (MR). Wprowadzenie do praktyki klinicznej tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego w istotny sposób zwiększyło możliwości wczesnego, nieinwazyjnego wykrywania guzów mózgu. Czułość metod diagnostycznych, wynikająca przede wszystkim z coraz wyższej rozdzielczości obrazowania – zarówno liniowej, jak i kontrastowej – pozwala na zauważenie coraz mniejszych zmian w mózgu. Za najbardziej dokładne badanie mózgu uważa się badanie metodą rezonansu magnetycznego, które nie tylko pomaga w planowaniu rozległości resekcji guza mózgu, ale także, dzięki odpowiedniemu oprogramowaniu, umożliwia wykonanie biopsji lub operacji pod kontrolą rezonansu.

Jak leczy się nowotwory ośrodkowego układu nerwowego?

Leczenie guza mózgu oraz nowotworów złośliwych ośrodkowego układu nerwowego polega na połączeniu metod zachowawczych i zabiegowych. W najczęstszych pierwotnych złośliwych nowotworach OUN – złośliwych glejakach – dostępne metody leczenia skojarzonego umożliwiają zazwyczaj jedynie wydłużenie przeżycia. W nowotworach łagodnych rokowanie jest lepsze, a standardowym postępowaniem i formą leczenia jest klasyczne leczenie chirurgiczne. Leczenie operacyjne nowotworów układu nerwowego, głównie mózgu i rdzenia kręgowego stanowi obszerny obszar działalności neurochirurgicznej. Wraz z rozwojem i lepszym dostępem do metod radiochirurgicznych i radioterapii stereotaktycznej część guzów może być leczona również tymi metodami (np. gamma knife). Zasady postępowania i leczenia guzów mózgu różnią się w zależności od rodzaju nowotworu. Do zaplanowania odpowiedniej terapii konieczne jest badanie histopatologiczne. Uzyskanie rozpoznania histopatologicznego guza wewnątrzczaszkowego zawsze wymaga wykonania zabiegu chirurgicznego i wiąże się z pewnym ryzykiem powikłań. Techniki stereotaktyczne umożliwiają względnie bezpieczne wykonanie biopsj, również w przypadków guzów położonych głęboko. Ryzyko powikłań w przypadku biopsji stereotaktycznej mózgu wynosi kilka procent. Ewentualne powikłania mają najczęściej charakter krwawień wewnątrzczaszkowych.

Gdzie pójść na konsultację do neurochirurga?

Onkolmed Lecznica Onkologiczna to prywatna przychodnia, w której działa Poradnia Neurochirurgii Ogólnej i Onkologicznej. Przyjmują w niej bardzo dobrzy lekarze z wieloletnim doświadczeniem w leczeniu nowotworów ośrodkowego układu nerwowego, kręgosłupa i nerwów obwodowych.
Onkolmed Lecznica Onkologiczna to prywatna przychodnia, do której warto przyjść na konsultację do neurochirurga.

W celu umówienia się na konsultację u neurochirurga skontaktuj się z Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +4822902337

Źródła:
zwrotnikraka.pl/category/katalog-nowotworow/guzy-mozgu-i-oun/
onkologia.cm-uj.krakow.pl/cm/uploads/2018/10/Nowotwory-o%C5%9Brodkowego-uk%C5%82adu-nerwowego.pdf
zdrowegeny.pl/poradnik/rak-mozgu-przyczyny-objawy-badania-leczenie
medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,objawy-guza-mozgu,artykul,1734526.html
zwrotnikraka.pl/guz-mozgu-leczenie/
medonet.pl/magazyny/ochron-sie-przed-rakiem-,guzy-mozgu---objawy--diagnoza--nowoczesna-terapia,artykul,1652414.html