Kriolezja - przebieg, wskazania i przeciwwskazania

Co to jest kriolezja?

Kriolezja to jedna z zabiegowych metod leczenia bólu. Polega na wyłączeniu funkcji wybranych nerwów przy zastosowaniu niskich temperatur. Nie powoduje trwałego uszkodzenia, jedynie czasowe. Nie niszczy tkanki, tak jak ma to miejsce podczas jej przecięcia, lecz jedynie skutecznie modyfikuje jej strukturę wpływając przez to na jej funkcję bodźco - przewodząca. Pozwala więc też na powolną regenerację zamrożonej podczas zabiegu struktury nerwowej.
Jest rodzajem długo działającej blokady pozbawionej działania ubocznego i ogólnoustrojowego (np. glikokortykoidów) o znacznie dłuższym czasie trwania efektu przeciwbólowego. Małoinwazyjność polega na wkłuwaniu specjalnej igły (sondy) wprost w pożądane miejsce pod bezpośrednią kontrolą metod obrazowych (RTG, USG, CT). Nie wymaga to nacinania i preparowania chirurgicznego tkanek, wystarcza więc miejscowe znieczulenie. Zabieg może być wielokrotnie powtarzany, pacjent nie musi być długotrwale hospitalizowany, pozwala na szybki powrót do aktywności, przez co może wspomagać prowadzoną już rehabilitację.

Efekt zyskujemy poprzez chwilowe zamrożenie struktury nerwowej za pomocą ciekłego azotu. Przepływa on w specjalnie skonstruowanej igle, na jej końcu wytwarzając kulę lodową, która obejmuje okoliczne tkanki. Jej mały zasięg czyni jej działanie punktowym. Przy dokładnym trafieniu w wybrany nerw staje się metodą bardzo selektywną, nie niszczącą nawet blisko zlokalizowanych struktur. Położenie potwierdza się też za pomocą sensorycznej i motorycznej stymulacji, tak samo jak czyni się przy wykonywaniu termolezji RF. 

W leczeniu bólu kriolezja znajduje zastosowanie w:

• bólach pooperacyjnych (np. po torakotomii),
• bólach twarzy (np. neuralgia nerwu trójdzielnego),
• neuralgii potylicznej, nadłopatkowej, kroczowej i innych,
• zwyrodnieniu stawów krzyżowo - biodrowych (SIJ),
• zwyrodnieniu stawów międzykręgowych (facet syndrome) na wszystkich odcinkach kręgosłupa,
• bólach fantomowych,
• bólach nowotworowych,
• zespole cieśni nadgarstka,
• zespole łokcia golfisty,
• zespole łokcia tenisisty,
• zespole bolącego barku,
• nerwiakach,
• bólach mięśniowo - powięziowych do odbarczania punktów spustowych.

Jaki jest przebieg zabieg kriolezji?

Zabieg kriolezji wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym skóry poprzez wkłucie wenflona, który stanowi prowadnicę dla kriosondy. Wkłucie to prowadzone jest pod kontrolą USG lub RTG. W większości przypadków wystarczającą dokładność aplikowania wenflona a jego torem kriosondy zapewnia kontrola USG, co zapobiega napromieniowaniu pacjenta, pozwala uniknąć uszkodzenia naczyń ( niewidocznych w RTG), ale w sytuacji implantów metalowych czy bardzo trudnych warunków anatomicznych kontrola RTG jest niezastąpiona.
Celem kriolezji jest wybiórcze uszkodzenie gałązki przewodzącej ból, stąd konieczność umieszczenia kriosondy nie dalej niż 3- 5 mm od celu, zakładając, że średnica tworzącej się kuli lodowej zazwyczaj osiąga około 5 mm. Po upewnieniu się, że kriosonda została umieszczona w sąsiedztwie docelowego nerwu możliwe jest stymulowanie nerwu czuciowe i ruchowe, aby potwierdzić odległość nerwu od kriosondy. Im niższe napięcie stymulacyjne tym bliżej nerwu znajduje się kriosonda.
Następnie wykonuje się stymulację ruchową w granicach 0.6 – 1,2 V, aby sprawdzić czy kriosonda nie jest zbyt blisko nerwu ruchowego, co objawiałoby się bezwiednym ruchem ręki lub stopy.  Po potwierdzeniu prawidłowej lokalizacji kriosondy wykonuje się zabieg mrożenia trwający zazwyczaj 2 cykle po 2 min z 40 sekundową przerwą. Typowy przebieg zabiegu wygląda tak, że w pierwszych sekundach mrożenia pacjent czuje ból podobny jak przy stymulacji, po czym ból bardzo szybko zanika i w drugim cyklu już trudno jest pacjentowi odróżnić ból od wrażenia dotyku.  
Oczywiście w razie silnego bólu zabieg przerywa się i podaje znieczulenie ( przez tę samą igłę bez zmiany jej pozycji) i po 1,5 min dokonuję się procesu zamrażania gałązki zaopatrującej stawy kręgosłupa. Zabieg można wykonać wielopunktowo w ramach jednej sesji. Po zabiegu miejsca wkłucia pokrywane są opatrunkiem, który pacjent zdejmuje po kilku godzinach samodzielnie.

Jakie są przeciwwskazania do kriolezji?

Głównym przeciwwskazaniem do kriolezji są ciężkie choroby układu krążenia, ostre stany po zawale czy udarze mózgu. Jeśli w miejscu wkłucia wenflonu czy wykonania kriolezji są zmiany zapalne lub infekcyjne skóry, to powinno odsunąć zabieg w czasie.
Brak świadomej zgody pacjenta na zabieg oraz brak współpracy również są przeciwwskazaniem do wykonania kriolezji.

Jakie są efekty kriolezji?

Podczas zabiegu, zwłaszcza przy kontrolnej stymulacji i początkowym mrożeniu nerwu, odczuwamy ból i nieprzyjemne drażnienie. Również do 3 tygodni może utrzymywać się dyskomfort związany z miejscem wkłucia i odnerwieniem mięśnia. Wtedy, jeśli ból jest nieprzyjemny, można zażyć środek lek przeciwbólowy. Również w tym okresie zaleca się unikać przeciążeń i aktywności fizycznej. W tym okresie zaleca się fizjoterapię, aby właściwie wzmocnić bolesne i osłabione stawy. Po skutecznej kriolezji dolegliwości bólowe znikają całkowicie, nawet do 2 lat pacjent czuje się dobrze i poprawia się jego samopoczucie.
Skuteczność efektu przeciwbólowego uzależniona jest od precyzji identyfikacji jego źródła. Kriolezja w porównaniu do innych metod walki z bólem nie obciąża żołądka, tak jak doustne środki przeciwbólowe lub alkohol i nie niesie za sobą następstw blokady dostawowej. Pozwala na szybki powrót do sprawności fizycznej. Zabieg można powtórzyć jeśli dolegliwości bólowe ponownie powrócą.

Gdzie pójść na konsultację do neurochirurga?

Jest wiele ośrodków zdrowia gdzie można pójść na konsultację do neurochirurga. Najważniejsze by przyjmował tam bardzo dobry specjalista. Jednym z takich miejsc jest Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie, gdzie w Poradni Nowotworów Głowy i Szyi przyjmuje pacjentów bardzo dobry neurochirurg.

W celu umówienia się na konsultację do neurochirurga skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod nr tel. +48222902337

Źródła:
leczeniebolu.blogspot.com/2015/04/kriolezja-maoinwazyjna-metoda-leczenia.html
bezpiecznyzabieg.pl/zabieg/kriolezja-przezskorne-odnerwienie-powierzchni-stawowej-wyrostka-kregu/
wylecz.to/uklad-nerwowy-i-psychiatria/kriolezja-na-czym-polega-wskazania-efekty-przygotowanie-powiklania-cena/

Szanowni Pacjenci,

Przed zapisem do lekarza specjalisty bardzo prosimy o dokładne zapoznanie się z zakresem działalności danego lekarza (każdy lekarz specjalista leczy inną część ciała). W przypadku problemu z wyborem właściwego specjalisty, prosimy o kontakt z Recepcją Onkolmed. Chętnie służymy pomocą. W celu prawidłowego zapisu do specjalisty, przeprowadzamy wywiad z Pacjentem. Mając tę wiedzę łatwiej jest nam zaoferować konkretną pomoc i wybór odpowiedniego lekarza.

Ze względu na długą listę oczekujących w przypadku rezygnacji z wizyty prosimy o wcześniejsze jej odwołanie. 

Szanujmy się wzajemnie.