Czy aktywność fizyczna leczy raka?

Nie jest prawdą, że chory na nowotwór nie może korzystać z fizjoterapii czy uprawiać aktywności fizycznej. Są oczywiście pewne ograniczenia wynikające z choroby, ale co do zasady, dostosowany do stanu chorego ruch pomaga mu, a nie szkodzi.
Wykonywanie ćwiczeń fizycznych i uprawianie sportu przez osoby chore na nowotwory wzbudzało jeszcze do niedawna wątpliwości i obawy. Wynikały one z przeświadczenia o ich wpływie na obniżenie odporności organizmu oraz nasilenie skutków ubocznych leczenia onkologicznego, np. zaburzeń czynności układu krążenia, osłabienia struktury kości i ich złamań. Nie bez znaczenia była także zła kondycja psychofizyczna chorych i ich niechęć do ćwiczeń fizycznych.
Tymczasem okazało się, że to unikanie wysiłku fizycznego nasila skutki uboczne leczenia nowotworów, obniżając jego skuteczność. Obecnie nie ma już wątpliwości, że ćwiczenia fizyczne są bezpieczną i skuteczną metodą przywracania sprawności psychofizycznej chorych na nowotwory. Potwierdzają to między innymi przykłady wyczynowych sportowców, którzy powrócili do uprawiania sportu po leczeniu nowotworów.

Na co wpływa zwiększona aktywność fizyczna?

zwiększona i regularna aktywność fizyczna wpływa na:

•  zmniejszenie ryzyka chorób serca (usprawnienie krążenia),
• ułatwienie kontroli masy ciała,
• poprawienie poziomu cholesterolu (zmniejszenie LDL i TC, zwiększenie HDL),
• ułatwienie utrzymania ciśnienia tętniczego krwi w zakresie normy,
• wzmocnienie kośćca, zapobieganie osteoporozie Zwiększenie wydatku energetycznego,
• zwiększenie oporności na stres,
• zmniejszenie napięcia nerwowo-mięśniowego,
• ułatwienie zasypiania, poprawa ilości i jakości snu,
• poprawa samopoczucia, zwiększenie optymizmu, zmniejszenie skłonności do depresji,
• zwiększenie siły mięśniowej,
• wzrost ogólnej wydolności krążeniowo-oddechowej organizmu.

Istnieją liczne i przekonujące dowody naukowe, które potwierdzają, iż regularny wysiłek fizyczny utrzymywany w granicach tolerancji ustroju wpływa bardzo pozytywnie i stymulująco na pracę układu odpornościowego. Funkcją układu odpornościowego jest zapobieganie i zwalczanie w organizmie wszelkich infekcji powodowanych przez drobnoustroje. Stanowi on barierę ochronną ludzkiego organizmu poprzez rozpoznawanie i usuwanie czynników chorobotwórczych oraz niebezpiecznych komórek nowotworowych. Wewnętrzną część układu odpornościowego tworzą granulocyty i monocyty, które pochłaniają i usuwają martwe komórki, a także limfocyty, których zadaniem jest niszczenie komórek zainfekowanych wirusami oraz komórek nowotworowych. Podczas wysiłku fizycznego o umiarkowanej intensywności następuje uruchomienie mechanizmów immunologicznych, wśród których zauważalny jest wzrost granulocytów, a przede wszystkim limfocytów, które przechodzą z węzłów chłonnych do krwi i śledziony.
W toku badań przeprowadzonych przez amerykańskich naukowców udowodniono, iż spalenie 2000 kilokalorii na tydzień dzięki wysiłkowi fizycznemu, skutecznie zwiększa barierę ochronną ludzkiego organizmu przed nowotworami. Zwiększenie aktywności fizycznej wpływa pozytywnie na stan naszego zdrowia w kontekście profilaktyki przeciwnowotworowej, ale i podnosi jakość życia osób po już przebytej chorobie nowotworowej. Efekty podejmowanej aktywności fizycznej po przebytym leczeniu onkologicznym to:
zwiększenie siły i sprawności mięśni – zwiększenie wydolności ogólnej,
zmniejszenie zmęczenia,
zmniejszenie częstości akcji serca podczas wysiłku.

Jakie wykonywać ćwiczenia w profilaktyce nowotworów?

Dla pacjentów po leczeniu onkologicznym najskuteczniejszymi formami ruchu są spacer, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia izometryczno-rozluźniające oraz profilaktyka przeciwobrzękowa. Osoby, które dopiero co opuściły szpital onkologiczny powinny zacząć od krótkich spacerów, trwających 5-10 minut powtarzanych 3 razy w tygodniu. Z czasem należy wydłużać okres spacerowania i stopniowo wprowadzać marszobieg. Ważne, by pamiętać o właściwym tętnie podczas wysiłku. Jeśli nie wiemy jakie powinno ono być, możemy poprosić o jego ustalenie na EKG wysiłkowym lub samodzielnie wyliczyć go odejmując od wartości 200 swój wiek. Przykładowo, maksymalne tętno na minutę właściwe 45-latkowi to 155, a podczas wysiłku fizycznego powinniśmy osiągać 70% tej wartości czyli w tym przypadku ok. 109 uderzeń na minutę.

Jakie stosować ćwiczenia oddechowe?

Bardzo ważną dla profilaktyki nowotworowej techniką, są ćwiczenia oddechowe, które pomagają regulować funkcje serca, układu oddechowego i nerwowego. Wyróżnić można kilka grup ćwiczeń oddechowych. Jedną z nich jest oddech brzuszny (przeponowy), który polega na wykonywaniu oddechu tylko przeponą w pozycji siedzącej. Przykładem takiego ćwiczenia jest naprzemienne oddychanie torem piersiowym, czyli wykonywanie wdechów i wydechów raz przez prawe, raz przez lewe nozdrze.

Jakie są ćwiczenia przeciwobrzękowe?

Dużą niedogodnością dla osób po leczeniu raka piersi jest obrzęk limfatyczny tworzący się na skutek usunięcia naczyń lub węzłów chłonnych dołu pachowego. Dla pacjentów onkologicznych dotkniętych tą niedogodnością najbardziej zalecana jest profilaktyka przeciwobrzękowa. Ćwiczenia te polegają przede wszystkim na odpowiednio opracowanej technice automasażu, w której wszystkie ruchy wykonywane są w kierunku klatki piersiowej, czyli wzdłuż przebiegu naczyń limfatycznych. Stosowane są różne formy automasażu m.in. głaskanie, ugniatanie, wyciskanie i oklepywanie.

Jakie są ćwiczenia izometryczno-rozluźniające?

Osobna grupa ćwiczeń skierowana jest do pacjentów onkologicznych ze współistniejącymi chorobami narządów ruchu. Ćwiczenia izometryczno-rozluźniające, bo o nich mowa, polegają na okresowym napinaniu mięśni zaangażowanych w ruch i rozluźnianiu pozostałych. Usprawniają one przepływ limfy w organizmie, nie dopuszczając do obrzęków pooperacyjnych.

W celu umówienia się na konsultację u onkologa, onkologa dziecięcego, lekarza rodzinnego skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Szanowni Pacjenci,

Przed zapisem do lekarza specjalisty bardzo prosimy o dokładne zapoznanie się z zakresem działalności danego lekarza (każdy lekarz specjalista leczy inną część ciała). W przypadku problemu z wyborem właściwego specjalisty, prosimy o kontakt z Recepcją Onkolmed. Chętnie służymy pomocą. W celu prawidłowego zapisu do specjalisty, przeprowadzamy wywiad z Pacjentem. Mając tę wiedzę łatwiej jest nam zaoferować konkretną pomoc i wybór odpowiedniego lekarza.

Ze względu na długą listę oczekujących w przypadku rezygnacji z wizyty prosimy o wcześniejsze jej odwołanie. 

Szanujmy się wzajemnie.