22 Mar 2018
Nasieniak jądra - przyczyny, objawy, leczenie
Nasieniak to najczęstszy germinalny nowotwór złośliwy jądra, szybko dający przerzuty do węzłów chłonnych zaotrzewnowych, a następnie do innych narządów takich jak, np.: płuca, wątroba, mózg czy kości. Mimo wszystko ze względu na znaczną wrażliwość na chemioterapię i promienioczułość, jest to też jeden z nielicznych guzów litych, w którego hospitalizowaniu istnieje szansa wyleczenia pacjenta, nawet w przypadku wykrycia już zaawansowanego stopnia choroby, z wystąpieniem odległych przerzutów. Guz najczęściej atakuje mężczyzn po 40. i 50. roku życia.
Nasieniaka dzieli się na dwa rodzaje:
- nasieniak klasyczny,
- nasieniak spermatocytowy.
Nasieniaka dzielimy na trzy stopnie zaawansowania:
- Stopień pierwszy - nowotwór jest ograniczony do moszny, bez przerzutów do węzłów chłonnych i przerzutów odległych,
- Stopień drugi - oprócz guza pierwotnego w jądrze, występują przerzuty do węzłów chłonnych (w przestrzeni zaotrzewnowej jamy brzusznej lub miednicy),
- Stopień trzeci - występują przerzuty odległe np. do płuc, mózgu, kości.
Nasieniak – jakie są przyczyny powstawania naczyniaków?
Dokładnie nie wiadomo dlaczego powstają nasieniaki, jednak do tej pory udało się zidentyfikować kilka czynników zwiększających szansę zachorowania na tę groźną chorobę. Należą do nich:
- przebyty już rak w drugim jądrze – jest to najsilniejszy czynnik ryzyka rozwoju raka jądra,
- wywiad rodzinny w kierunku raka jądra – jeżeli rak jądra występował u najbliższych krewnych płci męskiej, to ryzyko rozwoju tej choroby zwiększa się kilkakrotnie,
- bezpłodność męska,
- infekcja wirusem HIV,
- zaburzenia genetyczne i rozwojowe,
- niezstąpienie jądra w dzieciństwie.
Nasieniak – jakie są objawy naczyniaków?
Pierwszym i najbardziej sugestywnym objawem raka jądra o typie nasieniaka jest wyczuwalne nowe zgrubienie w okolicy jednego z jąder lub zmiana wielkości/kształtu tego narządu. Należy pamiętać, by z każdym powiększeniem jądra udać się do lekarza pierwszego kontaktu i nie próbować samodzielnie diagnozować, ani tym bardziej leczyć powstałego schorzenia. Opóźnienie leczenia znacznie zwiększa ryzyko rozsiewu choroby do innych narządów oraz obniża szansę na wyleczenie.
Oczywiście nie każdy nasieniak musi być wyczuwalny w obrębie jąder lub moszny – czasami pierwsze objawy związane są z pojawieniem się przerzutów do innych narządów. Nasieniaki szybko zajmują kolejne „stacje” węzłów chłonnych, rozprzestrzeniając się w stronę jamy brzusznej i klatki piersiowej.
Inne (rzadkie) objawy nasieniaka, to:
- chudnięcie,
- męczliwość,
- obrzęk piersi lub powiększenie piersi (związane z wydzielaniem przez guz hormonów),
- bóle krzyża związane z uciskiem węzłów chłonnych na nerwy wychodzące z kręgosłupa,
- duszność oraz przewlekły kaszel (gdy wystąpią przerzuty do płuc).
Należy zwrócić uwagę, że w przypadku nowotworów jądra bardzo rzadko występują dolegliwości bólowe ze strony krocza. Zapalenia jądra zwykle dotyczą dwóch jąder jednocześnie (nasieniak tylko jednego), a krwiaki lub obrzęki pourazowe występują w krótkim czasie po zaistnieniu przyczyny.
Nasieniak – jak przebiega rozpoznanie naczyniaków?
Badanie USG jąder jest wystarczające do rozpoznania nowotworu tego narządu. Stwierdzenie litej zmiany (guza) w USG jest wystarczającą podstawą do zakwalifikowania do orchidektomii (amputacji jądra). Jednak do oceny rzeczywistego zaawansowania choroby konieczne jest jeszcze wykonanie tomografii komputerowej jamy brzusznej i miednicy oraz co najmniej RTG (lepiej tomografii) klatki piersiowej. Ponadto oznacza się stężenia tzw. markerów nowotworowych w surowicy krwi. Markery mają znaczenie w monitorowaniu chorego po leczeniu (pomagają we wczesnym wykryciu wznowy). Rutynowo oznacza się poziomy:
- podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej (β-hCG);
- α-fetoproteiny - stwierdzenie nieprawidłowego poziomu tego markera świadczy, że mamy do czynienia z guzem o mieszanej budowie histologicznej (nienasieniakiem);
- dehydrogenazy mleczanowej (LDH).
- W przypadku gdy badanie tomografii komputerowej(TK) daje niejednoznaczny wynik co do zaawansowania choroby, wątpliwości diagnostyczne może rozstrzygnąć pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa (PET).
Nasieniak – jak przebiega leczenie?
Leczenie nasieniaka zależy od stopnia zaawansowania choroby. W każdym przypadku na początku wykonuje się operacyjne usunięcie jądra przez pachwinę, najlepiej w ośrodku urologiczno-onkologicznym.
Gdy choroba jest w najniższym stadium zaawansowania (bez przerzutów do węzłów chłonnych oraz narządów odległych, guz znajduje się wyłącznie w mosznie), to metodą z wyboru po operacji jest radioterapia węzłów chłonnych jamy brzusznej i miednicy. Niektóre ośrodki zamiast tego podają chemioterapię. To leczenie podaje się po to, by zapobiec wznowie nasieniaka w obrębie węzłów chłonnych. Rzadko odstępuje się od podania leczenia uzupełniającego i wyłącznie obserwuje pacjenta w trakcie częstych badań kontrolnych (przynajmniej raz na 3 miesiące).
Nasieniak w wyższym stadium zaawansowania (choroba wydostała się z moszny i zajęła węzły chłonne) wymaga zastosowania nieco bardziej agresywnego leczenia. Gdy zajęte przez nowotwór węzły chłonne są mniejsze niż 5 cm, to lekarz zaleca napromienienie węzłów chłonnych radioterapią w dość wysokiej dawce. W sytuacji powiększenia węzłów chłonnych powyżej 5 cm metodą leczniczą staje się chemioterapia (3-4 cykle).
W przypadku pojawienia się przerzutów do innych narządów (np. płuc) lekarz od razu kieruje pacjenta na chemioterapię.
W celu umówienia się na konsultację u androloga, urologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337