O czym świadczą bakterie w moczu u dziecka?

Co to jest bakteriomocz (bakteriuria, bakteriemia)?

Bakteriomocz u dziecka to ilość bakterii w moczu większa niż dopuszczalna norma. Gdy bakteriomocz jest połączony z objawami sugerującymi zapalenie dróg moczowych, można rozpoznać zakażenie układu moczowego u dziecka – w skrócie ZUM. Pojęciem tożsamym z bakteriomoczem jest bakteriuria.
Liczne bakterie w moczu u dziecka często współistnieją z leukocyturią, czyli obecnością w moczu krwinek białych (leukocytów) w zwiększonej ilości. Leukocyty w moczu jednak nie zawsze świadczą o zakażeniu – są również wynikiem polekowego uszkodzenia nerek, odwodnienia, nadmiernego wysiłku fizycznego, gorączki, a nawet niewydolności serca.

Bakteriemia u dziecka to obecność bakterii we krwi. W przypadku ciężkich zakażeń, np. zapalenia płuc, opon mózgowo-rdzeniowych, także w trakcie zakażeń układu moczowego i nerek, bakterie mogą przenosić się z nich do krwi i razem z krwią osiadać w innych narządach, powodując zakażenie uogólnione – ten stan nazywamy posocznicą (sepsą).
Badaniem pozwalającym na wykrycie w moczu bakterii i leukocytów jest badanie ogólne moczu. Dodatkowo wykrywa też czerwone krwinki, białko, cukier i inne. Posiew moczu to badanie pozwalające wyhodować z moczu konkretne bakterie, które powodują daną infekcję z jednoczesnym wykonaniem antybiogramu. Antybiogram określa, które antybiotyki są odpowiednie do leczenia danego rodzaju bakterii. Bakterią, która wywołuje ponad 90 proc. zakażeń układu moczowego jest pałeczka okrężnicy – Escherichia coli w moczu (bakterie coli), rzadziej inne bakterie – Proteus mirabilis, Klebsiella, Pseudomonas oraz grzyby – drożdżaki.

Co oznacza bakteriomocz bezobjawowy?

W interpretacji wyników badania moczu bardzo często pojawia się zapis, że występują liczne bakterie w moczu. U dziecka, jak i u osoby dorosłej jest to równoznaczne z infekcją układu moczowego.
Istnieją przypadki, kiedy bakterie wykrywane są w badaniu, a nie powodują typowych objawów dyzurycznych (ból, pieczenie). Stwierdza się wtedy tak zwany bakteriomocz bezobjawowy u dziecka. Nie zawsze wymaga on leczenia.
Bakteriomocz bezobjawowy u dziecka może utrzymywać się przez dłuższy czas lub mieć charakter nawrotowy. Brak objawów, mimo że w moczu są bakterie, może wynikać z faktu, że infekcja jest w początkowej fazie, a objawy zapalenia nie zdążyły się dostatecznie dobrze rozwinąć.
Niektóre rodzaje bakterii wytwarzają ochronny biofilm, co ogranicza ich inwazyjność, ale też uniemożliwia całkowite wyleczenie i sprzyja nawrotom ZUM.
Częściej stwierdza się występowanie bezobjawowego bakteriomoczu u dzieci chorych na cukrzycę i chorych poddawanych dializom.

Jakie są objawy bakteriomoczu?

Jeśli szkodliwe bakterie pojawiają się w pęcherzu, mogą spowodować jego infekcję i wywołać podrażnienie objawiające się bólem podczas oddawania moczu. Dziecko może odczuwać również pieczenie i mieć ciągłą potrzebę oddawania moczu. Czasami dzieci z infekcją pęcherza tracą nad nim kontrolę i moczą się. Infekcji nie towarzyszy zazwyczaj gorączka, choć może dojść do podwyższenia temperatury ciała dziecka. Jeżeli bakterie przemieszczają się z pęcherza moczowodami do nerek, może rozwinąć się infekcja nerek. Jest ona znacznie groźniejsza dla zdrowia dziecka niż infekcja pęcherza. Bez podjęcia właściwego leczenia może bowiem dojść do uszkodzenia nerek. Infekcja nerek może wywoływać gorączkę, dziecko może również odczuwać ból w boku tułowia lub ból pleców.
Wielu rodziców zastanawia się, jak rozpoznać infekcję dróg moczowych u niemowląt i małych dzieci, które nie są jeszcze w stanie powiedzieć o swoich dolegliwościach. Lekarze zalecają badanie moczu u niemowlaków i małych dzieci, które przez trzy dni mają gorączkę bez wyraźnego powodu. Przyczyną gorączki może być bowiem infekcja dróg moczowych. Starsze dziecko może samo powiedzieć o bólu podczas oddawania moczu. O infekcji może świadczyć również nagła potrzeba oddawania moczu i trudności z jego wstrzymaniem.
Jeśli podejrzewasz, że twoje dziecko ma infekcję dróg moczowych, skontaktuj się z lekarzem. Pediatra, urolog dziecięcy zleca w takiej sytuacji badanie moczu. Jeśli w próbce znajdują się bakterie, dziecko ma infekcję.

Czy bakteriomocz bezobjawowy wymaga leczenia?

Należy podkreślić, że leczy się zakażenie układu moczowego u dziecka, a nie bakteriurię (obecność bakterii w moczu u dziecka). Tzw. bezobjawowa bakteriuria wymaga by dziecko zobaczył urolog dziecięcy w celu zastosowania antybiotykoterapii wyłącznie w wyjątkowych przypadkach, do których należą:

• niedobory odporności wrodzone i nabyte, w tym obniżenie odporności z powodu podawanych leków (np. u dzieci po przeszczepieniach narządów),
• planowany zabieg chirurgiczny,
• planowane inwazyjne badania diagnostyczne dróg moczowych,
• ciąża u nastolatek.

U pozostałych dzieci bakteriuria bezobjawowa nie wiąże się z żadnych zagrożeniem dla zdrowia, nie prowadzi do powikłań.

W celu umówienia się na konsultację u urologa dziecięcego skontaktuj się zplacówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337