Opcje ustawieńWCAGIkona do zmiany kontrastu
ABC Zdrowia
Lut272018

27 Lut 2018

Jak poprawić odporność?

Skąd bierze się odporność?

Narządy (elementy) układu odporności są rozmieszczone w całym ciele. Są one określone narządami limfatycznymi ponieważ są one siedliskiem limfocytów - niewielkich białych krwinek (komórkami krwi), które są kluczowymi graczami układu odporności.
Szpik kostny, miękka tkanka wewnątrz jamy szpikowej kości jest ostatecznym źródłem wszystkich komórek krwi, w tym krwinek białych przeznaczonych na komórki układu odporności.
Grasica (thymus) to niewielki narząd  położony za mostkiem; limfocyty T lub inaczej komórki T dojrzewają właśnie w grasicy.
Limfocyty mogą wędrować po całym ciele za pomocą naczyń krwionośnych, mogą również podróżować systemem naczyń limfatycznych, towarzyszących w przebiegu żyłom i tętnicom. Komórki i płyny są wymieniane pomiędzy naczyniami krwionośnymi i limfatycznymi umożliwiając układowi limfatycznemu nadzorować organizm przed atakującymi je mikroorganizmami (mikrobami). Naczynia chłonne prowadzą chłonkę, jasną ciecz, który opływa tkanki ciała.
Węzły chłonne są to małe, o kształcie fasolki/groszku gruczoły, które są rozmieszczone wzdłuż naczyń chłonnych i tworzą grupy (pakiety) na szyi, w pachach, brzuchu i pachwinach. Każdy węzeł chłonny zawiera wyspecjalizowane miejsce gdzie gromadzą się komórki układu odporności i gdzie mogą spotykać antygeny. Komórki odporności i obce cząsteczki dostają się do węzłów chłonnych poprzez wnikające (dochodzące) naczynia limfatyczne lub drobne naczynia krwionośne węzłów chłonnych. Wszystkie limfocyty opuszczają węzły chłonne przez wychodzące z nich naczynia limfatyczne. Gdy znają się w krążeniu są transportowane do tkanek całego organizmu, który  patrolują wszędzie w poszukiwaniu obcych antygenów i stopniowo przepływają z powrotem do układu limfatycznego, aby wciąż powtarzać cały cykl od początku.
Śledziona to narząd położony po prawej stronie, w górnej części jamy brzusznej. Posiada ona, tak jak węzły chłonne, wyspecjalizowany przedział, gdzie gromadzą się komórki układu odporności i który służy za miejsce gdzie obrona immunologiczna konfrontuje się z antygenami.
Skupienia tkanki limfatycznej znajdują się w wielu częściach ciała, szczególnie w tkankach wyścielających przewód pokarmowy, drogi oddechowe i płuca, miejsca które mogą służyć za  bramy wejściowe do organizmu. Tkanki obejmują również migdałki i wyrostek.

Jakie są funkcje układu odpornościowego?

Jednym z ważniejszych elementów tego układu jest szpik kostny, który produkuje w największej ilości komórki odpornościowe dla organizmu. Nie mniej ważna jest grasica, która jest gruczołem umiejscowionym w śródpiersiu przednim. Innymi elementami układu immunologicznego są węzły chłonne, ciało migdałowate czy wytwarzająca komórki odpornościowe śledziona. Z tych organów komórki odpornościowe są przenoszone do krwi, gdzie zaczyna się ich właściwa praca. Komórki dające najwięcej odpowiedzi na zagrożenia dla organizmu to limfocyty. Główna reakcja ma miejsce w tkance limfoidalnej i umiejscowiona jest w węzłach chłonnych, śledzionie i migdałkach.
Na początku do walki z mikrobami człowiek wykorzystuje odporność wrodzoną. Jest to próba likwidacji konkretnych wirusów czy bakterii. To białe ciałka krwi likwidują infekcję i najczęściej to wystarczy. Natomiast w przypadku złożonej i ostrej infekcji, np. wirusowej, układ immunologiczny wykorzystuje plazmocyty i limfocyty T. Ich rolą jest wydzielanie przeciwciał. Ostatecznym elementem ochrony i obrony jest wytwarzanie komórek, których zasadniczym zadaniem jest likwidacja mikrobów.

Jakie są przyczyny niskiej odporności?

Niedobory immunologiczne organizmu to dość poważny i trudny do zdiagnozowania problem. Wyróżnia się:

  • wrodzone niedobory odporności – komórki układu odpornościowego nie funkcjonują prawidłowo w wyniku zaburzenia genetycznego, uniemożliwiającego normalną produkcję przeciwciał,
  • nabyte niedobory odporności – zdarzają się znacznie częściej niż genetyczne niedobory odporności. Czynniki zewnętrzne i konkretne choroby osłabiają działanie układu odpornościowego, np. HiV (systematyczne niszczenie komórek układu immunologicznego), HSV, białaczka limfocytowa, a także zapalenie płuc, gruźlica, biegunki na tle bakteryjnym i wirusowym, odra.

Niedobory odporności organizmu powstają również jako skutek:

  • złego odżywiania
  • chorób nowotworowych
  • chorób ogólnoustrojowych, np. przewlekłej niewydolności nerek, cukrzycy
  • ciąży
  • złych nawyków, np. nadużywania alkoholu oraz brania narkotyków

Jak poprawić odporność?

Jeśli od dłuższego czasu czujesz ciągłe zmęczenie i łatwo się przeziębiasz - może to oznaczać, że twoja osłabiona odporność potrzebuje "wsparcia". System immunologiczny można wzmocnić kilkoma prostymi sposobami. Oto niektóre z nich.
Pamiętaj, że jeśli cierpisz na jakąkolwiek alergię pokarmową - każdą dietetyczną nowość konsultuj z lekarzem. Uważaj przede wszystkim na mieszanki ziołowe na odporność i ziołowe suplementy diety. Sama naklejka z napisem "naturalne" nie musi oznaczać, że suplement będzie miał na ciebie dobry wpływ. Zioła mają swoje dobre i złe strony, tak jak cykuta i tojad, które mogą nawet doprowadzić do utraty życia.
Nawet jeśli to brzmi zbyt prosto - zainwestuj w dobrą multiwitaminę i codziennie ją łykaj. Może się to okazać szczególnie korzystne dla osób, które są na diecie, aby schudnąć (może trudno w to uwierzyć, ale nie wszyscy korzystają z diety aby schudnąć, niektórzy próbują też przybrać na wadze). Najlepiej rozejrzyj się za multiwitaminą, która ma w swoim składzie: witaminę C, witaminę E, beta-karoten,bioflawonidy, cynk - ale pamiętaj, że w zbyt dużych ilościach obniża odporność zamiast ją wzmacniać, magnez, selen.
"Urozmaicona dieta, bogata w warzywa, owoce i ryby, zawarte w nich witaminy oraz mikroelementy, pomagają w budowaniu skomplikowanego pancerza, jakim jest system immunologiczny. Aby układ odpornościowy zdołał zwalczyć infekcję trzeba dostarczać mu regularnie odpowiednich zasobów energii i substancji. Jest on bowiem bardzo wrażliwy na wszelkie braki witamin, minerałów i innych związków chemicznych, których nie jest w stanie wytworzyć samodzielnie" - mówi Jadwiga Mandziewska, lekarz medycyny rodzinnej
Do posiłków dodaj czosnek i cebulę - znane do wieków "wzmacniacze" odporności. Nawet po ugotowaniu zachowują swoje antybakteryjne właściwości. Takie naturalne antybiotyki w zdrowy sposób podbudowują system immunologiczny i zapobiegają przeziębieniom.
W posiłkach powinny się tez znaleźć kwasy tłuszczowe omega-3. Dostarczą ci ich przede wszystkim tłuste ryby. Razem z olejem lnianym zmobilizują organizm do produkcji białych krwinek, które mają za zadanie bronić nas przed wszelkimi infekcjami. W przypadku reakcji zapalnych kwasy tłuszczowe omega-3 mogą pogorszyć ich stan.
Możesz też sięgnąć po specjalne suplementy diety poprawiające odporność. Najkorzystniejsze - i naturalne! - składniki, które mogą się w nich znaleźć to: miłorząb, gorzknik, żeń-szeń lub korzeń żeń-szenia, koenzym Q10, koci pazur, echinacea - ale pamiętaj, aby używać jej tak jak antybiotyk: nie na co dzień, ale kiedy dopadnie cię infekcja. Przerwa między opakowaniami powinna wynosić około pół roku. Zachowuj te środki ostrożności, aby organizm nie uodpornił się na jej dobroczynne działanie.
Unikaj: margaryny i innych tłuszczów zwierzęcych, mocno przetworzonej żywności, białego ryżu, białego chleba, słodzonych produktów, słonych przekąsek, alkoholu, kofeiny.
Zwiększ ilość w diecie: jogurtów, tłustych ryb, imbiru, świeżychowoców i warzyw (szpinaku, słodkich ziemniaków, marchwi), pełnego ziarna, pieprzu cayenne.
Staraj się przebywać z dala od zanieczyszczeń powietrza (także z dala od dymu papierosowego!). Palenie poważnie obniża odporność, nie wspominając już o tym, że powoduje choroby tak poważne jaknowotwory. Jeśli poważnie myślisz o zdrowiu - rzuć palenie.
Ogranicz stres. Możesz w tym celu: zacząć ćwiczyć (w przyjemny sposób wyładujesz negatywne emocje na siłowni lub basenie), spróbować technik relaksacyjnych lub medytacji, poposić kogoś o delikatny masaż pleców i karku.
Pij dużo wody, aby wypłukać z organizmu szkodliwe toksyny. Zwykła woda to jeden z prostszych sposobów na odporność.
Pamiętaj, aby się wysypiać. Wypoczęty organizm oznaczawzmocniony układ immunologiczny i zwiększoną odporność na choroby.
Nie uciekaj z krzykiem na widok słońca (ale z drugiej strony nie opalaj się godzinami i bez użycia kremu z filtrem!) - to dzięki promieniom słonecznym organizm produkuje witaminę D. Do tego potrzebuje 15 minut raz na kilka dni.
W przypadku wystąpienia jakiej kolwiek choroby wynikającej z osłabionej odporności lub gdy chcemy się przebadać zapraszamy do Onkolmed do lekarzy rodzinnych.

W celu umówienia się na konsultację u endokrynologa, lekarza rodzinnego skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

fundusze-europejskie
rzeczpospolita-polska
rzeczpospolita-polska
europejski_fundusz_spoleczny