Choroba Gravesa i Basedowa - objawy i leczenie

Jaką chorobą jest Choroba Gravesa i Basedowa?

Choroba Gravesa i Basedowa to choroba autoimmunologiczna o podłożu genetycznym, na którą kobiety chorują 10 razy częściej niż mężczyźni, co część naukowców kojarzy z tym, że jej występowanie wiąże się z poziomem estrogenów. Wystąpieniu choroby Gravesa Basedowa sprzyjają stres i palenie papierosów.
U chorych na Basedowa limfocyty, komórki układu odpornościowego, zaczynają produkować przeciwciała przeciw własnym komórkom, które przyłączają się do komórek tarczycy i pobudzają je do produkcji hormonów. Wynikiem tego jest nadmiar hormonów tarczycy - tyroksyny i trójjodotyroniny we krwi.
Chorobie Gravesa i Basedowa mogą towarzyszyć również inne choroby z autoagresji:

reumatoidalne zapalenie stawów
cukrzyca typu 1
bielactwo
niedoczynność kory nadnerczy pierwotna lub wtórna (zespół lub choroba Addisona)

Choroba Gravesa i Basedowa - jakie objawy towarzyszą chorobie Gravesa i Basedowa?

Symptomy tej choroby autoimmunologicznej są bardzo różne. Wyróżniamy typowe objawy nadczynności tarczycy, a także takie, które są charakterystyczne tylko dla choroby Gracesa Basedowa. Niekiedy choroba, ale bardzo rzadko, może przebiegać z niedoczynnością tarczycy lub prawidłową funkcją gruczołu tarczowego.
Objawy choroby Gravesa i Basedowa:
wole tarczycowe – powiększenie tarczycy. Pojawia się w 80% przypadków choroby Gravesa i Basedowa. Tarczyca powiększona jest równomiernie, wole jest miękkie i bez żadnych grudek,
wytrzeszcz oczu (oftalmopatia, orbitopatia tarczycowa) – zespół objawów ocznych wywołanych zapaleniem immunologicznym tkanek miękkich oczodołu. Następuje gromadzenie się w obrębie gałki ocznej substancji śluzowatych oraz nacieków komórkowych. Pojawia się w 10-30% przypadków choroby. Oprócz tego pojawia się zaczerwienienie oczu, obrzęk powiek, nadmierne łzawienie,
obrzęk przedgoleniowy pojawia się u 1-2% chorych w wyniku gromadzenia się substancji śluzowatych pod skórą, najczęściej na przedniej części piszczeli,
akropachia tarczycowa to bardzo rzadki objaw choroby Geavesa i Basedowa, polegający na obrzęku palców rąk i czasami stóp z towarzyszącym podokostnowym zgrubieniem kości.
Zespół objawów związanych z nadczynnością tarczycy:

nadpobudliwość nerwowa,
zwiększona potliwość,
nietolerancja gorąca,
kołatania serca i tachykardia,
duszność,
osłabienie, zmęczenie,
zaburzenia koncentracji i pamięci,
utrata masy ciała,
zwiększone łaknienie,
drżenie rąk,
ciepła i wilgotna skóra,
nieregularne miesiączki,
bezsenność,
zaburzenia emocjonalne,
zahamowanie wzrostu, natomiast u dzieci przyśpieszony wzrost.

Oprócz tych objawów występuje kilka specyficznych symptomów, które najczęściej towarzyszą orbitopatii tarczycowej:

objaw Stellwaga – rzadkie mruganie powiekami,
objaw Dalrymple'a – nadmierne rozszerzenie szpary ocznej, które wynika z nadmiernego skurczu mięśni Müllera i uniesienia górnej powieki,
objaw Jellinka – nadmierna pigmentacja powiek,
objaw Bostona – polega na nierównomiernym ruchu gałek ocznych podczas patrzenia w dół,
objaw Graefego – polega na zaburzeniu współdziałania gałki ocznej i górnej powieki (powieka nie nadąża za ruchem gałki ocznej).

Powikłania orbitopatii tarczycowej to owrzodzenie rogówki, podwójne widzenie, niewyraźne lub ograniczone widzenie, jaskra, światłowstręt czy nawet trwałe uszkodzenie wzroku.

Choroba Gravesa i Basedowa - jak przebiega leczenie choroby Gravesa i Basedowa?

W leczeniu choroby Gravesa i Basedowa stosuje się:

leczenie farmakologiczne – leki przeciwtarczycowe (tyreostatyki). U niektórych osób w wyniku prowadzonego leczenia tyreostatykiem dochodzi do trwałego wyleczenia, u innych osób po uzyskaniu normalizacji dochodzi do szybkiego nawrotu choroby.
leczenie operacyjne – wycięcie (strumektomia) tarczycy lub jej części i/lub po osiągnięciu prawidłowych wyników badań także operacyjna korekta oftalmopatii. Usunięcie części lub całości narządu powoduje jego niedoczynność i konieczność przyjmowania syntetycznych hormonów tarczycy już do końca życia.
leczenie jodem radioaktywnym – w 75% przypadków wystarcza jednorazowe podanie leczniczej dawki promieniotwórczego jodu.

Schemat leczenia wygląda na ogół następująco:

W pierwszym etapie dąży się do uzyskania stanu eutyreozy (normalizacja hormonów tarczycy) podając tyreostatyki.
Chorzy, u których uzyskano szybko eutyreozę, otrzymują przez 12-24 miesięcy leczenie podtrzymujące tyreostatykiem. W trakcie dalszego monitorowania ocenia się ewentualny nawrót nadczynności. Jeśli nastąpi on w ciągu pierwszych 5 lat – kieruje się chorego na leczenie radykalne (leczenie radiojodem lub operacyjne).
Natychmiast po uzyskaniu eutyreozy wykonuje się strumektomię (wycięcie tarczycy) lub leczenie jodem u chorych, u których rokowanie trwałego wyleczenia tyreostatykiem jest bardzo niskie albo występuje u nich nietolerancja tyreostatyków.
Należy pamiętać, że choroba Gravesa i Basedowa jest chorobą, którą leczymy objawowo, nie przyczynowo. Nawet po przebytej strumektomii i w następstwie tego niedoczynności tarczycy – może w niesprzyjających warunkach (np. bardzo duży stres) dojść do nawrotu ciężkiej nadczynności. Dlatego też pacjenci z tą chorobą wymagają okresowej kontroli w poradni endokrynologicznej.
W praktyce radykalne metody leczenia nadczynności często skutkują zbytnim uszkodzeniem tarczycy, co prowadzi wprost do niedoczynności gruczołu, który pierwotnie leczony był przecież z powodu nadmiernej aktywności.

Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:

chory z objawami przełomu tarczycowego: gorączką do 40-41°C, zlewnymi potami, szybkim tętnem, pobudzeniem ruchowym, biegunką, splątaniem,
pojawienie się objawów ubocznych leczenia farmakologicznego: gorączki, bólu gardła, żółtaczki. Leki stosowane w nadczynności tarczycy mogą spowodować spadek liczby białych krwinek, odpowiedzialnych za odporność na zakażenia, a także uszkodzenie wątroby,
ból gałek ocznych, nagłe wystąpienie podwójnego widzenia, zaniewidzenie

W celu umówienia się na konsultację u endokrynologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Powrót