Choroba Hashimoto - przyczyny, objawy, leczenie oraz zasady doboru diety

Co to jest Hashimoto?

Po raz pierwszy chorobę Hashimoto opisał Hakaru Hashimoto (stąd jej nazwa). Hashimoto to choroba autoimmunologiczna,która wynika z zaburzeń pracy układu odpornościowego. Ten typ chorób ogólnoustrojowych nazywamy jest też chorobami z autoagresji, ponieważ układ immunologiczny, który uległ rozregulowaniu, atakuje własny organizm. W przypadku choroby Hashimoto atakuje tarczycę, wywołując jej przewlekły stan zapalny. Choroba Hashimoto długi czas może mieć przebieg bezobjawowy, prowadząc do nieodwracalnych uszkodzeń tarczycy i zaburzeń w produkcji hormonów tarczycy: tyroksyny T4 i trójodotyroniny T3. Hashimoto prowadzi zazwyczaj do trwałej niedoczynności tarczycy, która może być poprzedzona okresem nadczynności tarczycy. Choroba Hashimoto to przewlekły rodzaj zapalenia tarczycy o podłożu autoimmunologicznym. Choroba ta rozpoznawana jest u coraz większej liczby pacjentów ale najczęściej atakuje kobiety. Prawdopodobnie przyczyną są estrogeny, które u kobiet występują w większej ilości. 

Jakie są przyczyny choroby Hashimoto?

Przyczyny choroby Hashimoto nie są do końca poznane. Podłoże tej choroby może być genetyczne. Coraz częściej wśród przyczyn Hashimoto wymienia się: stres, problemy emocjonalne, nieprawidłowe odżywianie, nadmierna podaż jodu w diecie, zaburzony rytm snu, niedobór witaminy D3, ciąża. Choroba Hashimoto może pojawić się wskutek przebytych niektórych chorób wirusowych oraz nieleczonych infekcji. Badania potwierdziły, że osoby żyjące w przewlekłym stresie częściej zapadają na chorobę Hashimoto. Chorobę mogą także wyzwolić czynniki zanieczyszczenia środowiska oraz niektóre leki.
Obecnie wiadomo, że przyczyną stanu zapalnego tarczycy jest nietolerancja przez układ immunologiczny chorego własnego białka, będącego enzymem obecnym w gruczole tarczowym, które nazwano tyreoperoksydazą (TPO). Umożliwia ono syntezę hormonów tarczycy. Niszczenie tego białka za pośrednictwem wytwarzanych w układzie immunologicznym przeciwciał (anty-TPO) bądź skierowanych przeciwko niemu komórek doprowadza do jego niedoboru i w następstwie do obniżenia stężenia hormonów tarczycy, czyli jej niedoczynności. Proces niszczenia TPO przebiega w sposób nieprzerwany, dopóki ostatnia cząsteczka tego enzymu nie zostanie unicestwiona. Przyczyną opisanej nietolerancji i traktowania przez organizm własnego enzymu TPO jako białka obcego są pewne geny występujące rodzinnie, a na ujawnienie choroby mają wpływ nie w pełni zdefiniowane czynniki środowiskowe. Choroby o takim patomechaniźmie nazywa się chorobami autoimmunizacyjnymi, a nietolerowane białko – autoantygenem.

Jakie są objawy choroby Hashimoto?

Przewlekłe autoimmunizacyjne zapalenie tarczycy przez długi czas przebiega bezobjawowo, a ewentualne objawy mogą dołączyć się dopiero wtedy, gdy dojdzie do niedoboru hormonów tarczycy, czyli jej niedoczynności. W praktyce do tego czasu chory, po skonsultowaniu się z lekarzem, zaczyna zwykle przyjmować lek będący preparatem hormonu tarczycy i - jeżeli dawka jest dobrze dobrana - nie odczuwa żadnych objawów.
Poza niedoczynnością tarczycy główne objawy choroby Hashimoto to: osłabienie, przewlekłe zmęczenie, nadmierna senność. Chorzy na Hashimoto mają także trudności w koncentracji, cierpią na nerwowość i bezsenność, są często przygnębieni i rozdrażnieni. Inne objawy Hashimoto to: bóle mięśni, obrzęki twarzy, powiek, suchość skóry i wypadnie włosów. Zapalenie tarczycy rozregulowuje produkcję hormonów, stąd pojawiają się problemy metaboliczne: przybieranie na wadze, otyłość, zatzymywanie wody w organizmie. Część kobiet skarży się na bardzo obfite miesiączki. Chorobie często towarzyszy nasilone odczuwanie zimna.  Organizm jest wyniszczany, ponieważ rozregulowaniu ulega tarczyca, odpowiadająca za wiele jego funkcji.

Jakie badania wykonać w celu rozpoznania choroby Hashimoto?

W celu diagnostyki choroby Hashimoto wykonuje się następujące badania laboratoryjne i obrazowe:

• oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwtarczycowych anty-TPO i anty-TG,
• oznaczenie poziomu TSH w surowicy – jego podwyższenie występuje w niedoczynności tarczycy,
• oznaczenie poziomu hormonów tarczycy – tyroksyny (fT4) i trójjodotyroniny (fT3) w surowicy.
• badanie USG tarczycy

Jak przebiega leczenie choroby Hashimoto?

Nie istnieje skuteczna metoda leczenia Hashimoto. Leczenie polega przede wszystkim na leczeniu skutków choroby Hashimoto, czyli leczeniu niedoczynności tarczycy. U pacjentów, u których badanie krwi wykazało obecność przeciwciał, ale jednocześnie nie stwierdza się zaburzenia pracy tarczycy, wskazane są systematyczne badania tarczycy. Jeśli diagnozą jest niedoczynność tarczycy, wówczas najczęściej wskazana jest terapia farmakologiczna, która polega na przyjmowaniu brakujących hormonów.
Kluczowy lek w Hashimoto to lewotyroksyna, czyli stabilna forma syntetycznego analogu naturalnej tyroksyny. Leki z lewotyroksyną (sól sodowa lewotyroksyny, łac. Levothyroxinum natricum) mają zbliżone właściwości do hormonu produkowanego przez tarczycę i stosowane są jako terapia substytucyjna niedoczynności tarczycy, przy przewlekłym zapaleniu tarczycy (chorobie Hashimoto) oraz nowotworach tarczycy.
Jeśli choroba Hashimoto leczona jest prawidłowo, to nie powoduje poważnych konsekwencji. Rzadko zapalenie tarczycy ulega zmianie w pierwotnego chłoniaka złośliwego tarczycy lub raka brodawkowatego tarczycy.

Jakie są zasady doboru diety?

Duże znaczenie w leczeniu Hashimoto ma zbilansowana dieta. Powszechnie łączy się chorobę Hashimoto z nietolerancją glutenu, czyli białka zawartego w ziarnach niektórych zbóż. Tymczasem są to stany zupełnie niezależne. Dieta bezglutenowa w chorobie Hashimoto nie jest błędem. 
Nie jest konieczne stosowanie restrykcyjnej diety eliminacyjnej (chyba że dodatkowo stwierdza się alergię pokarmową) ale stosowanie odpowiednio zbilansowanej diety to wsparcie w leczeniu Hashimoto.  Główne zalecenia:

• regularne jedzenie posiłków (4-5 razy dziennie);
• eliminowanie tłuszczów zwierzęcych (zastępowanie ich roślinnymi);
• względnienie świeżych owoców i warzyw w diecie;
• unikanie cukrów prostych;
• rezygnacja z używek.

Najlepiej, by dieta w chorobie Hashimoto była skomponowana  indywidualnie. W tym celu  warto udać się do dietetyka.
Jeśli występuje u Ciebie większość wymienionych objawów lub chcesz skonsultować swoje badania tarczycy zgłoś się do lekarza endokrynologa. Poradnia Endokrynologii Ogólnej i Onkologicznej, w której pracują doświadczeni lekarze mieści się w Onkolmed Lecznica Onkologiczna na Ursynowie w Warszawie.

W celu umówienia się na konsultację u endokrynologa, dietetyka, lekarza rodzinnego skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródło: Puls Medycyny
https://pulsmedycyny.pl/nadrozpoznawalnosc-choroby-hashimoto-jest-coraz-...
https://sante.pl/jedz-zdrowo/hashimoto-przyczyny-objawy-leczenie-dieta%E...
https://apteline.pl/artykuly/choroba-hashimoto-objawy-dieta-w-chorobie-h...