Co to jest niedokrwistość i jak ją rozpoznać?

Co to jest anemia (niedokrwistość)?

Niedokrwistość (potocznie określana jako anemia) nie jest dolegliwością, którą można szybko i w banalny sposób wyleczyć. Anemia wymaga profesjonalnego podejścia, a nie łykania tabletek zawierających żelazo na własną rękę. Anemia bowiem stanowi objaw innych chorób, często bardzo poważnych. Choroby te należy wykluczyć już po postawieniu diagnozy oraz wykonać szereg specjalistycznych badań, których podstawą powinna być morfologia krwi sprawdzająca poziom hemoglobiny. Przeczytaj czym jest anemia i jak rozpoznać jej przyczyny.
Niedokrwistość (anemia) jest patologicznym stanem, o którym mówimy, kiedy dochodzi do zmniejszenia liczby erytrocytów (czerwonych krwinek), poziomu hemoglobiny (barwnika erytrocytów odpowiedzialnego za transport tlenu) we krwi oraz wskaźnika zwanego hematokrytem (stosunek objętości erytrocytów do objętości krwi). Schorzenie to rozpoznajemy, jeżeli wartości te spadają o więcej niż 2 odchylenia standardowe od wartości prawidłowej. Wyróżnia się następujące rodzaje niedokrwistości:

• niedokrwistość (anemia) pokrwotoczna (utrata erytrocytów w wyniku krwawienia ostrego bądź przewlekłego)
• niedokrwistość (anemią) z niedoboru żelaza (syderopeniczna)
• niedokrwistość (anemia) chorób przewlekłych
• niedokrwistość megaloblastyczna
• niedokrwistość hemolityczna
• niedokrwistość aplastyczna.

Niedokrwistość - jakie są objawy anemii?

Dolegliwości oraz objawy kliniczne zależą przede wszystkim od rodzaju anemii. Istnieją jednak pewne wspólne cechy, jak:

• bladość skóry i spojówek oka
• zadyszka po wysiłku
• obniżona sprawność ruchowa
• apatia
• senność
• mroczki
• szum w uszach
• kłopoty z pamięcią i koncentracją
• płytki oddech
• omdlenia
• depresja
• stany podgorączkowe
• uczucie zimna
• dolegliwości bólowe w okolicy serca.

W przypadku niedokrwistości (anemi) pokrwotocznej, objawy uzależnione są od ilości utraconej krwi. Jeżeli następuje szybka utrata krwi (krwawienie ostre) w objętości od 1,5 do 2 litrów, może dojść do spadku temperatury ciała, zimnego potu, niepokoju, zaburzeń oddawania moczu oraz rozwinięcia się tzw. wstrząsu hipowolemicznego – spada ciśnienie tętnicze, może dojść do zaburzeń świadomości i nawet utraty przytomności. Jeżeli utrata krwi jest przewlekła, wtedy najczęściej obserwujemy objawy anemii z niedoboru żelaza.
Niedokrwistość z niedoboru żelaza wiąże się z wystąpieniem ogólnych objawów anemii, a także innych, specyficznych, w postaci: zaburzeń apetytu (apetyt na krochmal, kredę), pieczenia oraz wygładzenia powierzchni języka, bolesnych pęknięć w kącikach ust (tzw. zajady), suchej skóry oraz nadmiernie bladych, łamiących się paznokci. Charakterystycznym objawem może być nadmierne wypadanie włosów.
W niedokrwistości chorób przewlekłych objawom niedokrwistości (anemii) towarzyszą zazwyczaj dolegliwości związane ze schorzeniem podstawowym. Zazwyczaj niedokrwistość ujawnia się po kilku miesiącach od pojawienia się pierwszych objawów choroby przewlekłej.
Objawy w niedokrwistości megaloblastycznej uzależnione są od rodzaju niedoboru. W przypadku niedoboru witaminy B12, mogą pojawić się dolegliwości ze strony układu nerwowego, jak: zaburzenia czucia oraz parestezje (mrowienie) rąk oraz stóp, uczucie przechodzenia prądu przez kręgosłup przy pochyleniu głowy do przodu, drętwienia rąk oraz nóg. W przypadku ciężkich niedoborów mogą pojawić się: zaburzenia czucia wibracji oraz czucia głębokiego, zaburzenia chodu (zaburzenia równowagi), zaburzenia oddawania moczu oraz osłabienie wzroku. Inne objawy to utrata czucia smaku, pieczenie języka, utrata masy ciała, a także objawy ze strony przewodu pokarmowego, jak nudności, wymioty lub biegunka. Niedobór kwasu foliowego nie powoduje dolegliwości ze strony układu nerwowego, ale charakterystycznym objawem może być przebarwienie skóry (np. grzbietowej powierzchni dłoni), a także okolicy genitaliów. Niedobór kwasu foliowego jest szczególnie niebezpieczny w czasie ciąży, ponieważ może doprowadzić do wad wrodzonych u dzieci. Niedokrwistość hemolityczna może wiązać się z wystąpieniem żółtaczki oraz powiększenia wątroby oraz śledziony.
Niedokrwistości aplastycznej mogą towarzyszyć objawy związane z uszkodzeniem szpiku kostnego, a więc nie tylko produkcji czerwonych krwinek, ale także płytek krwi oraz białych krwinek. Zazwyczaj pojawia się duszność oraz osłabienie. Zaburzenia produkcji płytek mogą skutkować większą skłonnością do siniaczenia oraz w poważniejszych niedoborach – samoistnymi krwawieniami do różnych narządów.

Niedokrwistość - jak przebiega diagnostyka anemii?

W celu diagnozy anemii lekarz powinien zlecić badanie krwi Podstawowym badaniem diagnostycznym jest morfologia krwi. Najważniejsze dla niedokrwistości (anemii) parametry morfologii to:

• RBC – liczba krwinek czerwonych,
• Hb – hemoglobina (jest to białko zawarte w erytrocytach, którego głównym zadaniem jest przenoszenie tlenu; odpowiada ona za czerwoną barwę krwi),
• Ht – hematokryt (stosunek komórek krwi do całej jej objętości),
• MCV – średnia objętość erytrocytu,
• MCH – średnia zawartość hemoglobiny w erytrocycie,

W przypadku złych wyników, pacjent powinien zostać skierowany do specjalisty hematologa. Jednym z najlepszych hematologów jest lek. med. Anna Ejduk przyjmująca w Poradnii Hematologii Ogólnej i Onkologicznej w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w mieście warszawa. 

Niedokrwistość - jak przebiega leczenie anemii?

Leczenie jest dopasowane do rodzaju niedokrwistości, najczęściej polega na suplementacji niedoboru powodującego niedokrwistość (anemia).

W celu umówienia się na konsultację u androloga, urologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337