Zaburzenia pracy serca w chorobie onkologicznej – co warto wiedzieć?

Serce a nowotwór – związek, którego nie wolno lekceważyć

Czy wiesz, że nowotwór może wpływać nie tylko na konkretne narządy, ale także na Twoje serce? Choroby serca i nowotwory to dziś dwie najczęstsze przyczyny zgonów na świecie. Ale co ważniejsze – często współistnieją, a leczenie jednej z nich może niekiedy pogarszać stan drugiej. Dlatego tak ważna jest dziedzina medycyny, jaką jest kardioonkologia.

W Onkolmed Lecznicy Onkologicznej w Warszawie współpracujemy z doświadczonymi kardiologami, onkologami klinicznymi, chemioterapeutami i radioterapeutami, którzy wspólnie monitorują stan serca u pacjentów leczonych z powodu raka. Sprawdź, dlaczego warto o to zadbać i kiedy należy zgłosić się na konsultację.

1. Dlaczego serce choruje w przebiegu nowotworu?

Zaburzenia pracy serca w chorobie nowotworowej mogą mieć różne przyczyny:

• Bezpośredni wpływ nowotworu (np. guz śródpiersia uciskający serce lub naczynia),

• Powikłania leczenia (np. kardiotoksyczność leków),

• Stan zapalny i wyniszczenie organizmu (kacheksja nowotworowa),

• Zaburzenia elektrolitowe i hormonalne,

• Wcześniejsze schorzenia układu krążenia.

Kardiotoksyczność to słowo klucz w kardioonkologii – oznacza uszkodzenie serca w wyniku leczenia przeciwnowotworowego. Może występować zarówno w trakcie leczenia, jak i wiele lat po jego zakończeniu.

2. Najczęstsze zaburzenia pracy serca u pacjentów onkologicznych

W przebiegu choroby nowotworowej mogą występować następujące problemy kardiologiczne:

a) Niewydolność serca

To stan, w którym serce nie jest w stanie pompować krwi w ilości odpowiedniej do potrzeb organizmu. Typowym objawem jest duszność, zmęczenie, obrzęki kończyn. Najczęściej powodują ją:

• Antracykliny (np. doksorubicyna) – klasyczne leki chemioterapeutyczne,

• Herceptyna (trastuzumab) – stosowana w leczeniu raka piersi.

b) Zaburzenia rytmu serca (arytmie)

Leczenie onkologiczne może powodować zarówno tachykardie (przyspieszony rytm), jak i bradykardie (spowolniony rytm). Zdarza się również migotanie przedsionków lub częstoskurcze komorowe.

c) Zapalenie mięśnia sercowego (kardiomiopatia zapalna)

Może wystąpić np. po immunoterapii lub w wyniku reakcji autoimmunologicznej. Czasami pojawia się gorączka, ból w klatce piersiowej i osłabienie.

d) Zakrzepica i zatorowość płucna

Nowotwory zwiększają ryzyko tworzenia się zakrzepów. Może dojść do zatorowości płucnej, co stanowi bezpośrednie zagrożenie życia.

3. Kto jest szczególnie narażony?

Na problemy kardiologiczne w trakcie i po leczeniu nowotworu szczególnie narażone są osoby:

• Z historią chorób serca (np. nadciśnienie, zawał, migotanie przedsionków),

• W wieku powyżej 65 lat,

• Palące papierosy,

• Z wysokim poziomem cholesterolu,

• Z otyłością lub cukrzycą,

• Leczone intensywną chemioterapią lub radioterapią w okolicy klatki piersiowej.

4. Diagnostyka w Onkolmed – jak wykrywamy zagrożenie?

W Onkolmed Lecznicy Onkologicznej w Warszawie zapewniamy pełną diagnostykę kardioonkologiczną. Współpracujemy z kardiologami z doświadczeniem w monitorowaniu pacjentów onkologicznych. Oferujemy:

• EKG i Holter EKG (24h, 48h, 7 dni) – wykrywają zaburzenia rytmu serca,

• Badania laboratoryjne: troponiny, NT-proBNP, kreatynina, elektrolity,

• Rezonans magnetyczny serca (w placówkach współpracujących) – dokładna ocena struktury serca,

• Konsultacje kardioonkologiczne – połączenie wiedzy kardiologicznej i onkologicznej.

5. Jak leczymy zaburzenia pracy serca u pacjentów onkologicznych?

W Onkolmed Lecznicy Onkologicznej stosujemy zindywidualizowane podejście terapeutyczne, ściśle współpracując z kardiologiem i onkologiem. Leczenie zależy od rodzaju zaburzenia, stopnia zaawansowania nowotworu oraz ogólnego stanu pacjenta.

Leczenie obejmuje:

• Farmakoterapię – leki na niewydolność serca (beta-blokery, ACEI, sartany),

• Zmianę schematu leczenia onkologicznego – zamiana leku lub jego dawki,

• Wszczepienie urządzeń kardiologicznych – rozrusznik, kardiowerter-defibrylator,

• Rehabilitację kardiologiczną – szczególnie po zakończeniu leczenia przeciwnowotworowego.

6. Profilaktyka – jak chronić serce w trakcie leczenia onkologicznego?

Twoje serce może zostać skutecznie chronione, jeśli już na etapie planowania leczenia onkologicznego weźmiemy pod uwagę jego możliwy wpływ na układ krążenia. Dlatego:

• Zgłoś się do kardiologa przed rozpoczęciem leczenia – warto wykonać EKG i echo serca,

• Unikaj czynników ryzyka – rzuć palenie, kontroluj ciśnienie, poziom cukru i lipidów,

• Dbaj o aktywność fizyczną – nawet krótki spacer poprawia krążenie,

• Stosuj się do zaleceń lekarskich – kontroluj masę ciała i dietę.

7. Jak wygląda opieka kardioonkologiczna w Onkolmed?

W naszej przychodni w Warszawie pacjenci mogą liczyć na kompleksową opiekę zespołu lekarzy:

• Kardiologów, którzy monitorują stan serca i prowadzą leczenie kardiologiczne,

• Onkologów klinicznych i chemioterapeutów, którzy dostosowują terapię przeciwnowotworową,

• Radioterapeutów, którzy planują leczenie promieniowaniem z uwzględnieniem bezpieczeństwa serca,

• Endokrynologów, jeśli zaburzenia hormonalne wpływają na układ krążenia.

8. Kiedy należy zgłosić się na konsultację?

Zgłoś się do specjalisty w Onkolmed Lecznicy Onkologicznej, jeśli:

• Masz nowotwór i rozpoczynasz leczenie chemioterapią lub radioterapią,

• Odczuwasz duszność, kołatanie serca, ból w klatce piersiowej lub zawroty głowy,

• Chorujesz przewlekle na serce i masz podejrzenie nowotworu,

• Byłeś leczony na nowotwór i chcesz sprawdzić stan serca po zakończeniu terapii.

Umów się na konsultację w Onkolmed Lecznicy Onkologicznej

Nie czekaj, aż serce da znać o sobie w niebezpieczny sposób. Profilaktyka, diagnostyka i wczesne leczenie to klucz do dłuższego i lepszego życia – także u pacjentów z nowotworem. Skontaktuj się z nami i umów się na konsultację z kardiologiem lub onkologiem. Nasza placówka w Warszawie oferuje specjalistyczną opiekę w zakresie kardioonkologii, dostępną prywatnie, bez kolejek.

Zadzwoń lub umów wizytę online – Onkolmed Lecznica Onkologiczna, Warszawa

Źródła:

1. Lyon AR, et al. "2022 ESC Guidelines on cardio-oncology." European Heart Journal, 2022.

2. Zamorano JL, et al. "2016 ESC Position Paper on cancer treatments and cardiovascular toxicity." European Journal of Heart Failure, 2016.

3. Curigliano G, et al. "Cardiotoxicity of anticancer treatments." Cancer Treatment Reviews, 2020.

4. National Cancer Institute. "Cardiotoxicity After Cancer Treatment." https://www.cancer.gov

5. European Society for Medical Oncology (ESMO). "Cardio-oncology care of cancer patients." 2021.