
01 Lip 2025
Metaboliczne wsparcie wzrostu guza – jak nowotwory wykorzystują metabolizm do rozwoju?
Nowotwory to choroby, które nieustannie nas zaskakują swoją złożonością i zdolnością do przystosowywania się. Jednym z kluczowych mechanizmów, które umożliwiają guzom szybki wzrost i rozprzestrzenianie się, jest ich unikalna zdolność do zmiany i wykorzystywania metabolizmu komórkowego. W artykule tym dowiesz się, czym jest metaboliczne wsparcie wzrostu guza, jakie procesy metaboliczne umożliwiają nowotworom rozwój, oraz jakie metody diagnostyczne i terapeutyczne są dostępne, by skutecznie przeciwdziałać temu mechanizmowi.
Zapraszamy do Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie, gdzie nasi specjaliści – onkolodzy, chemioterapeuci, radioterapeuci, a także chirurdzy onkologiczni – oferują pełen zakres diagnostyki i leczenia nowotworów z wykorzystaniem najnowszych technologii medycznych.
1. Czym jest metaboliczne wsparcie wzrostu guza?
Nowotwory, aby szybko rosnąć i namnażać się, potrzebują ogromnej ilości energii oraz materiałów budulcowych. W przeciwieństwie do zdrowych komórek, komórki nowotworowe często zmieniają swój metabolizm, co nazywamy reprogramowaniem metabolicznym guza. Ta zdolność pozwala im:
efektywniej pozyskiwać energię nawet w warunkach niskiego poziomu tlenu (hipoksji),
wykorzystywać alternatywne źródła energii,
zwiększać produkcję związków potrzebnych do budowy nowych komórek.
Najbardziej znanym przykładem takiej zmiany metabolicznej jest zjawisko zwane efektem Warburga – nowotwory preferują fermentację glukozy (glikolizę) nawet przy obecności tlenu, co jest mniej efektywne energetycznie, ale umożliwia szybkie dostarczanie metabolitów do wzrostu.
2. Kluczowe szlaki metaboliczne wspierające wzrost guza
Glikoliza nowotworowa i efekt Warburga
Komórki nowotworowe zużywają dużo glukozy i przekształcają ją w kwas mlekowy, zamiast całkowicie utleniać w mitochondriach. Ta fermentacja pozwala im produkować szybko energię i dostarczać prekursorów do syntezy kwasów nukleinowych i lipidów.
Metabolizm glutaminy
Glutamina jest kolejnym ważnym źródłem energii i budulcem dla guzów. Jest wykorzystywana w mitochondriach do produkcji energii i biosyntezy, co pozwala na dalszy rozwój guza.
Lipidogeneza i metabolizm lipidów
Nowotwory często zwiększają produkcję kwasów tłuszczowych i fosfolipidów, które są niezbędne do budowy błon komórkowych nowych komórek nowotworowych.
Adaptacje do hipoksji
W warunkach niskiego stężenia tlenu guz aktywuje czynniki transkrypcyjne (np. HIF-1), które zmieniają metabolizm na bardziej anaerobowy oraz zwiększają angiogenezę – tworzenie nowych naczyń krwionośnych, co poprawia zaopatrzenie guza w tlen i składniki odżywcze.
3. Diagnostyka metabolicznego wsparcia wzrostu guza w Onkolmed
Diagnostyka metaboliczna guza to ważny krok w określeniu, jak zaawansowany jest nowotwór i jak najlepiej go leczyć. W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie stosujemy nowoczesne metody obrazowe i laboratoryjne, które pozwalają zobrazować i ocenić metabolizm guza:
Pozytonowa Tomografia Emisyjna (PET) – umożliwia ocenę wychwytu glukozy przez guz dzięki zastosowaniu znakowanego radioaktywnie glukozy (18F-FDG). Wysoki wychwyt oznacza intensywną glikolizę i aktywność metaboliczną guza.
Badania biochemiczne i molekularne – analiza poziomu metabolitów, enzymów i markerów metabolicznych w krwi i tkankach.
Genetyka i molekularne badania guza – identyfikacja mutacji genetycznych, które wpływają na metaboliczne szlaki nowotworu.
Te badania pomagają naszym onkologom i zespołowi terapeutycznemu w doborze optymalnego planu leczenia, dostosowanego do indywidualnych cech guza.
Zapytaj w rejestracji lub lekarza, które z tych badań wykonasz na miejscu a które w ośrodkach partnerskich
4. Jakie metody terapeutyczne w Onkolmed blokują metaboliczne wsparcie guza?
Zrozumienie metabolicznych mechanizmów wzrostu guza umożliwiło rozwój terapii celowanych na te procesy:
Chemioterapia i terapia celowana
Niektóre leki stosowane w chemioterapii i terapiach celowanych hamują enzymy odpowiedzialne za metabolizm glukozy lub glutaminy. Przykłady to inhibitory kinazy mTOR, które regulują metabolizm i proliferację komórek nowotworowych.
Radioterapia
Poprzez uszkadzanie DNA komórek nowotworowych radioterapia wspomaga skuteczność terapii, szczególnie gdy metabolizm guza jest aktywny i komórki szybko się dzielą.
Terapie eksperymentalne i badania kliniczne
Onkolmed bierze udział w nowoczesnych badaniach klinicznych nad inhibitorami metabolicznymi, które blokują specyficzne szlaki metabolizmu guza. Takie podejście jest szczególnie obiecujące dla pacjentów z opornymi na standardowe leczenie nowotworami.
Dieta i wsparcie metaboliczne
W ramach kompleksowej opieki onkologicznej w Onkolmed oferujemy konsultacje z dietetykiem specjalizującym się w żywieniu onkologicznym, który pomaga pacjentom odpowiednio modyfikować dietę, aby wspierać leczenie i minimalizować rozwój guza.
5. Specjaliści w Onkolmed zajmujący się metabolicznym wsparciem wzrostu guza
W leczeniu nowotworów z uwzględnieniem aspektów metabolicznych biorą udział:
Onkolodzy kliniczni – koordynują leczenie i dobierają terapie celowane.
Chemioterapeuci – wdrażają i monitorują leczenie farmakologiczne.
Radioterapeuci – przeprowadzają radioterapię, wpływając na metabolizm guza.
Chirurdzy onkologiczni – wykonują zabiegi usunięcia guza, co może ograniczyć jego metaboliczne wsparcie.
Specjaliści diagnostyki obrazowej – radiolodzy, którzy wykonują i interpretują badania PET, CT i MRI.
Dietetycy kliniczni – wspierają pacjentów w optymalizacji diety.
Specjaliści genetyki i molekularnej diagnostyki nowotworów.
6. Zaproszenie do Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie
Jeśli zauważyłeś u siebie niepokojące objawy lub masz zdiagnozowany nowotwór, który wymaga specjalistycznego podejścia, zapraszamy do naszej przychodni w Warszawie. W Onkolmed Lecznica Onkologiczna oferujemy kompleksową diagnostykę oraz nowoczesne leczenie z uwzględnieniem metabolicznych aspektów wzrostu guza. Nasz zespół ekspertów zadba o indywidualny plan terapii, dostosowany do Twoich potrzeb.
Nie zwlekaj – im szybciej rozpoczniesz leczenie, tym większe masz szanse na skuteczną walkę z chorobą. Skontaktuj się z nami już dziś i umów się na konsultację.
7. Źródła naukowe i badania kliniczne
Artykuł opiera się na najnowszych badaniach i przeglądach literatury medycznej:
Hanahan D., Weinberg R.A. "Hallmarks of Cancer: The Next Generation." Cell. 2011 Mar 4;144(5):646-74.
Pavlova N.N., Thompson C.B. "The Emerging Hallmarks of Cancer Metabolism." Cell Metab. 2016 Jan 12;23(1):27-47.
Vander Heiden M.G., Cantley L.C., Thompson C.B. "Understanding the Warburg Effect: The Metabolic Requirements of Cell Proliferation." Science. 2009 May 22;324(5930):1029-33.
Latest clinical trials on metabolic inhibitors in oncology (ClinicalTrials.gov).
Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Onkologicznego (ESMO) dotyczące leczenia nowotworów.