22 Maj 2025
Trachelektomia – oszczędzający macicę zabieg w leczeniu raka szyjki macicy
1. Co to jest trachelektomia?
Trachelektomia to nowoczesna, oszczędzająca płodność metoda leczenia raka szyjki macicy we wczesnym stadium. Polega na chirurgicznym usunięciu szyjki macicy, przy jednoczesnym zachowaniu trzonu macicy, jajników i jajowodów. Dzięki temu kobieta, mimo przejścia leczenia onkologicznego, nadal ma możliwość zajścia w ciążę i jej donoszenia.
Ten innowacyjny zabieg to coraz częstszy wybór dla młodych pacjentek, które chcą zachować możliwość posiadania dzieci, a jednocześnie potrzebują skutecznego leczenia nowotworu.
2. Kiedy stosuje się trachelektomię w leczeniu raka szyjki macicy?
Trachelektomia jest stosowana przede wszystkim w leczeniu raka szyjki macicy w stadium IA2–IB1, czyli wtedy, gdy guz jest:
ograniczony do szyjki macicy,
ma mniej niż 2 cm średnicy,
nie daje przerzutów do węzłów chłonnych ani odległych narządów.
W takich przypadkach możliwe jest usunięcie samej szyjki macicy i otaczających ją struktur (np. górnej części pochwy, więzadeł macicznych), bez konieczności usuwania całej macicy.
3. Dla kogo przeznaczony jest ten zabieg?
Trachelektomia jest wskazana u kobiet, które:
są w wieku rozrodczym (zwykle poniżej 40. roku życia),
mają wczesne stadium raka szyjki macicy,
chcą zachować możliwość posiadania dzieci w przyszłości,
mają dobry ogólny stan zdrowia i nie mają przeciwwskazań do zabiegu chirurgicznego.
4. Rodzaje trachelektomii
Wyróżniamy trzy podstawowe typy tego zabiegu:
Trachelektomia prosta
Usunięcie szyjki macicy bez otaczających ją tkanek. Rzadko stosowana w leczeniu nowotworu – częściej w zmianach przedrakowych.
Trachelektomia radykalna
Najczęściej wykonywana w onkologii. Polega na usunięciu szyjki macicy, części pochwy i więzadeł przymacicznych oraz wykonaniu limfadenektomii (usunięcia węzłów chłonnych).
Trachelektomia laparoskopowa lub robotyczna
Współczesna technika minimalnie inwazyjna, pozwalająca na mniejsze nacięcia, krótszy czas rekonwalescencji i mniejsze ryzyko powikłań.
5. Jak przebiega trachelektomia?
Zabieg odbywa się w znieczuleniu ogólnym i trwa zazwyczaj od 2 do 4 godzin. Chirurg usuwa:
szyjkę macicy,
górną część pochwy,
przymacicza,
węzły chłonne miednicze (w celu oceny przerzutów).
Po usunięciu szyjki macicy macica jest zszywana z górną częścią pochwy, a w celu ułatwienia późniejszej ciąży lekarze mogą założyć tzw. szew okrężny (szew McDonalda) na dolny odcinek macicy, który pełni funkcję zastępczej szyjki.
6. Diagnostyka przed kwalifikacją do zabiegu
Aby zakwalifikować pacjentkę do trachelektomii, niezbędna jest szczegółowa diagnostyka:
cytologia (Pap test),
kolposkopia i biopsja szyjki macicy,
rezonans magnetyczny (MRI) miednicy – do oceny wielkości guza,
badania histopatologiczne,
PET-CT lub tomografia komputerowa (TK) – do wykrycia ewentualnych przerzutów,
badania laboratoryjne (markery nowotworowe, morfologia, funkcje nerek i wątroby).
7. Zalety trachelektomii
Zachowanie płodności – najważniejsza zaleta dla wielu młodych kobiet.
Wysoka skuteczność – porównywalna do radykalnej histerektomii w wczesnym stadium choroby.
Mniejsza inwazyjność – szczególnie w wersji laparoskopowej lub robotycznej.
Krótszy czas rekonwalescencji – powrót do normalnej aktywności w ciągu kilku tygodni.
8. Ryzyko i możliwe powikłania
Jak każdy zabieg chirurgiczny, trachelektomia niesie ze sobą pewne ryzyko:
infekcje,
krwawienia,
zakrzepica,
uszkodzenia sąsiednich narządów (np. pęcherza, moczowodów),
problemy z zajściem lub donoszeniem ciąży,
poronienia w II trymestrze (z powodu braku szyjki macicy),
wcześniejsze porody.
Dlatego niezwykle istotne jest prowadzenie takich pacjentek przez doświadczonych specjalistów.
9. Rokowania i płodność po trachelektomii
Dane z badań klinicznych (m.in. z publikacji The Lancet Oncology, Gynecologic Oncology) wskazują, że:
wskaźniki przeżycia po trachelektomii w stadium IA2–IB1 wynoszą 95–99% po 5 latach,
około 40–70% kobiet zachodzi w ciążę po zabiegu,
możliwe jest donoszenie ciąży pod ścisłym nadzorem ginekologa-położnika.
10. Leczenie i diagnostyka raka szyjki macicy w Onkolmed Lecznica Onkologiczna
W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie oferujemy kompleksową diagnostykę i leczenie raka szyjki macicy, w tym kwalifikację do trachelektomii oraz opiekę pooperacyjną.
Dostępne metody diagnostyczne:
biopsja szyjki macicy,
badania cytologiczne i HPV,
rezonans magnetyczny miednicy - wykonywany w ośrrodku referencyjnym,
konsultacje onkologiczne i ginekologiczne,
konsylia onkologiczne,
badania laboratoryjne i obrazowe (USG).
Leczenie:
trachelektomia wykonywana we współpracujących szpitalach chirurgii onkologicznej,
radioterapia i chemioterapia (gdy wymagane),
opieka psychologiczna i dietetyczna dla pacjentek onkologicznych.
11. Zespół specjalistów Onkolmed
W leczeniu raka szyjki macicy i kwalifikacji do trachelektomii w Onkolmed biorą udział:
ginekolog-onkolog
onkolog kliniczny,
radioterapeuta,
diagnosta obrazowy (radiolog),
psychoonkolog,
specjalista medycyny rozrodu i ginekologii operacyjnej (przy planowaniu ciąży po leczeniu).
12. Zaproszenie na konsultację
Jeśli otrzymałaś diagnozę raka szyjki macicy i chcesz dowiedzieć się, czy trachelektomia jest możliwa w Twoim przypadku – zapraszamy Cię do Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie.
Skontaktuj się z nami, by umówić się na konsultację z ginekologiem-onkologiem i wspólnie zaplanować bezpieczne, nowoczesne leczenie z zachowaniem Twojej płodności.
13. Źródła wiedzy medycznej:
Bhatla N, et al. "Revised FIGO staging for carcinoma of the cervix uteri." International Journal of Gynecology & Obstetrics, 2019.
Plante M. "Fertility-preserving options for early stage cervical cancer." Gynecologic Oncology, 2020.
Covens A, et al. "Surgical management of early-stage cervical cancer: a systematic review." The Lancet Oncology, 2021.
National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Guidelines – Cervical Cancer 2024.
Cancer Research UK – Cervical Cancer Treatment Options.
Onkolmed Lecznica Onkologiczna – dokumentacja wewnętrzna, protokoły leczenia i diagnostyki.
