
19 Maj 2025
Guzy miednicy mniejszej
Podsumowanie
Guzy miednicy mniejszej stanowią grupę schorzeń onkologicznych obejmujących nowotwory zarówno narządów wewnętrznych (jajnik, macica, szyjka macicy), układu moczowo-płciowego (pęcherz moczowy, prostata), jak i tkanek miękkich i kości miednicy (mięsaki). Choć są rzadkie, ich wczesne rozpoznanie i leczenie znacząco poprawia rokowania pacjentów. Diagnostyka obejmuje USG przezpochwowe, rezonans magnetyczny (MRI), tomografię PET-CT oraz biopsję histopatologiczną, co pozwala na precyzyjne określenie lokalizacji i typu guza. Leczenie wielomodalne – chirurgia, chemioterapia, radioterapia oraz nowoczesne terapie celowane i immunoterapia – prowadzi się w ośrodkach wyspecjalizowanych takich jak Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie, gdzie pacjent ma dostęp do kompleksowej opieki i badań klinicznych.
1. Czym są guzy miednicy mniejszej?
1.1 Definicja i klasyfikacja
Guzy miednicy mniejszej to zmiany patologiczne rozwijające się w obrębie obręczy miedniczej, obejmującej narządy rodne, układ moczowy oraz tkanki miękkie i kostne. Mogą być pierwotne (np. mięsaki kości miednicy), wtórne (przerzuty do kości) lub nowotworami tkanek miękkich (np. mięśniaki gładkokomórkowe czy guzy stromalne).
1.2 Epidemiologia i czynniki ryzyka
Nowotwory miednicy mniejszej występują sporadycznie; najczęściej diagnozowane są zmiany narządów kobiecych w okresie okołomenopauzalnym. Do czynników ryzyka zalicza się predyspozycje genetyczne (np. mutacje BRCA w raku jajnika), przewlekłe stany zapalne, endometriozę oraz narażenie na czynniki karcinogenne (palenie tytoniu w raku szyjki macicy).
2. Objawy kliniczne
2.1 Ból i dyskomfort
Ból w okolicy miednicy, promieniujący do okolicy lędźwiowej lub uda, jest jednym z najczęściej zgłaszanych objawów. Może mieć charakter stały lub napadowy, nasilający się przy wysiłku.
2.2 Zaburzenia funkcji jelitowo-moczowych
Guz może powodować uczucie parcia na pęcherz, częste oddawanie moczu, a w zaawansowanym stadium – zatrzymanie moczu czy krwiomocz. Ucisk na jelita objawia się zaparciami lub biegunką.
2.3 Objawy ze strony narządów rodnych
U kobiet mogą wystąpić nieregularne krwawienia z macicy, krwawienia między miesiączkami lub plamienia po menopauzie. W przypadku guzów jajnika pojawia się często wzdęcie brzucha i uczucie pełności.
3. Diagnostyka guzków miednicy mniejszej
3.1 Badania obrazowe
USG przezpochwowe (TVS) – podstawowe badanie wstępne, pozwala ocenić charakter masy (torbiel, guz lite).
Magnetyczny rezonans jądrowy (MRI) – umożliwia ocenę tkanek miękkich, granic guza oraz stopnia naciekania struktur sąsiednich.
PET-CT – przydatny w ocenie przerzutów oraz aktywności metabolicznej zmiany.
Ultrasonografia przezodbytnicza (TRUS) – ważna w diagnostyce guzów prostaty i dolnego odcinka odbytnicy.
3.2 Badania laboratoryjne i markery nowotworowe
Oznaczanie CA-125, HE4 (rak jajnika), CEA (rak jelita grubego) czy PSA (rak prostaty) wspomaga monitorowanie terapii i wczesne wykrywanie wznowy.
3.3 Biopsja i badania histopatologiczne
Pobranie materiału do badania mikroskopowego jest kluczowe do ostatecznej klasyfikacji guza oraz planowania leczenia chirurgicznego i systemowego.
4. Metody leczenia
4.1 Chirurgia onkologiczna
Pierwszym etapem leczenia jest często zabieg resekcji guza z odpowiednim marginesem tkanek zdrowych. W przypadku guzów jajnika wykonuje się zwykle usunięcie macicy, przydatków i części otrzewnej.
4.2 Chemioterapia
Leczenie systemowe, oparte na schematach zawierających paklitaksel, karboplatynę lub oksaliplatynę (rak jelita grubego), jest stosowane po operacji lub samodzielnie w guzach nieoperacyjnych.
4.3 Radioterapia
Radioterapia zewnętrzna i brachyterapia są stosowane w przypadku raka szyjki macicy, odbytnicy oraz mięsaka macicy, często w skojarzeniu z chemioterapią.
4.4 Terapie celowane i immunoterapia
Stosowanie inhibitorów PARP w raku jajnika u pacjentek z mutacjami BRCA oraz immunoterapii (np. inhibitory PD-1/PD-L1) w zaawansowanych stanach to przykład nowoczesnych strategii terapeutycznych.
4.5 Nowoczesne metody i badania kliniczne
Terapia komórkami NK CTH-401 – innowacyjne podejście wykorzystujące komórki NK do ataku na komórki raka jajnika w fazie badań klinicznych (Cartherics).
Chemioterapia bez radioterapii w raku odbytnicy – wyniki badania ASCO pokazują, że u niektórych pacjentów stosowanie samej chemioterapii może zastąpić standardową chemioradioterapię, zmniejszając powikłania.
5. Specjaliści i opieka w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie
5.1 Zespół specjalistów
W Onkolmed pacjentom pomaga interdyscyplinarny zespół lekarzy:
Onkolog kliniczny – koordynuje leczenie systemowe.
Ginekolog-onkolog – prowadzi diagnostykę i chirurgię narządów rodnych.
Chirurg onkologiczny – wykonuje zabiegi resekcyjne.
Radiolog diagnostyczny – ocenia badania obrazowe (USG).
Radioterapeuta – planuje i prowadzi napromienianie.
Chemioterapeuta – dobiera i nadzoruje cykle chemioterapii.
5.2 Dostępne metody diagnostyczne i terapeutyczne
W naszej placówce wykonasz:
USG przezpochwowe i TRUS
MRI z kontrastem (wykonywany w ośrodku referencyjnym)
PET-CT we współpracy z partnerami
Biopsje pod kontrolą obrazu
Zabiegi chirurgii onkologicznej minimalnie inwazyjnej (wykonywany w ośrodku referencyjnym)
Radioterapię 3D-CRT, IMRT i brachyterapię (wykonywane w ośrodku referencyjnym)
Chemioterapię i terapie celowane (tylko te, które można bezpiecznie podawać w warunkach ambulatoryjnych)
6. Zaproszenie na konsultację
Zapraszamy do Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie na konsultacje i kompleksową diagnostykę guzów miednicy mniejszej. Nasz zespół specjalistów dobierze spersonalizowany plan leczenia, uwzględniając najnowsze wytyczne i wyniki badań klinicznych. Skontaktuj się z nami, aby umówić wizytę i zadbać o swoje zdrowie już dziś.
Źródła
Epidemiological characteristics of patients with pelvic tumors
Merck Manuals: Female Pelvic Mass
Incidental pelvic lesions in the oncology patient
Practical Approach to MRI of Female Pelvic Masses
Role of Imaging at Primary Diagnostic Work-Up in Cervical Cancer
ESMO Clinical Practice Guideline: Epithelial Ovarian Cancer
Aetiology, Epidemiology, Histopathology, Classification
ESGO-ESMO-ESP Consensus Recommendations: Ovarian Cancer
Cartherics to test new NK cell therapy for ovarian cancer
Some Rectal Cancer Patients May Avoid Radiation