Hematologia i onkologia – różnice i współpraca specjalistów

Poniżej znajdziesz kompleksowy przegląd różnic i współpracy między specjalistami hematologii i onkologii. Artykuł omawia definicje obu dziedzin, zakres ich działań, punkty styku, rolę zespołów wielospecjalistycznych oraz opisuje, jak w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie realizujemy te standardy w diagnostyce i terapii.

1. Definicje i zakres specjalizacji

1.1. Czym jest hematologia?

Hematologia to dziedzina medycyny zajmująca się chorobami krwi, szpiku kostnego i układu krzepnięcia, zarówno łagodnymi (np. anemia, trombocytopenia), jak i złośliwymi (np. białaczki, chłoniaki).

1.2. Czym jest onkologia?

Onkologia koncentruje się na diagnozie i leczeniu wszystkich typów nowotworów złośliwych, niezależnie od narządu pierwotnego (np. rak płuca, jelita grubego, piersi).

2. Kluczowe różnice między hematologią a onkologią

2.1. Zakres chorób

• Hematolog leczy zaburzenia dotyczące elementów morfotycznych krwi i narządów krwiotwórczych, takich jak anemia, skazy krwotoczne czy nowotwory hematologiczne.
• Onkolog zajmuje się szerokim spektrum nowotworów narządowych i układowych, wykorzystując chemioterapię, radioterapię i terapie celowane.

2.2. Metody diagnostyczne

• W hematologii kluczowa jest morfologia krwi, cytometria przepływowa, badania koagulologiczne oraz biopsja szpiku kostnego.
• W onkologii stosuje się zaawansowane obrazowanie (TK, PET-CT, MR), biopsje tkanek oraz markery nowotworowe we krwi i płynach ustrojowych.

2.3. Metody terapeutyczne

• Hematoterapia obejmuje transfuzje, leczenie czynnikiem wzrostu, inhibitory JAK, inhibitory dopełniacza, a także transplantacje szpiku kostnego.
• Onkoterapia to głównie schematy chemioterapii, radioterapia, immunoterapia (np. checkpoint inhibitory) oraz terapie celowane i przeciwciała monoklonalne.

2.4. Szkolenie i certyfikacja

• Specjalista hematologii odbywa staż w chorobach wewnętrznych, a następnie 4–5-letnie szkolenie specjalizacyjne z hematologii.
• Onkolog medyczny kończy rezydenturę z onkologii, często wybierając dalsze kursy w subdyscyplinach (radioterapia, chirurgia onkologiczna).

3. Punkty styku – hematologia onkologiczna

3.1. Kim jest hematolog-onkolog?

To lekarz specjalizujący się równocześnie w hematologii i onkologii, zajmujący się głównie nowotworami krwi – białaczkami, chłoniakami, szpiczakiem mnogim.

3.2. Choroby wymagające wspólnego podejścia

Leukemie, chłoniaki i szpiczak mnogi to przykłady schorzeń, w których potrzebne są zarówno kompetencje hematologa (analiza krwi, szpiku), jak i onkologa (dobór chemioterapii, immunoterapii).

4. Współpraca interdyscyplinarna

4.1. Zespoły wielospecjalistyczne i tumor boardy

Od ponad 50 lat w onkologii funkcjonują Multidyscyplinarne Tumor Boardy (MTB), gdzie specjaliści różnych dziedzin omawiają przypadki pacjentów, by wypracować najlepszy plan leczenia.

4.2. Rola genetyków, patomorfologów i innych

W MTB często uczestniczą patomorfolodzy, genetycy, radiolodzy, farmaceuci i pielęgniarki koordynujące opiekę, co zwiększa precyzję diagnostyki i bezpieczeństwo terapii.

4.3. Wirtualne tumor boardy

Dzięki telemedycynie i platformom online coraz częściej organizuje się wirtualne MTB, co ułatwia udział ekspertów z różnych ośrodków, także dla pacjentów z odległych regionów.

4.4. Molecular Tumor Board

Zaawansowane zespoły molekularne analizują profil genetyczny guza (NGS, transkryptomika), by dopasować terapię celowaną w oparciu o mutacje i ekspresję genów.

5. Diagnostyka i leczenie w Onkolmed Lecznica Onkologiczna

5.1. Konsultacje i diagnostyka

W Onkolmed oferujemy konsultacje hematologa dorosłych, cytometrię przepływową, panele genetyczne NGS w akredytowanych laboratoriach.

5.2. Terapie

Udostępniamy terapie ukierunkowane (inhibitory JAK, dopełniacza), immunoterapię (CAR-T, przeciwciała monoklonalne), transplantacje szpiku we współpracy z renomowanymi ośrodkami.

5.3. Badania kliniczne

Angażujemy się w badania fazy I–III we współpracy z MSKCC, RealiseD i innymi międzynarodowymi konsorcjami, dając pacjentom dostęp do najnowszych terapii ponadstandardowych.

6. Specjaliści w Onkolmed Lecznica Onkologiczna

W opiece nad pacjentem uczestniczą:

• Hematolog kliniczny (dorośli),

• Onkolog kliniczny,

• Genetyk,

• Patomorfolog,

• Radiolog,

• Pielęgniarka koordynująca opiekę

7. Zaproszenie na konsultacje

Czy dostrzegasz u siebie niepokojące objawy (nawracające zmęczenie, siniaczenia, powiększone węzły)? Zadzwoń lub zarejestruj się online na konsultację i badania w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie. Nasz zespół ekspertów zadba o kompleksową diagnostykę i leczenie dostosowane do Twoich potrzeb.

Źródła

1. The Difference Between a Medical Oncologist and a Hematologist, Dr. Karun Hematology,

2. A Guide to Hematology and Oncology Distinctions, AUA Med,

3. What’s the Difference Between Oncology and Hematology?, OncologySA,

4. What is a Hematologist? (Blood Disorder Specialist), Cleveland Clinic,

5. Hematologist Oncologist: What Is It and Questions to Ask, City of Hope,

6. Hematologist-Oncologists and What They Do, Verywell Health,

7. Multidisciplinary Tumor Boards and Guiding Patient Care, NCBI PMC,

8. NCCN Tumor Boards: A Multidisciplinary Approach to Individualized Care, NCCN,

9. Implementing Multidisciplinary Tumor Boards in Oncology, Trends in Cancer (Tandfonline),

10. Multidisciplinary Cancer Conference, JAMA Oncology,

11. Multidisciplinary tumor board for improvement of oncology care, ASCO,

12. Assessing guideline adherence of MTB, SpringerLink,

13. Applying multidisciplinary tumor board recommendations in practice, ScienceDirect,

14. Virtual Tumor Boards Provide Access…, FACS Bulletin,

15. Molecular tumor board, Wikipedia.