Grypa żołądkowa – przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie

Grypa żołądkowa, inaczej nieżyt żołądkowo-jelitowy, to wirusowe zakażenie układu pokarmowego, które objawia się biegunką, wymiotami i bólem brzucha. Choć często mylona jest z zatruciem pokarmowym, ma inne przyczyny i przebieg. W artykule wyjaśniamy, jak rozpoznać grypę żołądkową, jak ją leczyć oraz jakie kroki podjąć, aby uniknąć zakażenia.

Co to jest grypa żołądkowa?

Grypa żołądkowa (wirusowe zapalenie żołądka i jelit) to infekcja przewodu pokarmowego wywołana przez wirusy. Najczęstszymi sprawcami są:

• Norowirusy – główna przyczyna infekcji u dorosłych i dzieci, szczególnie w miejscach o dużym zagęszczeniu ludzi (szkoły, przedszkola, szpitale).
• Rotawirusy – częściej atakują dzieci do 5. roku życia, powodując odwodnienie wymagające hospitalizacji.
• Adenowirusy i astrowirusy – rzadsze, ale mogą powodować objawy podobne do norowirusów i rotawirusów.

Choroba rozprzestrzenia się bardzo łatwo drogą fekalno-oralną – przez kontakt z zakażonymi powierzchniami, spożycie skażonej żywności lub wody oraz bliski kontakt z chorym.

Objawy grypy żołądkowej

Objawy mogą pojawić się od kilku godzin do dwóch dni po kontakcie z wirusem i trwają zwykle od 1 do 3 dni. W cięższych przypadkach mogą utrzymywać się dłużej.

Najczęstsze symptomy:

• Biegunka (wodnista, bez krwi)
• Wymioty
• Nudności
• Ból i skurcze brzucha
• Gorączka (zwykle do 38°C)
• Dreszcze
• Bóle mięśni i głowy
• Osłabienie i brak apetytu

Największym zagrożeniem grypy żołądkowej jest odwodnienie, które może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, szczególnie u dzieci, osób starszych i osłabionych.

Objawy odwodnienia:

• Suchość w ustach
• Zmniejszone oddawanie moczu
• Zawroty głowy
• Utrata elastyczności skóry
• Przyspieszone tętno

Jeśli pojawią się objawy odwodnienia, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Diagnostyka grypy żołądkowej

Większość przypadków nie wymaga specjalistycznej diagnostyki, jednak w ciężkich sytuacjach lekarz może zalecić dodatkowe badania:

• Badania krwi – sprawdzenie poziomu elektrolitów i oznaki odwodnienia.
• Badania kału – identyfikacja wirusów lub wykluczenie innych infekcji (np. bakteryjnych).
• Testy na rotawirusy i norowirusy – dostępne szybkie testy pozwalające na wykrycie przyczyny infekcji.

W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie lekarze specjaliści – gastroenterolodzy i interniści – pomagają w diagnostyce i leczeniu infekcji przewodu pokarmowego.

Jak leczyć grypę żołądkową?

Nie ma specyficznego leku na grypę żołądkową – leczenie polega na łagodzeniu objawów i zapobieganiu odwodnieniu.

Podstawowe zasady leczenia:

1. Nawadnianie – picie dużej ilości płynów, najlepiej doustnych płynów nawadniających (ORS), które uzupełniają elektrolity. Unikaj napojów gazowanych i alkoholu.
2. Lekkostrawna dieta – ryż, gotowane ziemniaki, banany, sucharki. Unikaj tłustych, ciężkostrawnych i mlecznych produktów.
3. Odpoczynek – organizm potrzebuje regeneracji, więc warto unikać wysiłku.
4. Leki łagodzące objawy:
   • Probiotyki – wspomagają regenerację flory bakteryjnej.
   • Leki przeciwgorączkowe – paracetamol lub ibuprofen w razie wysokiej temperatury.
   • Leki przeciwwymiotne i przeciwbiegunkowe – stosowane tylko w uzasadnionych przypadkach, po konsultacji z lekarzem.

Jeśli objawy są bardzo nasilone, konieczna może być hospitalizacja i podanie płynów dożylnie.

Jak zapobiegać grypie żołądkowej?

Ponieważ wirusy wywołujące grypę żołądkową są bardzo zakaźne, kluczowe jest przestrzeganie zasad higieny.

Najważniejsze środki zapobiegawcze:

• Mycie rąk – regularnie, szczególnie po toalecie i przed jedzeniem.
• Dezynfekcja powierzchni – szczególnie w miejscach publicznych i domach, gdzie ktoś jest chory.
• Unikanie kontaktu z chorymi – jeśli to możliwe, ogranicz przebywanie w bliskim otoczeniu osoby zakażonej.
• Bezpieczna żywność i woda – unikaj surowych, nieumytych warzyw i owoców oraz niepasteryzowanego mleka.
• Szczepienia – dostępne są szczepionki przeciwko rotawirusom, które warto rozważyć u dzieci.

Kiedy udać się do lekarza?

W większości przypadków grypa żołądkowa mija samoistnie, ale są sytuacje, gdy konieczna jest wizyta u lekarza:

• Silne odwodnienie (suchość w ustach, brak oddawania moczu, zawroty głowy)
• Wysoka gorączka powyżej 39°C
• Krew w stolcu lub wymiocinach
• Objawy trwające dłużej niż 3 dni
• Silne osłabienie i omdlenia

W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie możesz skonsultować się z lekarzem specjalistą, który pomoże w diagnozie i leczeniu infekcji żołądkowo-jelitowych.

Podsumowanie

Grypa żołądkowa to powszechna, ale uciążliwa infekcja wirusowa przewodu pokarmowego. Choć nie wymaga antybiotyków, kluczowe jest odpowiednie nawodnienie i dieta. Najlepszą formą ochrony jest przestrzeganie zasad higieny i unikanie kontaktu z zakażonymi osobami. Jeśli objawy są nasilone lub utrzymują się dłużej niż kilka dni, warto skonsultować się z lekarzem.

👉 Masz objawy grypy żołądkowej? Umów się na konsultację w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie. Nasi specjaliści pomogą Ci wrócić do zdrowia!