Hormonozależny rak piersi - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie

Co to jest hormonozależny rak piersi?

Hormonozależny rak piersi to typ nowotworu, w którym wzrost komórek nowotworowych jest stymulowany przez hormony płciowe, takie jak estrogeny i progesteron. W takich przypadkach komórki rakowe posiadają receptory dla tych hormonów, co umożliwia ich rozwój pod wpływem ich działania.

Przyczyny hormonozależnego raka piersi

1. Długi czas ekspozycji na estrogeny:
   • Wczesne rozpoczęcie miesiączkowania (przed 12. rokiem życia).
   • Późne wystąpienie menopauzy (po 55. roku życia).
2. Czynniki genetyczne i dziedziczne:
   • Mutacje w genach BRCA1 i BRCA2.
   • Historia raka piersi w rodzinie.
3. Styl życia i czynniki środowiskowe:
   • Otyłość, zwłaszcza po menopauzie.
   • Stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) i doustnych środków antykoncepcyjnych.
4. Brak ciąży lub późne macierzyństwo:
   • Brak ciąży zmniejsza okresy przerw w produkcji estrogenów, co zwiększa ryzyko.

Objawy hormonozależnego raka piersi

1. Zmiany w obrębie piersi:
   • Wyczuwalne guzki.
   • Zmiany kształtu lub wielkości piersi.
   • Zaczerwienienie lub wgłębienia na skórze piersi.
2. Zmiany w brodawce sutkowej:
   • Wycieki, które nie są związane z laktacją.
   • Cofnięcie się brodawki.
3. Ból w piersi:
   • Może występować, ale często rak piersi rozwija się bezbólowo w początkowych stadiach.
4. Powiększenie węzłów chłonnych:
   • Zwłaszcza w okolicy pach.

Diagnostyka hormonozależnego raka piersi

1. Wywiad lekarski i badanie fizykalne:
   • Ocena historii chorób pacjenta i wyczuwanie ewentualnych zmian w piersi.
2. Badania obrazowe:
   • Mammografia: podstawowe badanie przesiewowe.
   • USG piersi: szczególnie u młodszych kobiet.
   • Rezonans magnetyczny (MRI): w celu oceny rozległości nowotworu.
3. Biopsja piersi:
   • Pobranie próbki tkanki nowotworowej do badania histopatologicznego.
4. Oznaczenie receptorów hormonalnych:
   • Testy na obecność receptorów estrogenowych (ER) i progesteronowych (PR).
5. Badanie markerów nowotworowych:
   • HER2: nadekspresja genu HER2 może wpłynąć na wybór leczenia.

Leczenie hormonozależnego raka piersi

Leczenie zależy od zaawansowania choroby, wieku pacjentki oraz obecności receptorów hormonalnych.

Terapia hormonalna

Stosowana w celu blokowania wpływu hormonów na komórki nowotworowe:

1. Tamoksyfen:
   • Blokuje receptory estrogenowe.
   • Stosowany u kobiet przed i po menopauzie.
2. Inhibitory aromatazy:
   • Zmniejszają poziom estrogenów u kobiet po menopauzie (np. letrozol, anastrozol).
3. Agoniści i antagoniści GnRH:
   • Obniżają poziom hormonów płciowych poprzez wpływ na przysadkę mózgową.

Leczenie chirurgiczne

1. Mastektomia:
   • Usunięcie całej piersi.
2. Lumpektomia:
   • Usunięcie guza z zachowaniem zdrowej tkanki piersi.

Radioterapia

1. Stosowana po zabiegach oszczędzających pierś lub w przypadku dużych guzów.
2. Zapobiega nawrotom nowotworu w miejscu operacji.

Chemioterapia

Stosowana w przypadkach zaawansowanych lub gdy nowotwór nie reaguje na terapię hormonalną.

Terapie celowane

Skierowane na specyficzne białka, takie jak HER2 (np. trastuzumab, pertuzumab).

Rokowanie

Rokowanie zależy od stadium zaawansowania choroby i obecności receptorów hormonalnych. Hormonozależne raki piersi często mają lepsze wyniki leczenia dzięki skutecznej terapii hormonalnej.

Profilaktyka hormonozależnego raka piersi

1. Regularne badania kontrolne:
   • Mammografia raz na dwa lata u kobiet po 50. roku życia.
   • Samobadanie piersi.
2. Zdrowy styl życia:
   • Utrzymanie prawidłowej masy ciała.
   • Regularna aktywność fizyczna.
3. Ograniczenie stosowania HTZ:
   • Unikanie długotrwałej hormonalnej terapii zastępczej.

Zaproszenie na konsultację

Jeśli zauważyłaś niepokojące zmiany w piersi lub potrzebujesz konsultacji z zakresu profilaktyki raka piersi, zapraszamy do Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie. Nasz zespół specjalistów, w tym onkolodzy i ginekolodzy, oferuje kompleksową diagnostykę i leczenie. Nie zwlekaj – wczesne wykrycie ratuje życie!

Źródła

1. "Breast Cancer Hormonal Therapy" - American Cancer Society.
2. "Management of hormone receptor-positive breast cancer" - The Lancet Oncology.
3. WHO Classification of Tumours of Breast, 2022.