Biopsja fuzyjna prostaty – po co się ją wykonuje?

Biopsja fuzyjna prostaty to nowoczesna metoda diagnostyczna, stosowana w celu wykrywania raka prostaty z większą precyzją niż tradycyjna biopsja przezodbytnicza. Metoda ta łączy obrazy uzyskane za pomocą rezonansu magnetycznego (MRI) z obrazami ultrasonograficznymi (USG), co pozwala na lepsze uwidocznienie podejrzanych zmian i ukierunkowane pobranie tkanek. Poniżej omówiono szczegóły dotyczące tego badania oraz jego zalety.

Dlaczego wykonuje się biopsję prostaty?

Biopsja prostaty jest przeprowadzana, gdy istnieje podejrzenie raka prostaty. Objawy lub wyniki badań, które mogą wskazywać na konieczność biopsji, to:

Podwyższony poziom PSA (antygenu swoistego dla prostaty): Wartości wyższe niż normy mogą sugerować obecność raka, ale również łagodny rozrost prostaty (BPH) lub zapalenie.
Nieprawidłowy wynik badania DRE (per rectum): Wyczuwalne guzki lub nierówności mogą wskazywać na obecność zmian nowotworowych.
Nieprawidłowości w obrazowaniu MRI: Obszary podejrzane w badaniu rezonansu wymagają dalszego potwierdzenia.

Co wyróżnia biopsję fuzyjną?

Biopsja fuzyjna różni się od klasycznej biopsji przezodbytniczej tym, że umożliwia precyzyjne celowanie w zmiany podejrzane o charakter nowotworowy. Główne etapy procedury obejmują:

Wykonanie badania MRI prostaty, które identyfikuje podejrzane obszary.
Połączenie (fuzję) obrazów MRI z obrazami USG w czasie rzeczywistym.
Precyzyjne pobranie próbek tkanki z podejrzanych miejsc.

Korzyści z biopsji fuzyjnej prostaty

Wyższa dokładność diagnostyczna

Biopsja fuzyjna pozwala na precyzyjne ukierunkowanie pobrania próbek, co zwiększa szansę na wykrycie agresywnych form raka prostaty. Jest szczególnie skuteczna w identyfikacji zmian, które mogłyby zostać pominięte w tradycyjnej biopsji systematycznej.

Redukcja liczby próbek

W tradycyjnej biopsji pobiera się zazwyczaj 10-12 próbek, często losowo, co wiąże się z większym dyskomfortem i ryzykiem powikłań. W biopsji fuzyjnej wystarczy pobranie mniejszej liczby próbek z precyzyjnie wybranych miejsc.

Zmniejszenie ryzyka powikłań

Dzięki mniejszej liczbie nakłuć oraz precyzji procedury, biopsja fuzyjna zmniejsza ryzyko infekcji, krwawienia czy bólu.

Możliwość lepszego planowania leczenia

Precyzyjne dane z biopsji pozwalają lekarzom na dokładniejsze określenie stopnia zaawansowania choroby, co pomaga w wyborze odpowiedniej metody leczenia, np. aktywnego nadzoru, radioterapii czy chirurgii.

Kiedy wykonuje się biopsję fuzyjną?

Biopsja fuzyjna prostaty jest zalecana w przypadku:

Niejednoznacznych wyników PSA: Gdy poziomy PSA są podwyższone, ale nie jednoznacznie wskazują na raka.
Podejrzenia raka na podstawie MRI: Obszary o wysokim ryzyku w skali PIRADS (3, 4, 5).
Nawracającego podejrzenia raka po negatywnej tradycyjnej biopsji**: Jeśli wcześniejsze biopsje nie wykazały raka, ale podejrzenie kliniczne nadal istnieje.

Jak przebiega biopsja fuzyjna prostaty?

Przygotowanie pacjenta

Pacjent musi zgłosić się na czczo.
Przed zabiegiem podaje się profilaktycznie antybiotyki, aby zapobiec infekcji.

Procedura

Pacjent kładzie się na boku lub plecach.
Lekarz wykonuje ultrasonografię przezodbytniczą (TRUS), jednocześnie nakładając obrazy z MRI.
Igła biopsyjna wprowadzana jest przez odbyt lub przez krocze, a próbki pobierane są z dokładnie zlokalizowanych obszarów.

Czas trwania

Zabieg trwa około 30-60 minut i zwykle jest przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym.

Ryzyko i powikłania biopsji fuzyjnej

Biopsja fuzyjna jest bezpieczniejsza niż tradycyjna metoda, ale może powodować:

Krwawienie z odbytu lub cewki moczowej.
Zakażenia, które są rzadsze dzięki zastosowaniu odpowiednich antybiotyków.
Przejściowe trudności z oddawaniem moczu.

Jakie są alternatywy dla biopsji fuzyjnej?

Alternatywami mogą być:

1. **Biopsja tradycyjna: mniej precyzyjna, ale bardziej dostępna.
Badanie MRI z kontrastem: pozwala na wstępną ocenę zmian, ale nie daje pewności diagnostycznej.
Płynna biopsja: nowoczesne badanie krwi lub moczu w kierunku markerów nowotworowych, które nadal wymaga potwierdzenia histopatologicznego.

Źródła wiedzy na temat biopsji fuzyjnej prostaty

Ahmed HU, El-Shater Bosaily A, Brown LC, et al. Diagnostic accuracy of multi-parametric MRI and TRUS biopsy in prostate cancer (PROMIS): a paired validating confirmatory study. *Lancet.* 2017;389(10071):815-822.
Kasivisvanathan V, Rannikko AS, Borghi M, et al. MRI-targeted or standard biopsy for prostate-cancer diagnosis. *New England Journal of Medicine.* 2018;378(19):1767-1777.
National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Prostate cancer: diagnosis and management. [www.nice.org.uk](https://www.nice.org.uk)
American Urological Association (AUA). MRI fusion biopsy of the prostate: clinical guidelines. [www.auanet.org](https://www.auanet.org)
Moore CM, Robertson NL, Arsanious N, et al. Image-guided prostate biopsy using magnetic resonance imaging–derived targets: a systematic review. *European Urology.* 2013;63(1):125-140.

Biopsja fuzyjna prostaty to istotny postęp w diagnostyce raka prostaty, pozwalający na bardziej precyzyjne i bezpieczne wykrywanie nowotworu. Jeśli masz dodatkowe pytania, chętnie pomogę!

Powrót