Opcje ustawieńWCAGIkona do zmiany kontrastu
ABC Zdrowia
Lis082017

08 Lis 2017

Choroba Gravesa i Basedowa - objawy i leczenie

Jaką chorobą jest Choroba Gravesa i Basedowa?

Choroba Gravesa i Basedowa to choroba autoimmunologiczna o podłożu genetycznym, na którą kobiety chorują 10 razy częściej niż mężczyźni, co część naukowców kojarzy z tym, że jej występowanie wiąże się z poziomem estrogenów. Wystąpieniu choroby Gravesa Basedowa sprzyjają stres i palenie papierosów.
U chorych na Basedowa limfocyty, komórki układu odpornościowego, zaczynają produkować przeciwciała przeciw własnym komórkom, które przyłączają się do komórek tarczycy i pobudzają je do produkcji hormonów. Wynikiem tego jest nadmiar hormonów tarczycy - tyroksyny i trójjodotyroniny we krwi.
Chorobie Gravesa i Basedowa mogą towarzyszyć również inne choroby z autoagresji:

  • reumatoidalne zapalenie stawów
  • cukrzyca typu 1
  • bielactwo
  • niedoczynność kory nadnerczy pierwotna lub wtórna (zespół lub choroba Addisona)

Choroba Gravesa i Basedowa - jakie objawy towarzyszą chorobie Gravesa i Basedowa?

Symptomy tej choroby autoimmunologicznej są bardzo różne. Wyróżniamy typowe objawy nadczynności tarczycy, a także takie, które są charakterystyczne tylko dla choroby Gracesa Basedowa. Niekiedy choroba, ale bardzo rzadko, może przebiegać z niedoczynnością tarczycy lub prawidłową funkcją gruczołu tarczowego.
Objawy choroby Gravesa i Basedowa:
wole tarczycowe – powiększenie tarczycy. Pojawia się w 80% przypadków choroby Gravesa i Basedowa. Tarczyca powiększona jest równomiernie, wole jest miękkie i bez żadnych grudek,
wytrzeszcz oczu (oftalmopatia, orbitopatia tarczycowa) – zespół objawów ocznych wywołanych zapaleniem immunologicznym tkanek miękkich oczodołu. Następuje gromadzenie się w obrębie gałki ocznej substancji śluzowatych oraz nacieków komórkowych. Pojawia się w 10-30% przypadków choroby. Oprócz tego pojawia się zaczerwienienie oczu, obrzęk powiek, nadmierne łzawienie,
obrzęk przedgoleniowy pojawia się u 1-2% chorych w wyniku gromadzenia się substancji śluzowatych pod skórą, najczęściej na przedniej części piszczeli,
akropachia tarczycowa to bardzo rzadki objaw choroby Geavesa i Basedowa, polegający na obrzęku palców rąk i czasami stóp z towarzyszącym podokostnowym zgrubieniem kości.
Zespół objawów związanych z nadczynnością tarczycy:

  • nadpobudliwość nerwowa,
  • zwiększona potliwość,
  • nietolerancja gorąca,
  • kołatania serca i tachykardia,
  • duszność,
  • osłabienie, zmęczenie,
  • zaburzenia koncentracji i pamięci,
  • utrata masy ciała,
  • zwiększone łaknienie,
  • drżenie rąk,
  • ciepła i wilgotna skóra,
  • nieregularne miesiączki,
  • bezsenność,
  • zaburzenia emocjonalne,
  • zahamowanie wzrostu, natomiast u dzieci przyśpieszony wzrost.

Oprócz tych objawów występuje kilka specyficznych symptomów, które najczęściej towarzyszą orbitopatii tarczycowej:

  • objaw Stellwaga – rzadkie mruganie powiekami,
  • objaw Dalrymple'a – nadmierne rozszerzenie szpary ocznej, które wynika z nadmiernego skurczu mięśni Müllera i uniesienia górnej powieki,
  • objaw Jellinka – nadmierna pigmentacja powiek,
  • objaw Bostona – polega na nierównomiernym ruchu gałek ocznych podczas patrzenia w dół,
  • objaw Graefego – polega na zaburzeniu współdziałania gałki ocznej i górnej powieki (powieka nie nadąża za ruchem gałki ocznej).

Powikłania orbitopatii tarczycowej to owrzodzenie rogówki, podwójne widzenie, niewyraźne lub ograniczone widzenie, jaskra, światłowstręt czy nawet trwałe uszkodzenie wzroku.

Choroba Gravesa i Basedowa - jak przebiega leczenie choroby Gravesa i Basedowa?

W leczeniu choroby Gravesa i Basedowa stosuje się:

  • leczenie farmakologiczne – leki przeciwtarczycowe (tyreostatyki). U niektórych osób w wyniku prowadzonego leczenia tyreostatykiem dochodzi do trwałego wyleczenia, u innych osób po uzyskaniu normalizacji dochodzi do szybkiego nawrotu choroby.
  • leczenie operacyjne – wycięcie (strumektomia) tarczycy lub jej części i/lub  po osiągnięciu prawidłowych wyników badań także operacyjna korekta oftalmopatii. Usunięcie części lub całości narządu powoduje jego niedoczynność i konieczność przyjmowania syntetycznych hormonów tarczycy już do końca życia.
  • leczenie jodem radioaktywnym – w 75% przypadków wystarcza jednorazowe podanie leczniczej dawki promieniotwórczego jodu.

Schemat leczenia wygląda na ogół następująco:

  • W pierwszym etapie dąży się do uzyskania stanu eutyreozy (normalizacja hormonów tarczycy) podając tyreostatyki.
  • Chorzy, u których uzyskano szybko eutyreozę, otrzymują przez 12-24 miesięcy leczenie podtrzymujące tyreostatykiem. W trakcie dalszego monitorowania ocenia się ewentualny nawrót nadczynności. Jeśli nastąpi on  w ciągu pierwszych 5 lat – kieruje się chorego na leczenie radykalne (leczenie radiojodem lub operacyjne).
  • Natychmiast po uzyskaniu eutyreozy wykonuje się strumektomię (wycięcie tarczycy) lub leczenie jodem u chorych, u których rokowanie trwałego wyleczenia tyreostatykiem jest bardzo niskie albo występuje u nich nietolerancja tyreostatyków.
  • Należy pamiętać, że choroba Gravesa i Basedowa jest chorobą, którą leczymy objawowo, nie przyczynowo. Nawet po przebytej strumektomii i w następstwie tego niedoczynności tarczycy – może w niesprzyjających warunkach (np. bardzo duży stres) dojść do nawrotu ciężkiej nadczynności. Dlatego też pacjenci z tą chorobą wymagają okresowej kontroli w poradni endokrynologicznej.
  • W praktyce radykalne metody leczenia nadczynności często skutkują zbytnim uszkodzeniem tarczycy, co prowadzi wprost do niedoczynności gruczołu, który pierwotnie leczony był przecież z powodu nadmiernej aktywności. 

Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:

  • chory z objawami przełomu tarczycowego: gorączką do 40-41°C, zlewnymi potami, szybkim tętnem, pobudzeniem ruchowym, biegunką, splątaniem,
  • pojawienie się objawów ubocznych leczenia farmakologicznego: gorączki, bólu gardła, żółtaczki. Leki stosowane w nadczynności tarczycy mogą spowodować spadek liczby białych krwinek, odpowiedzialnych za odporność na zakażenia, a także uszkodzenie wątroby,
  • ból gałek ocznych, nagłe wystąpienie podwójnego widzenia, zaniewidzenie

 

W celu umówienia się na konsultację u endokrynologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

fundusze-europejskie
rzeczpospolita-polska
rzeczpospolita-polska
europejski_fundusz_spoleczny