Rak kolczystokomórkowy - przyczyny i objawy

Jaką chorobą jest rak kolczystokomórkowy (SCC)?

Rak kolczystokomórkowy (SCC) jest to złośliwy nowotwór nabłonka płaskiego rozwijający się w obrębie skóry lub błon śluzowych. Należy on, obok raka podstawnokomórkowego, raka brodawkującego i rogowiaka kolczystokomórkowego, do grupy tzw. nieczerniakowych raków skóry (NMSC), które stanowią najczęstsze przypadki nowotworów złośliwych u ludzi. SCC wywodzi się z komórek warstwy kolczystej naskórka.
Charakterystyczną lokalizacją raka kolczystokomórkowego jest pogranicze skóry i błon śluzowych – często rozwija się na wardze dolnej (lokalizacja ta uznawana jest jedną za najczęstszych, lecz niekorzystną rokowniczo), języku, w okolicy oczodołów, nosa oraz zewnętrznych narządach płciowych. Inwazyjny rak kolczystokomórkowy może dawać nawroty oraz przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych (5-30% przypadków, zwłaszcza w przypadku długotrwałych, rozległych zmian), rzadziej do odległych narządów (np. płuc).
W przypadku braku leczenia lub wdrożenia leczenia niewłaściwego, rak kolczystokomórkowy w miarę powiększania swoich rozmiarów, może powodować rozległe zniszczenie tkanek. Wzrasta również ryzyko wystąpienia przerzutów.

Jakie są przyczyny i czynniki ryzyka wystąpienia raka kolczystokomórkowego?

Rak kolczystokomórkowy najczęściej rozwija się na podłożu zmian przednowotworowych takich jak:

• skóra uszkodzona promieniowaniem słonecznym,
• rogowacenie słoneczne,
• choroba Bowena,
• erytroplazja Q,
• przewlekłe owrzodzenia,
• stany zapalne,
• blizny.

Ryzyko wystąpienia raka kolczystokomórkowego występuje szczególnie u osób starszych, narażonych na działanie promieniowania UV. Zwiększa się także w przypadku osób poddanych immunosupresji związanej z chemioterapią lub przeszczepieniem narządów.

Jak wygląda rak kolczystokomórkowy skóry?

Rak kolczystokomórkowy skóry (SCC) może przyjmować różne postacie morfologiczne – od gładkiej do nadmiernie rogowaciejącej powiększającej się płytki, guzka lub owrzodzenia. Zwykle charakteryzuje się naciekiem podstawy oraz wałowato uniesionymi brzegami. Zmianie mogą towarzyszyć również objawy kliniczne pod postacią świądu skóry, bólu lub krwawienia – zwłaszcza po podrażnieniu. Wyróżniamy dwie odmiany morfologiczne raka kolczystokomórkowego:
odmiana wrzodziejąca – ma postać głębokiego owrzodzenia, otoczonego twardym, uniesionym brzegiem,
odmiana brodawkująca (bujająca) – ma wygląd guzka o nierównej, brodawkowatej powierzchni.

Jak przebiega diagnostyka raka kolczystokomórkowego?

W diagnostyce oprócz wywiadu z pacjentem wykonuje się następujące badania:

• badanie wizualne przez lekarza chirurga onkologa, który stwierdza charakterystyczny wygląd zmian na skórze odpowiadający rakowi kolczystokomórkowemu,
• przeprowadzenie badania histopatologicznego,
• USG jamy brzusznej,
• USG szyi,
• RTG klatki piersiowej,
• tomografia komputerowa klatki piersiowej.

Jak przebiega leczenie raka kolczystokomórkowego?

W leczeniu raka kolczystokomórkowego stosuje się następujące metody:

• Zabieg chirurgiczny - stanowi podstawową metodę leczenia raka kolczystokomórkowego. Zabieg przeprowadzany jest w większości przypadków w znieczuleniu miejscowym. Obejmuje samą zmianę oraz otaczający ją odpowiedni zapas zdrowych tkanek.
• Radioterapia – wykorzystywana jest u pacjentów, u których z różnych przyczyn nie może zostać przeprowadzone usunięcie chirurgiczne zmiany. Przykładem są osoby starsze, dla których operacja będzie zbyt dużym obciążeniem lub takie umiejscowienie nowotworu, które uniemożliwia usunięcie go z przyczyn kosmetycznych.
• 5 – fluorouracyl lub imikwimod- stosowane w leczeniu miejscowym u pacjentów, u których rozmiar nowotworu jest tak wielki iż nie pozwala na skuteczne usunięcie.
• Usunięcie węzłów chłonnych – jeśli biopsja oraz badanie palpacyjne wskazują na zajęcie węzła wartowniczego najczęściej usuwane są wszystkie okoliczne, np. grupa szyjna bądź pachowa.
• U niektórych pacjentów konieczne jest wykonanie uzupełniającego przeszczepu skóry po wycięciu całości zmiany.
• Krioterapia.
• Laseroterapia.

W celu umówienia się na konsultację u chirurga onkologa w Poradni Noowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337