18 Sty 2022
Rak dziąsła - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie, rokowanie
Co to jest rak dziąsła?
Rak dziąsła to jeden z nowotworów jamy ustnej. Powstaje on na w skutek spożywania alkoholi wysokoprocętowych, palenia papierosów oraz złej chigieny jamy ustnej (np: źle dopasowane protezy protetyczne czy trujące związki chemiczne). Jest to nowotwór łatwy do rozpoznania przez każdego stomatologa podczas kontroli. Postępowaniem z wyboru w przypadku raka dziąsła jest leczenie chirurgiczne.
Jakie są przyczyny raka dziąsła?
Rak dziąsła to nowotwór złośliwy występujący w jamie ustnej. Wszystkie zmiany patologiczne występujące w jamie ustnej lub na twarzy powinno się konsultować z lekarzem stomatologiem lub lekarzem rodzinnym. Jeśli na dziąśle pojawi się guzek, owrzodzenie – nie zawsze oznaczać musi raka. Profilaktyka przednowotworowa jest najlepszym sposobem zapobiegania występowania niepokojących zmian.
Rak jamy ustnej, więc także rak płaskonabłonkowy dziąsła, spowodowany jest przede wszystkim takimi czynnikami, jak palenie papierosów oraz spożywanie wysokoprocentowego alkoholu. Do innych, które w niższym odsetku przypadków wywołują nowotwór, zalicza się stałe drażnienie dziąsła przez źle dopasowane protezy protetyczne czy trujące związki chemiczne.
Przyczyną jest także zły stan higieny jamy ustnej. Rozwój nowotworów jamy ustnej bardzo często odbywa się na podłożu już istniejących zmian, takich jak leukoplakia, liszaj płaski czy erytroplakia. Złośliwe nowotwory jamy ustnej stanowią około 1,5% wszystkich złośliwych nowotworów, z czego 10% to nowotwór dziąsła.
Jakie objawy daje rak dziąsła?
Jak wygląda rak dziąseł? Początkowo zmiana jest niecharakterystyczna i często ignorowana przez pacjenta. Najpierw w obrębie dziąseł pojawia się niewielki guzek o twardej konsystencji. Z czasem zmiana powiększa się, dochodzi do jej owrzodzenia, zaczyna krwawić i staje się tkliwa. Zazwyczaj dopiero w takim stadium chory udaje się do lekarza. W kolejnym stadium dochodzi do naciekania na kości powodującego jego destrukcję. Rak dziąsła górnego i dolnego powoduje rozchwianie i wypadanie zębów.
Charakterystyczny dla raka dziąsła dolnego jest objaw Vincenta będący wyrazem uszkodzenia nerwu zębodołowego dolnego, czyli drętwienie wargi dolnej oraz ból promieniujący do ucha. Dodatkowo następuje powiększenie węzłów chłonnych szyjnych wyczuwalne palpacyjnie w postaci ruchomych, twardych i niebolesnych kulek, często występujących w pakietach. Objaw ten świadczy o zaawansowaniu choroby, obecności przerzutów i pogarsza rokowanie.
W celu potwierdzenia podejrzenia nowotworu dziąsła wysnutego na podstawie objawów wykonuje się badanie pantomograficzne żuchwy oraz szczęki oraz biopsję cienkoigłową i zleca się badanie histologiczne pobranych komórek, które to daje ostateczne rozpoznanie. Na jego podstawie zleca się odpowiednie leczenie.
Jak wykryć raka dziąsła?
Pierwszym, a zarazem najważniejszym badaniem na wykrycie raka dziąsła, jest badanie stomatologiczne. Lekarz dentysta za pomocą wzroku i dotyku jest w stanie zauważyć niepokojące zmiany. Już w badaniu zewnątrzustnym lekarz może wyczuć powiększone węzły chłonne na szyi. Aby zróżnicować tę jednostkę chorobową, np. z periodontopatią lekarz powinien wykonać zdjęcie rentgenowskie (panoramiczne) lub tomografię komputerową.
Gdy zauważy jakąś niepokojącą zmianę na dziąśle, na pewno skieruje do specjalisty chirurgii szczękowo-twarzowej w celu dalszej diagnostyki i ewentualnego leczenia. Chirurg pobierze wycinek do badania histopatologicznego i/lub wykona biopsję z zajętych już węzłów chłonnych.
Jak leczy się raka dziąsła?
Postępowaniem z wyboru w przypadku raka dziąsła jest leczenie chirurgiczne. Stomatolog po przeprowadzeniu diagnostyki kieruje pacjenta do chirurga lub onkologa, który planuje odpowiednie dla danego stadium leczenie. Chirurdzy szczękowi usuwają zmianę w całości, często wraz z wyrostkiem zębodołowym. W zaawansowanych zmianach konieczne jest usunięcie większego obszaru – części trzonu żuchwy, okolicznych węzłów chłonnych. Czasami należy wykonać radykalną operację: wycięcia połowy trzonu żuchwy wraz z węzłami chłonnymi.
Ubytek po operacji uzupełnia się płatem skóry, który dokładnie wszywa się w podłoże.
Po leczeniu operacyjnym konieczne jest wykonanie kontrolnych zdjęć radiologicznych. Jeżeli wykażą one, że rak dziąsła nie został doszczętnie wycięty, do leczenia należy wdrożyć radioterapię uzupełniającą, która nie jest pozbawiona powikłań. Zdarza się, że konieczne jest dołączenie chemioterapii w celu zminimalizowania ryzyka wznowienia. Jeżeli zaobserwuje się wznowę, konieczna może być ponowna operacja w celu poprawy rokowania.
Jakie są rokowania w leczeniu pacjentów, u których zdiagnozowany został rak dziąsła?
Wielu pacjentów uważa, że dostała wyrok, gdy zdiagnozowano rak dziąsła. Rokowania nie są takie złe, gdy nowotwór został szybko wykryty. Wtedy bowiem, aż 70% chorych ma szansę na wyleczenie. Gorzej, gdy pacjenci nie zgłaszają się w porę do lekarza – ich rokowanie to 30–40%. Najważniejsza jest jednak profilaktyka. Aby nie dopuścić do powstawania nowotworów, należy zaniechać palenia papierosów i spożywania nadmiernych ilości wysokoprocentowego alkoholu.
Trzeba przynajmniej dwa razy w roku uczęszczać na wizyty kontrolne do lekarza stomatologa, wykonywać podstawowe badania krwi. Wskazany jest ogólny zdrowy tryb życia, a więc sport, odpowiednia dieta, a nawet odpowiednia ilość snu.
Gdzie pójść na konsultację do chirurga szczękowo-twatzowego, onkologa?
Jest wiele ośrodków zdrowia gdzie można pójść na konsultację do chirurga onkologa. Najważniejsze by przyjmował tam bardzo dobry specjalista. Jednym z takich miejsc jest Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie, gdzie w Poradni Nowotworów Głowy i Szyi przyjmuje pacjentów bardzo dobry chirurg szczękowo-twarzowy.
W celu umówienia się na konsultację do chirurga szczękowo-twatzowego, onkologa skontaktuj się z Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod nr tel. +48222902337
Źródła:
zdrowie.tvn.pl/a/jak-rozpoznac-rak-dziasla-objawy-rokowanie-oraz-leczenie
wylecz.to/stomatologia/rak-dziasla-przyczyny-objawy-przerzuty-badania-leczenie-operacja-usuwanie-chemioterapia-rokowanie/