11 Wrz 2017
Lęk - jakie są rodzaje i jak sobie z nim radzić?
Co to jest lęk?
Lęk to naturalny stan emocjonalny pojawiający się w życiu codziennym. Jest normalną reakcją na stresujące sytuacje takie jak przemówienie publiczne, ważny egzamin, czy zagrożenie ze strony agresywnego psa. Jednakże u niektórych osób stan niepokoju utrzymuje się dłużej i jest bardziej nasilony, nawet jeśli stresujący moment dawno minął. Przedłużający się niepokój i napięcie mogą stać się poważnym zaburzeniem uniemożliwiającym poradzenie sobie z codziennymi sprawami, a osoba doświadczająca go, nie jest w stanie nad nim zapanować. Lęk staje się zaburzeniem, kiedy zaczyna wywierać paraliżujący wpływ na życie danej osoby – kiedy znacząco obniża jakość życia i ogranicza funkcjonowanie (np. powodując unikanie kontaktów społecznych) i jest źródłem cierpienia psychicznego.
Zaburzenia lękowe (dawniej: nerwice) są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Częściej dotykają kobiet niż mężczyzn, występują zarówno u dorosłych jak i dzieci.
Lęki – jakie są rodzaje lęku?
Poniżej krótko przedstawiamy główne rodzaje zaburzeń lękowych:
- lęk odczuwany – wyczekiwanie na wydarzenia przykre, o których nie wiemy nic konkretnego,
- lęk domniemany – stan emocjonalny powstający na podstawie wyobrażeń, a nie rzeczywistego zagrożenia,
- lęk ukryty – przemieszczenie z przejawu w postać np. somatyczną,
- lęk wolnopłynący – uczucie przenikającego nieokreślonego niepokoju,
- lęk napadowy (paniczny) – ostry napad lęku z poczuciem przerażenia (obawa przed śmiercią lub zwariowaniem) oraz z silnymi objawami wegetatywnymi,
agitacja – silny lęk z towarzyszącym niepokojem ruchowym, - lęk fobiczny (sytuacyjny) – obawa przed określoną sytuacją, która doprowadza do jej unikania,
- lęk antycypacyjny - lęk przed lękiem np. lękowe oczekiwanie na napad lęku.
Lęki - jakie są przyczyny lękowe?
Nadmierny lęk jest najczęściej kombinacją różnych czynników:
- zaburzenia psychiczne występujące w rodzinie pochodzenia,
- stresujące wydarzenia,
- problemy ze zdrowiem fizycznym,
- substancje psychoaktywne,
- czynniki osobowościowe.
Lęki - jakie są objawy lęku?
Istnieje wiele rodzajów lęku. Każdy z nich przejawia się nieco inaczej, jednakże można wyróżnić kilka powszechnie występujących elementów:
- poczucie zmartwienia i niepokoju przez większość czasu,
- trudność w uspokajaniu się,
- poczucie przytłoczenia lub przerażenie przez nagłe uczucia paniki/niepokoju,
- doświadczanie powracających myśli powodujących lęk,
- doświadczanie nieprzyjemnych stanów (wspomnienia, koszmary) po traumatycznym wydarzeniu,
- mogą pojawić się dolegliwości związane z układem krążenia, oddychaniem, układem pokarmowym,
- warto również wiedzieć, że lęk może towarzyszyć niektórym chorobom somatycznym (np. choroba Alzheimera, zaburzenia funkcjonowania tarczycy, choroba Parkinsona, hipoglikemia).
Lęki - jak przebiega leczenie lęków?
W leczeniu zaburzeń lękowych skuteczna jest psychoterapia. W przypadku każdego z wyżej wymienionych zaburzeń skuteczność leczenia psychoterapią w podejściu poznawczo-behawioralnym jest wysoka. Czasem leczenie wymaga włączenia leków, czyli farmakoterapii. Dzieje się tak wtedy, kiedy objawy są bardzo silne i długotrwałe. W leczeniu zaburzeń lękowych stosuje się leki przeciwlękowe, które działają szybko, obniżając lęk oraz leki przeciwdepresyjne, które działają dopiero po kilku tygodniach. Uwaga, leków przeciwlękowych nie można stosować dłużej niż kilka tygodni, ponieważ mogą one powodować uzależnienie. Warto wiedzieć, że leki są tylko rozwiązaniem czasowym, ponieważ źródło zaburzeń lękowych leży gdzie indziej. Jeśli doświadczasz objawów opisanych powyżej, a lęk jest to Twoim częstym towarzyszem to warto stawić mu czoła. Pamiętaj – nie taki lęk straszny, jak go malują!
Najlepsza psychoterapia jest w Poradni Zdrowia Psychicznego w Onkolmed Lecznica Onkologiczna.
W celu umówienia się na konsultację u psychoonkologa skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337