Co to jest powiększenie prostaty i jak leczyć?

Co to jest powiększona prostata?

Powiększona prostata (gruczolak stercza), czyli łagodny rozrost prostaty (BPH) to problem wielu mężczyzn. Pod wpływem zmian hormonalnych ok. 45. roku życia gruczoł krokowy zaczyna się powiększać. Rozrost prostaty to proces, który przebiega powoli. Z biegiem lat rozrastająca się prostata coraz silniej zaciska się wokół cewki moczowej i zaczynają się kłopoty z oddawaniem moczu. W miarę jak stan się pogarsza, samo rozpoczęcie oddawania moczu jest coraz trudniejsze, a pod koniec mikcji strumień moczu się urywa. Mężczyzna ma uczucie, że pomimo wysiłku pęcherz nie opróżnił się całkowicie.

Powiększona prostata - kiedy mówimy że występuje łagodny rozrost a kiedy że nowotwór?

Najczęściej powiększenie prostaty jest związane z rozrostem prawidłowych komórek (łagodny przerost), ale może być także skutkiem namnażania się komórek zmienionych nowotworowo. Rak prostaty może mieć związek z nadwagą, jadaniem dużych ilości czerwonego mięsa, produktów mlecznych, nadużywaniem alkoholu, paleniem. Wiadomo także, że występuje rodzinnie. Dlatego mężczyźni, których krewni chorowali na raka prostaty, powinni już po czterdziestce zacząć się badać, natomiast pozostali – około pięćdziesiątki. Każda zaobserwowana nieprawidłowość dotycząca oddawania moczu powinna skłonić do wizyty u urologa. Gdy prostata znacznie się rozrośnie i dojdzie do całkowitego zatrzymania moczu, pojawi się bardzo silny ból. Może dojść do zakażenia układu moczowego, niewydolności nerek.

Powiększenie prostaty – jakie są przyczyny powiększenia prostaty?

Wpływ na rozrost gruczołu krokowego mają przede wszystkim hormony płciowe – tak zwane androgeny (przede wszystkim testosteron), które oddziałując na tkanki gruczołu stymulując podziały komórek. Zmiany hormonalne, które z biegiem lat zachodzą w organizmie mężczyzny, są właściwie nieuniknione i dlatego tak wielu pacjentów w wieku średnim i starszym ma problemy z prostatą.
W przypadku łagodnego przerostu gruczołu krokowego przyczyną dolegliwości jest nie tyle sam stercz, co ucisk przez powiększone tkanki na przebiegającą przez gruczoł cewkę moczową. Dochodzi do mechanicznego ucisku na jej przewód, co w zaawansowanym stadium może doprowadzić nawet do całkowitej utraty zdolności wydalania moczu. Zanim jednak do tego dojdzie, przyczyna w postaci przerostu prostaty najczęściej rozwija się powoli przez wiele lat.

Powiększenie prostaty – jakie są objawy powiększenia prostaty?

Jeżeli mężczyzna osiągnął piątą dekadę życia, a ostatnimi czasy wstaje w nocy co najmniej 2-3 razy w celu oddania moczu, prawdopodobnie odkrywa u siebie pierwsze irytujące objawy gruczolaka stercza BPH. Inne, równie denerwujące, to poczucie nagłej potrzeby oddania moczu (pomimo tego, że potem wydala go tylko kilka kropli) albo wyciekanie moczu z cewki moczowej, które wymaga o wiele bardziej rygorystycznego podejścia do higieny osobistej (częste zmiany bielizny). Konieczność planowania na trasie np. podróży do pracy kilku przystanków w toaletach miejskich lub na stacjach benzynowych jest szczególnie upokarzająca dla panów, którzy wysoko cenią sobie poczucie niezależności i źle tolerują objawiające się w ten sposób oznaki utraty pełnej kontroli nad swoim życiem. Jeżeli pojawiają się problemy z tak prostym zadaniem, jak oddanie moczu, panowie – często na zapas – obawiają się, co będzie z innymi czynnościami, w których penis odgrywa główną rolę.
Na szczęście sam przerost stercza nie wpływa bezpośrednio na sprawność seksualną. Musimy jednak pamiętać, że prostata i pęcherzyki nasienne są miejscem, gdzie produkowany jest płyn nasienny, w którym umieszczone są plemniki oraz substancje umożliwiające odpowiednie nawilżenie i technicznie ułatwiające odbycie stosunku płciowego. Każde zaburzenie produkcji tych związków może (choć nie musi) spowodować dyskomfort w trakcie współżycia, mimo że sprawność seksualna mężczyzny (czyli zdolność do uzyskania wzwodu) nadal jest zachowana.

Powiększenie prostaty – jak przebiega rozpoznanie przerostu prostaty?

Łagodny przerost gruczołu krokowego rozpoznawany jest na podstawie wywiadu lekarskiego popartego badaniami diagnostycznymi.

Badanie per rectum - inaczej badanie DRE - badanie palcem przez odbytnicę
Badanie DRE służy ocenie gruczołu krokowego przez ścianę odbytnicy. Badanie wykonywane jest palcem wskazującym i dostarcza informacji na temat konsystecji, wielkości gruczołu i jego ruchomości względem sąsaidujących struktur. Badanie per rectum nie wymaga żadnego przygotowania ze strony pacjenta.

Oznaczenie swoistego antygenu sterczowego - PSA
Wprowadzenie PSA zrewolucjonizowało diagnostykę i leczenie chorób gruczołu krokowego. Swoisty antygen sterczowy - PSA jest glikoproteiną, której stężenie w surowicy krwi ma kluczowe znaczenie w diagnostyce i leczeniu schorzeń gruczołu krokowego. Najogólniej można przyjąć, że prawidłowe stężenie PSA waha się w granicach 0 - 4 ng/ml. Prawidłowy poziom PSA nie wyklucza możliwości wystąpienia raka gruczołu krokowego. U około 10 % mężczyzn występuje podwyższony poziom PSA bez związku z chorobą nowotworową.

Badanie USG transrektalne - TRUS
Do oceny orientacyjnej objętości gruczołu krokowego wystarczy pomiar wykonany podczas USG jamy brzusznej. Dokładniejsze wymiary uzyskiwane są w czasie transrektalnego USG. Badanie przeprowadzane jest w analgosedacji.

Powiększenie prostaty – jak przebiega leczenie przerostu prostaty?

Leczenie przerostu prostaty zależy od objawów i ich wagi, a także od tego, czy u chorego występują inne problemy zdrowotne. Dostępne są różne rodzaje leczenia przerostu prostaty: leczenie farmakologiczne, zabiegi o minimalnej inwazyjności i operacja. Leki na przerost prostaty działają na zasadzie zmniejszania prostaty lub zatrzymania jej wzrostu. Leki pozytywnie wpływają na prostatę, a skutki uboczne pojawiają się niezwykle rzadko.
Minimalnie inwazyjne zabiegi korzystają z różnych rodzajów energii cieplnej w celu zmniejszenia prostaty i są bardzo skuteczne, jednak niektóre z tych metod leczenia prostaty wiążą się z ryzykiem poważnych skutków ubocznych. Operacja jest wskazana przy bardzo dużej prostacie, jednak istnieje ryzyko powikłań. Po operacji możliwe są problemy z erekcją, jednak po kilku miesiącach mijają one samoistnie. Inną metodą leczenia łagodnego przerostu prostaty jest przyjmowanie ziołowych suplementów z saw palmetto, beta-sitosterolu i pygeum. Jednak lekarze odradzają stosowanie tych ziół, ponieważ ich skuteczność nie została potwierdzona.

W celu umówienia się na konsultację u androloga skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337