Oligospermia (niski poziom nasienia) - przyczyny, rozpoznanie, leczenie

Co to jest oligospermia?

Oligospermia, inaczej oligozoospermia, to zbyt niska liczba plemników w nasieniu. Mówi się o niej, gdy w jednym mililitrze nasienia jest mniej niż 15 milionów plemników. To jedna z częstszych przyczyn męskiej niepłodności. Co ważne patologia może mieć charakter stały lub przejściowy.
Istnieją różne typy oligospermii, zależne od liczby plemników w nasieniu. Wyróżnia się:

• łagodną oligospermię: 10-15mln plemników/ml,
• umiarkowaną oligospermię: 5-10 mln plemników/ml,
• ciężką oligospermię: 0-5 mln plemników/ml,
• kryptozoospermię: w nasieniu obecne są nieliczne plemniki,
• azoospermię. To najcięższa forma oligospermii, oznaczająca brak plemników w nasieniu.

Zaburzenie to charakteryzuje się obniżoną koncentracją plemników, co może mieć wpływ na zdolności reprodukcyjne mężczyzny. Oznacza to, że choć oligozoospermia nie daje żadnych objawów, para ma trudności z zajściem w ciążę.
Mała ilość plemników w ejakulacie może utrudniać zapłodnienie, ale nie zawsze je uniemożliwia. Naturalne zapłodnienie, bez większych problemów, jest możliwe wyłącznie w przypadku łagodnej odmiany oligospermii. W pozostałych przypadkach niezbędne może okazać się leczenie. W przypadku każdego stopnia schorzenia, oprócz azoospermii, możliwe jest wykonanie zabiegu inseminacji domacicznej. Zabieg polega na wprowadzeniu - w czasie owulacji - nasienia bezpośrednio do dróg rodnych kobiety (przy użyciu specjalnego cewnika).

Jakie są przyczyny oligospermii?

Przyczyny oligospermii można podzielić na trzy główne zależne:

• czynniki medyczne,
• czynniki środowiskowe,
• czynniki związane ze stylem życia.

Czynniki medyczne

oligospermię powoduje szereg problemów zdrowotnych, w tym:

• żylaki powrózka nasiennego – jest to stan, w którym dochodzi do powiększenia żył w mosznie. Jest to jedna z najczęstszych przyczyn bardzo ciężkiej oligospermii,
• infekcja – infekcja wirusowa może wpływać na produkcję, jakość i ilość plemników. Infekcje przenoszone drogą płciową mogą zmniejszać ilość plemników w nasieniu,
• problemy z wytryskiem – problemy z wytryskiem spowodowane chorobami i zabiegami, takimi jak cukrzyca, operacja pęcherza i urazy kręgosłupa, powodują wytrysk wsteczny. Jest to problem polegający na tym, że sperma trafia do pęcherza zamiast wychodzić z cewki moczowej na zewnątrz,
• brak równowagi hormonalnej – mózg i jądra wytwarzają kilka hormonów odpowiedzialnych za wytrysk i produkcję nasienia. Każdy rodzaj braku równowagi w którymkolwiek z tych hormonów może spowodować spadek liczby plemników,
• leki – preparaty takie jak beta-blokery, antybiotyki, leki na ciśnienie krwi powodują problemy z wytryskiem i małą liczbę plemników,
• urazy jąder,
• nowotwory jąder,
• przebyte w dzieciństwie wnętrostwem,
• operacja w okolicach jąder,
• leczenie przepukliny pachwinowej,
• zwężenie nasieniowodu,
• torbiele nasieniowodu.

Czynniki środowiskowe

Stała ekspozycja na toksyny środowiskowe i chemikalia może wpływać na produkcję spermy. Do tego typu czynników należą:

• narażenie chemiczne – pestycydy, środki czyszczące i chemikalia użyte w farbie mogą zmniejszyć liczbę plemników,
• ekspozycja na metale – oprócz chemikaliów, ciągłe narażenie na metale ciężkie, takie jak ołów, może również powodować oligospermię,
• promieniowanie – radioterapia lub promieniowanie rentgenowskie mogą zmniejszyć produkcję plemników. Stała lub wysoka ekspozycja na promieniowanie może również powodować
• azoospermię, co oznacza całkowity brak plemników,
• przegrzanie jąder – stałe siedzenie, umieszczanie laptopów na genitaliach, kąpiele w gorącej wodzie i noszenie obcisłych ubrań mogą przyczyniać się do przegrzania. Wzrost temperatury wokół jąder wpływa na produkcję i jakość nasienia.

Czynniki związane ze stylem życia

Styl życia odgrywa ważną rolę w ogólnym stanie zdrowia. Alkohol, palenie, otyłość itp. to tylko niektóre z szeroko rozpowszechnionych przyczyn oligospermii. Równie istotne są:

• narkotyki i sterydy – sterydy anaboliczne, które są używane do stymulowania wzrostu mięśni, mogą zmniejszać jądra, wpływając na produkcję nasienia,
• spożywanie alkoholu – nadmierne spożycie alkoholu może obniżyć liczbę i jakość plemników,
• palenie – mężczyźni, którzy palą, mają niską liczbę plemników w porównaniu do mężczyzn, którzy unikają papierosów,
• problemy z wagą – nadwaga lub otyłość może na wiele sposobów zwiększać ryzyko małej liczby plemników. Nadmiar tkanki tłuszczowej i niska masa mięśniowa utrzymują poziom
• testosteronu poniżej normalnego poziomu, co skutkuje niską jakość nasienia,
• stres – jest jedną z szeroko rozpowszechnionych przyczyn oligospermii. Powoduje zaburzenia równowagi hormonalnej wpływające na produkcję nasienia.

Jakie są objawy oligospermii?

Oligospermia nie daje żadnych objawów – jedynym problemem, który może nasuwać jej podejrzenie, są problemy z uzyskaniem ciąży (szczególnie w sytuacji, kiedy u partnerki nie zostaną stwierdzone jakiekolwiek zaburzenia płodności).

Jak rozpoznaje się oligospermię?

Obniżoną liczbę plemników stwierdzić można zasadniczo tylko po przeprowadzeniu jednej, specjalistycznej analizy, czyli badania nasienia. W badaniu tym oceniana jest nie tylko ilość plemników w próbce, ale m.in. również i ich żywotność czy ruchliwość.
Podkreślić tutaj należy, że jednokrotne stwierdzenie zmniejszenia ilości plemników w nasieniu nie pozwala na jednoznaczne postawienie rozpoznania oligospermii.
Otóż stan może być oczywiście trwały, ale i przejściowy – do drugiego z wymienionych przypadków doprowadzić może chociażby przebycie w krótkim czasie przed badaniem jakiejś infekcji, ale i nieprzestrzeganie zaleceń przed badaniem nasienia (np. dotyczących abstynencji seksualnej przed pobraniem materiału).
Z tego właśnie powodu, jeżeli u mężczyzny w pierwszym badaniu nasienia zostanie stwierdzona oligospermia, to zalecane jest mu powtórzenie badania po kilku lub kilkunastu tygodniach.

Jak przebiega leczenie oligospermii?

Lekarz najpierw musi ustalić przyczynę oligospermii, a następnie w zależności od przyczyny wdrażane jest odpowiednie leczenie.

Leczenie oligospermii może obejmować odpowiednio:

• metody chirurgiczne – np. w przypadkach: wnętrostwa, przeszkód w drogach odprowadzających nasienie, żylakach powrózka nasiennego;
• metody farmakologiczne – np. w przypadkach: zaburzeń hormonalnych, infekcji.

Jeżeli leczenie oligospermii nie jest efektywne, pacjentom chcącym posiadać potomstwo, proponuje się metody wspomaganego rozrodu.
Bardzo duże znaczenie ma również profilaktyka. Należy rzucić palenie tytoniu, ograniczyć spożywanie alkoholu, unikać przegrzewania jąder oraz stresu.

Gdzie pójść na konsultację do lekarza urologa?

Jest wielu lekarzy urologów pracujących w szpitalach czy to w przychodniach. Jedną z nich jest Onkolmed Lecznica Onkologiczna gdzie działa jedna z najlepszych Poradni Nowotworów Układu Moczowego, w której pracują jedni z najlepszych urologów, onkologów.
Przychodząc na konsultacje do urologa w Onkolmed Lecznica Onkologiczna można być pewnym, że lekarz dokładnie przeanalizuje posiadane wyniki badań przez pacjenta, jeśli to konieczne zleci dodatkowe badania i wdrąży właściwe leczenie.

W celu umówienia się nakonsultację u urologa skontaktuj sie z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Źródła:
portal.abczdrowie.pl/oligospermia
familie.pl/artykul/Oligospermia-przyczyna-nieplodnosci-u-mezczyzn,15083,1.html
hellozdrowie.pl/oligospermia-przyczyny-objawy-diagnozowanie-i-leczenie/
mjakmama24.pl/przed-ciaza/problemy-z-zajsciem-w-ciaze/oligospermia-aa-XZxC-z4Y6-E49c.html#oligospermia_rozpoznanie
wylecz.to/nieplodnosc-i-planowanie-ciazy/planowanie-ciazy-a-endometrioza/