Styl życia i nawyki związane z ekspozycją na słońce a powstawanie nowotworów skóry

Słońce to dla nas źródło życia i energii, ale jednocześnie jego promieniowanie może być jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju nowotworów skóry. Warto poznać, jak codzienne nawyki i styl życia wpływają na zdrowie naszej skóry, oraz jakie działania profilaktyczne i diagnostyczne warto stosować, aby zminimalizować ryzyko zachorowania.

1. Promieniowanie UV – przyjaciel czy wróg?

Promieniowanie ultrafioletowe (UV) dzieli się na trzy typy: UVA, UVB i UVC. UVC jest pochłaniane przez warstwę ozonową i nie dociera do powierzchni Ziemi, natomiast UVA i UVB przenikają przez atmosferę i oddziałują na naszą skórę.

• UVA przenika głęboko do skóry właściwej i odpowiada za przedwczesne starzenie się skóry oraz może przyczyniać się do powstawania nowotworów.

• UVB działa na powierzchnię skóry, powodując oparzenia słoneczne oraz bezpośrednie uszkodzenia DNA komórek, co może prowadzić do mutacji sprzyjających rozwojowi raka.

Promieniowanie UV jest więc czynnikiem mutagennym, które może doprowadzić do powstania zarówno raka podstawnokomórkowego, płaskonabłonkowego, jak i najbardziej agresywnego czerniaka.

2. Styl życia a ekspozycja na słońce – na co zwracać uwagę?

2.1 Czas i sposób przebywania na słońcu

• Intensywność promieniowania UV jest największa między godziną 10:00 a 16:00. Długotrwałe przebywanie na słońcu w tym czasie znacznie zwiększa ryzyko uszkodzenia skóry.

• Nagłe, intensywne opalanie i poparzenia słoneczne, szczególnie w dzieciństwie i młodości, są istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju czerniaka.

• Częste, umiarkowane nasłonecznienie powoduje przewlekłe uszkodzenia skóry i przyczynia się do powstawania innych nowotworów, np. raka podstawnokomórkowego.

2.2 Korzystanie z solarium

• Solaria emitują promieniowanie UVA i UVB, które jest równie niebezpieczne jak naturalne światło słoneczne.

• Korzystanie z solarium przed 35. rokiem życia zwiększa ryzyko zachorowania na czerniaka o około 75%.

2.3 Używanie kremów z filtrem UV

• Odpowiednio dobrane kremy z filtrem (minimum SPF 30) chronią skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV.

• Ważne jest regularne ich stosowanie, zwłaszcza przy ekspozycji na słońce przez dłuższy czas.

• Należy pamiętać o ponownym nakładaniu kremu co 2 godziny oraz po każdorazowym kontakcie z wodą.

3. Czynniki ryzyka i profilaktyka nowotworów skóry

3.1 Predyspozycje genetyczne i typ skóry

• Osoby o jasnej karnacji, z piegami, jasnymi włosami i niebieskimi oczami są bardziej narażone na uszkodzenia UV.

• Rodzinne występowanie czerniaka zwiększa ryzyko zachorowania.

3.2 Monitorowanie zmian skórnych

• Regularne samobadanie skóry i kontrola znamion pozwala na wczesne wykrycie niepokojących zmian.

• W razie zauważenia asymetrii, nierównych brzegów, zmiany koloru czy wielkości znamienia, należy niezwłocznie skonsultować się ze specjalistą.

3.3 Zdrowy styl życia

• Unikanie długotrwałego opalania i poparzeń słonecznych.

• Noszenie odzieży ochronnej – kapelusze z szerokim rondem, okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV.

• Dieta bogata w antyoksydanty (witamina C, E, beta-karoten) może wspierać ochronę skóry przed uszkodzeniami.

4. Diagnostyka i leczenie nowotworów skóry w Onkolmed Lecznica Onkologiczna

W Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie oferujemy kompleksową opiekę nad pacjentami z podejrzeniem i rozpoznaniem nowotworów skóry. Współpracujemy z doświadczonymi specjalistami: onkologami, dermatologami, chirurgami onkologicznymi oraz radiologami.

4.1 Metody diagnostyczne

• Dermatoskopia – zaawansowana metoda obrazowania znamion, umożliwiająca dokładną ocenę zmian skórnych bez inwazyjnych zabiegów.

• Biopsja skóry – pobranie fragmentu zmiany do badania histopatologicznego, niezbędne do ostatecznej diagnozy.

• Badania obrazowe (USG) – w przypadku podejrzenia zaawansowanego procesu nowotworowego.

4.2 Metody leczenia

• Chirurgia onkologiczna – usunięcie zmiany nowotworowej z marginesem zdrowej tkanki, najskuteczniejsza metoda leczenia wczesnych nowotworów skóry.

• Radioterapia – stosowana w wybranych przypadkach, szczególnie gdy zabieg chirurgiczny jest niemożliwy lub jako uzupełnienie leczenia.

• Immunoterapia i chemioterapia – stosowane w zaawansowanych przypadkach, zwłaszcza w leczeniu czerniaka.

• Terapie celowane – nowoczesne leki hamujące rozwój komórek nowotworowych, dostępne w ramach leczenia systemowego.

5. Zaproszenie do konsultacji i badań w Onkolmed Lecznica Onkologiczna

Dbając o zdrowie skóry i profilaktykę nowotworów, zapraszamy na konsultacje do naszych specjalistów – onkologów i dermatologów – w Onkolmed Lecznica Onkologiczna w Warszawie. Oferujemy nowoczesną diagnostykę dermatoskopową oraz pełne spektrum badań i terapii dostosowanych do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Nie zwlekaj, umów się na wizytę i zadbaj o swoją skórę już dziś. Wczesne wykrycie nowotworu to klucz do skutecznego leczenia i powrotu do zdrowia.

6. Podsumowanie

Styl życia i codzienne nawyki związane z ekspozycją na słońce mają ogromny wpływ na ryzyko rozwoju nowotworów skóry. Świadoma ochrona przed promieniowaniem UV, unikanie solarium, regularne badania skóry oraz konsultacje u specjalistów z Onkolmed to najlepsza droga do ochrony zdrowia.

Źródła:

1. Narodowy Instytut Raka (NCI): Skin Cancer Prevention and Early Detection.

2. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO): Ultraviolet Radiation and Skin Cancer.

3. Leiter, U., & Garbe, C. (2008). Epidemiology of melanoma and nonmelanoma skin cancer—the role of sunlight. Advances in Experimental Medicine and Biology, 624, 89–103.

4. Armstrong, B.K., & Kricker, A. (2001). The epidemiology of UV induced skin cancer. Journal of Photochemistry and Photobiology B: Biology, 63(1–3), 8–18.

5. Garbe, C., et al. (2020). Diagnosis and treatment of melanoma: European consensus-based interdisciplinary guideline – Update 2020. European Journal of Cancer, 126, 141–158.

Jeśli masz pytania lub chcesz umówić się na konsultację w Onkolmed, chętnie pomożemy. Dbaj o swoją skórę świadomie i bezpiecznie!